دلیل مخالفت آمریکا با قطعنامه اروپا علیه ایران/ فرصت طلایی برای احیای برجام؟!
دلیل مخالفت آمریکا با قطعنامه اروپا علیه ایران/ فرصت طلایی برای احیای برجام؟!
رسول سلیمی: ماجرای توقف قطعنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران از آنجا آغاز شد که نشریه وال استریت ژورنال آمریکا گزارش کرد که دولت جو بایدن به متحدان اروپایی فشار می‌آورد تا قطعنامه پیشنهادی خود در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران را پس بگیرند. این نشریه به نقل از دیپلمات‌ها گفته بود در حالی که بریتانیا و فرانسه مشغول تهیه طرحی علیه تهران هستند، جو بایدن مخالف چنین اقدامی است زیرا می‌خواهد از تشدید تنش‌ها با تهران قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در پائیز امسال جلوگیری کند. به گفته آنها، ایالات متحده همچنین تعدادی دیگر از کشورها را تحت فشار قرار داده تا از رای به این قطعنامه خودداری کنند.
کشورهای اروپایی از آنجا درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران نگران هستند که به گفته آنها، اورانیوم غنی‌شده در کشورمان برای ساخت سه سلاح هسته‌ای را در اختیار دارد. غربی می‌گویند غنی‌سازی تا این سطح نمی‌تواند هیچ هدف غیرنظامی دیگری داشته باشد.
در همین راستا خبرگزاری رویترز جمعه چهارم خرداد به نقل از دیپلمات‌ها نوشته بود که آمریکا و سه کشور اروپایی بر سر مقابله با ایران از طریق پیگیری قطعنامه‌ای علیه این کشور در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اختلاف نظر دارند. رویترز تاکید کرده بود پیگیری چنین قطعنامه‌ای در شورای حکام می‌تواند به تشدید تنش منجر شود.
در همین حال، رافائل گروسی ۱۷ اردیبهشت به ایران سفر کرد و با مقامات ایران درباره نحوه همکاری با آژانس مذاکره کرد. او پس از بازگشت از تهران گفت، طرفین به «درک مشترک» رسیده‌اند و ایران به او گفته آماده است تا روی اقدامات مشخصی کار کند. او همچنین گفته بود که سه دسته مسائل وجود دارد؛ بازرسی‌ها، مسائل باقی مانده و اقدامات داوطلبانه‌ای که ایران می‌تواند انجام دهد.
اخبار توقف قطعنامه علیه ایران از زمانی منتشر شد که سقوط بالگرد رئیس جمهور کشورمان، فرصت ۵۰ روزه ای را برای تغییر رئیس جمهور در ایران فراهم کرد. امریکایی ها در آن روزها در عمان مشغول مذاکرات محرمانه و غیرمستقیم با ایران حول مسائل منطقه ای بودند. اگرچه بعدها یک خبرنگار امریکایی خبر داد که علی باقری در این مذاکرات به عنوان نماینده ایران فعال بوده اما همزمان صبح روز یکشنبه ۶ خرداد خبری در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد که دریابان علی شمخانی مسوولیت پرونده هسته‌ای را مجددا در اختیار گرفته است، اما اجرای کار همچنان بر عهده وزارت امور خارجه است. این خبر ابتدا از سوی برخی تحلیلگران و خبرنگاران سیاست خارجی با تردید مواجه شد، اما کمتر از چند ساعت بعد صحت آن مورد وثوق قرار گرفت؛ هرچند به‌صورت رسمی از سوی مقامات ذی‌ربط این خبر تایید یا رد نشده است. در اخبار منتشره آمده که شمخانی از سه ماه گذشته یعنی از اواخر اسفند سال گذشته مسوولیت این پرونده را بر عهده گرفته است.
ناظران سیاسی معتقدند امریکایی ها با دورنمای احیای برجام به دنبال تنش زدایی از رابطه با ایران در دو پرونده مسائل منطقه ای و مسئله هسته ای ایران هستند. در چنین شرایطی در صورت تصویب قطعنامه علیه ایران، به دلیل اینکه چنین قطعنامه ای احتمال واکنش ایران را در دو مذاکره موازی پیش رو به دنبال خواهد داشت، امریکا ترجیح می دهد اروپایی را با این استدلال متوقف کند که تحریم ها علیه ایران در حال افزایش است و اگرچه نفت ایران با تخفیف فوق العاده ای در حال فروش به چین است اما استمرار تحریم ها که استمرار تورم و کاهش ارزش پول ملی ایران را به دنبال داشته، نتوانسته دولت مورد حمایت حاکمیت را در رسیدن به وعده های اقتصادی موفق کند. بنابراین تحلیگران معتقدند احتمال دارد که ایران و امریکا در بزنگاهی تاریخی از فرصت ۵۰ روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری برای احیای برجام استفاده نمایند.
۳۱۱۲۱۳
