اینجا بهشت صنایع آلاینده است!/از کارتن‌سازی تا فولاد!
به گزارش خبرگزاری فارس از زنجان، فعالان اقتصادی کشور، با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کنند که این مشکلات برای دلسوزان فعال در این حوزه همراه با رنج ناشی از مشاهدات بی‌کفایتی‌ها همراه شده است به بهانه استقرار دولت جدید و انتصابات محلی، گپ وگفتی با یکی فعلان حوزه صنعت استان انجام شد.
محسن حمیدی یکی از این فعالان است که متولد ۱۳۴۱ و بنا به گفته خودش همواره در نوبت دوم تحصیل کرده، چرا که صبح‌ها کار می‌کرده است.
وی که بزرگ شده محله نارمک تهران است و بنا به اقتضائات زمانه و شاید هم در پی پیگیری آرزوهای خود به زنجان آمده و در حال حاضر عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی زنجان است.
وی با حضور در دفتر خبرگزاری فارس دغدغه‌های خود را بیان و راه‌کارهایی را برای کاهش مشکلات ارائه کرد که در ذیل می‌آید.
عضو اتاق بازرگانی زنجان با گلایه از زیاد بودن تعداد صنایع مصرف کننده منابع ملی و آلوده‌کننده محیط زیست مستقر در استان اظهار کرد: به نظر این صنایع با هدف استفاده از یارانه‌های انرژی در این استان مستقر شده‌اند، به همین دلیل باید برای اقتصاد استان راهکار تازه‌ای در پیش گرفت.
حمیدی با اشاره به خاص بودن شرایط استان اظهار کرد: زنجان در ۴۰۰ کیلومتری بزرگترین بازارهای مصرف شامل تهران، تبریز، همدان و … قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه استان ما ۱.۳ جمعیت و ۱.۲۵ درصد خاک کشور را در اختیار دارد، افزود: همین استان ۵ درصد خاک‌های حاصلخیز کشاورزی را دارد که ۳۳ درصد اشتغال را شامل شده است.
سهم درآمد ناخالص از بخش کشاورزی ۱۶ درصد است
عضو اتاق بازرگانی استان زنجان سهم درآمد ناخالص را از بخش کشاورزی ۱۶ درصد اعلام کرد و افزود: صنعت سهم خود را از درآمد همسان اشتغال ۳۳ درصدی حفظ کرده، ولی خدمات سهم حدود ۴۷ درصد را به خود اختصاص داده که من این حوزه را به عنوان تولید ثروت تلقی نمی‌کنم.
وی با بیان اینکه استان ما از صنایع آلوده و انرژی‌بر اشباع شده که خودمان نیز نمی‌توانیم منکر آن باشیم، بنابراین مسؤولان باید نسبت به این موضوع حساس باشند، تصریح کرد: این صنایع به نوعی اراضی کشاورزی استان را از بین می‌برند که نمونه آن در گذر از دشت‌های ابهر به سمت تاکستان، به خوبی نمایان است، در حالیکه دشت‌های ابهر ممنوعه است و در این میان کسی در مورد میزان مصرف آب صنایع فولادی و آلودگی آنها صحبتی به میان نمی‌آورد.
حمیدی افزود: به این مشکلات اضافه کنید نشست سطح دشت ابهر در آینده که به دلیل کاهش سطح آب‌های زیرزمینی روی خواهد داد، هرچند تنها صنایع فولادی عامل این مشکلات نیستند و صنایع دیگر از جمله صنایع سلولزی و بهداشتی که آب‌بر هستند هم مشکلات اینچنینی را ایجاد و افزایش می‌دهند.
عضو اتاق بازرگانی استان زنجان با بیان اینکه با وجود این مشکلات آشکار، همین حالا یک مسؤول به دنبال تسهیل امور یک سرمایه‌گذاری یک هزار میلیاردی در زمینه تولید ورق‌های فولادی در زمینی به میزان ۵ هکتار در خدابنده است و همان طور که آگاه هستید مشکل کم آبی در حال حاضر گریبان‌گیر منطقه بوده و جزو مناطق ممنوعه محسوب می‌شود، ادامه داد: باید متوجه بود که این اقدامات آگاهانه و یا ناآگاهانه برای گزارش و یا به دلیل اینکه می‌خواهند کمکی به این منطقه که جزو مناطق توسعه نیافته محسوب می‌شود، انجام می‌شود.
وی ادامه داد: باید به این مسؤولان گوشزد کرد که دنیا می‌گوید که صنایع فولادی باید در کنار دریا و اقیانوس راه‌اندازی شود در حالیکه همین سرمایه‌گذاری در استان گیلان هم مورد استقبال قرار نگرفته است و باید فکر کنیم که با وجود مشکلات در حوزه آب در خدابنده، چطور می‌توان به فکر راه‌اندازی صنایع آب‌بر در این مناطق بود.
حمیدی با بیان اینکه همین مسئله در صنایع کاغذسازی مستقر در شهر زنجان مصداق دارد و با وجود اینکه این صنعت قرار بود برای طرح توسعه خود از فاضلاب شهر زنجان استفاده کند در حالیکه می‌دانیم هنوز هیچ اتفاقی در این حیطه نیفتاده است، تصریح کرد: آب مورد نیاز برای استفاده از محل فاضلاب شهری نیاز به یک تصفیه‌خانه اولیه دارد و هنوز هیچ اقدامی در این مورد انجام نشده است و از آب‌های زیر سطی استفاده می‌شود که با وجود همه اقدامات، مشکلاتی مانند نشست آب را به دنبال خواهد داشت.
خرید آب نوعی ساکت کردن مسؤولان و لاپوشانی اقدامات در حال انجام است
عضو اتاق بازرگانی استان زنجان گفت: می‌شود گفت خرید آب نوعی کلاه شرعی گذاشتن محسوب می‌شود که نمونه آن استفاده از مدیران بومی با حقوق‌های بالا در این صنایع است، چرا که در چنین مواقعی بخش خصوصی با هدف بهره‌وری و یا استفاده از رانت از این نیروها استفاده می‌کنند.
وی با بیان اینکه اگر تا حالا اجازه ورود و فعالیت صنایع آلاینده‌ای مانند روی در استان داده شده، پس باید از این به بعد جلوی آن گرفته شود، ادامه داد: ما باید فکر کنیم که این صنعت با وجود قوی بودن چه قدر ارزآوری داشته و چه قدر ثروت در منافع ملی تولید کرده است، اصلا یک سوال، چرا باید خاک ترکیه با وجود هزینه‌بر بودن انتقال، به استان وارد و بعد شمش به آنجا صادر شود، آیا به غیر این است که از انرژی ارزان و محیط زیست مجانی استفاده می‌شود.
صنایع فولاد از یارانه‌های پنهان استان استفاده می‌کند
حمیدی تاکید کرد: این صنایع علاوه بر آلوده بودن، از یارانه‌های انرژی استان هم حداکثر استفاده را می‌کنند، می‌شود تحقیق کرد و متوجه شد که صنایع فولاد چه میزان از یارانه‌های پنهان استان استفاده می‌کند؟ یادمان باشد صنایع این چنین باید برای هر کدام از مصارف خود در دیگر نقاط دنیا باید پول پرداخت کنند.
عضو اتاق بازرگانی استان زنجان ادامه داد: من از شما یک سوال کردم چرا باید خاک وارد و شمش صادر شود، انرژی در ترکیه بسیار گران و ۱۰ برابر کشور ماست، یعنی این صنایع در ایران از انرژی ارزان استفاده می‌کنند، ولی محصول تولیدی را به قیمت جهانی ارائه می‌کنند، تازه باید بدانید که این اقدامات طبق قانون انجام می‌شود یعنی روی، فولاد، مس و پتروشیمی با انرژی و نیروی ارزان قیمت تولید و در بورس کالا با ۵ درصد زیر قیمت جهانی عرضه می‌شود و از طرف دیگر شرکت‌های مذکور با مدیریت بازار، همواره خیلی کمتر از تقاضای بازار کالا عرضه می‌کنند، چرا که همواره از نیاز بازار اطلاع دارند، بنابراین امور را کنترل و موجب رقابت ناسالم و افزایش قیمت می‌شوند.
وی افزود: در این بین شما مقایسه کنید قیمت یک بطری آب را در ایران و ترکیه، که در ایران ۵ هزار تومان و در ترکیه یک هزار و ۶۰۰ تومان است، می‌دانید چرا، چون در ایران ۸۰ درصد هزینه‌های تولید آن را بطری، درب، شرینگ و لیبل که مواد اولیه آن پلاستیک است تشکیل و ۲۰ درصد الباقی را نیروی انسانی و فروشنده و پخش تشکیل می‌دهد که می‌تواند بیانگر یک نمونه از مشکلات ناشی از این نوع رانت‌ها البته تحت حفاظت قانون باشد.
توزیع ناعادلانه انرژی در بین صنایع
حمیدی ادامه داد: بهره‌مندی بخش انرژی از یارانه در صنایع به مانند آنچه در یارانه بنزین فراهم است به صورت ناعادلانه توزیع می‌شود، چرا که افرادی که خودرو دارند از یارانه بنزین بهره‌مند هستند و بقیه مردم نمی‌توانند از آن استفاده کنند.
عضو اتاق بازرگانی زنجان با بیان اینکه بعد از این همه سال تازه نمایندگان به فکر افتاده و صحبت‌هایی در مورد افزایش قیمت انرژی در بخش فولاد و فلزات رنگین و … را مطرح می‌کنند، افزود: این صنایع سال‌ها تولیدات خود را به قیمت جهانی می‌فروختند و این سوال پیش می‌آید آیا انرژی، منابع معدنی، محیط زیست و نیروی کار انسانی که در اختیار این صنایع قرار می‌گیرد به قیمت جهانی است؟
وی با بیان اینکه از عوامل فعال در تولید و فروش این صنایع به قیمت پایین استفاده می‌شود و محصول خود را به قیمت جهانی ارائه می‌کنند، تاکید کرد: باید متوجه باشیم که حقوق کارگران در ایران یک دهم قیمت جهانی است، چرا که در دیگر کشورها کارگران کمتر از هزار دلار درماه دریافتی ندارد.
بخش کشاورزی زنجان، ظرفیت قابل توجهی دارد
وی سهم ۵ درصدی استان از خاک حاصلخیز کشور را یادآور شد و گفت: این حیطه ظرفیت قابل توجهی است که در سرمایه‌گذاری باید مد نظر قرار گیرد.
حمیدی به جلسات برگزار شده در مورد محصول سیر استان در موعد مقرر اشاره و تصریح کرد: این جلسات در مورد محصولات دیگر کشاورزی استان تشکیل و مسائل و مشکلات این حوزه بررسی می‌شود چرا که صنایع تبدیلی کشاورزی استان به نوعی مظلوم واقع شده‌اند، که این مشکل در مورد زیتون طارم هم که به اسم رودبار به فروش می‌رسد بسیار محسوس است.
وی با تشریح چگونگی راه‌اندازی و مشهور شدن زیتون رودبار افزود: در این راستا قرار بر راه‌اندازی بازارچه زیتون با استفاده از زیرساخت‌های موجود در استان به لحاظ راه‌های ارتباطی شده است که با وجود داشتن مصوبه و در اختیار قرار گرفتن زمین ۲۰ هکتاری، هنوز اقدامی انجام نشده و ما مشاهده‌ای میدانی در مورد این مصوبه نداریم، فقط تا جایی که بنده اطلاع دارم ۲۰ هکتار زمین در اختیار قرار گرفته و پیگیری لازم صورت نگرفته و اگر هم انجام شده، گزارشی ارائه نشده است.
حمیدی تاکید کرد: مسؤولان جدیدی که قرار است در سمت‌های جدید وظایف را به عهده بگیرند باید در جریان این مصوبات و عقب‌ماندگی‌ها قرار بگیرند، چرا که با راه‌اندازی این بازارچه می‌توان ضمن معرفی زیتون به عنوان محصول طارم زنجان، نسبت به معرفی و فروش سایر محصولات این استان مانند صنایع دستی «ملیله، مس و چاقو» و دیگر محصولات بومی استان و محصولات کشاورزی هم اقدام کرد و در کل مجموعه‌ای برای سایر خدمات هم فراهم خواهد شد.
وی به وضعیت صادرات سیر استان زنجان اشاره و تصریح کرد: همه صادرکنندگان سیر از خارج استان اقدام می‌کنند به دلیل اینکه زیر ساختارهای لازم از قبیل محل سورتینگ و بسته‌بندی لازم در استان وجود ندارد در حالیکه سیر را در زنجان خرید می‌کنند.
حمیدی گفت: کسی در استان به فکر صنایع تبدیلی نیست و گویا در زنجان نعمت‌های موجود برای کسی ارزشی ندارد و ندیدن و درک ارزش داشته‌ها یک امر ذاتی شده است در حالیکه مسؤولان نباید این چنین باشند.
کسی در استان به فکر صنایع تبدیلی نیست
وی افزود: ببینید یک سرمایه‌گذار در شهرک صنعتی سلطانیه زمینی خریداری کرده است تا سردخانه‌ای احداث و صنایع تبدیلی سیب‌زمینی شامل نشاسته، پودر سیب‌زمینی و سیب زمینی‌های نیمه پخته را تولید کند که آب و پساپ صنایع فولاد را ندارد، ولی در مواجهه با قوانین موجود کشور در صدور مجوز دچار مشکل شده است.
حمیدی تاکید کرد: استان زنجان همه ظرفیت‌های لازم برای اشتغال ۳۳ درصدی را در بخش کشاورزی دارد ولی در صنایع تبدیلی مشکل دارد، چرا که زنجان فقط یک پایا کنسرو دارد که آنهم با مشکلاتی مواجه است و در کل در این حوزه عقب افتاده هستیم که موجب بروز مشکلات فراوان شده است.
حمیدی با تاکید بر اینکه اتاق بازرگانی قدرت حاکمیتی و اجرایی ندارد و فقط نقش مشاوره‌ای دارد، افزود: اعضای اتاق بازرگانی با استفاده از ارتباطاتشان موفق به مجاب کردن شرکت صنایع غذایی بهروز نیک در زنجان شده است (که جزو پنج برند قوی ایران در محصولات کشاورزی و غذایی محسوب می‌شود) در حالیکه هیچگونه پیگری در رابطه با وضعیت شرکت فوق از طرف دستگاه حاکمیتی انجام نشده است و سراغی از این شرکت نگرفته‌اند.
عضو اتاق بازرگانی استان زنجان افزود: توجه به صنعت و اقتصاد دیجیتال که خود استاندار کارشناس قوی این حوضه است و بنده در این حوزه سکوت اختیار می‌کنم، صنایع تبدیلی و ایجاد زیر ساخت‌های صادراتی محصولات کشاورزی و در نهایت صنایع پاک و غیره یارانه‌ای مانند صنایع برق، قطعه‌سازی و صنایع پایین دستی از صنایعی هستند که باید مد نظر مسؤولان در ادامه راه مد نظر قرار گیرد.
وی ادامه داد: استاندار نباید فقط به بازدید واحدهای بزرگ برود و این بازدیدها باید شامل واحدهای خرد و کوچک نیز بشود، چرا که باید متوجه بود که واحدهای بزرگ با لابی‌هایی که دارند موفق به پیشبرد امور خود می‌شوند (هر کجا ثروت باشد قدرت هم وجود دارد از طرفی قدرت هم ثروت می‌آورد) ولی واحدهای کوچک امکانات اینچنینی ندارند.
حمیدی با اشاره به جلسات هفتگی برگزار شده در کلینیک بسیج صنعت استان که با هدف بررسی مشکلات واحدهای خرد،کوچک و متوسط تشکیل می‌شود، افزود: همان طور که می‌دانید در شرایط خاصی بیشترین رشد اشتغالزایی هم در این واحدها امکان پذیر است که جزو صنایع پاک هم محسوب می‌شود.
وی به برنامه دولت برای ساخت ۲ میلیون واحد مسکن ملی و همچنین افزایش تولید ۳ میلیون دستگاه خودرو اشاره و تاکید کرد: انتظار ما از نمایندگان و مسؤولان استان همکاری در راستای تسهیل امور مربوط به این حوزه در راستای بهره‌مندی واحدهای تولیدکننده، از این امکان فراهم شده است.
حمیدی با بیان اینکه استان واحدهای تولیدی در حوزه قطعه‌سازی و یدکی مانند یدک ساز قالب و یا سازنده کمک فنرهای بادی ماشین آلات سنگین و سبک دارد که حتی تجربه صادرات هم دارند، افزود: مسؤولان آنقدر که لازم است نسبت به رفع مشکلات این واحدها در مقایسه با واحدهایی که از یارانه‌ها و منابع محیطی بهره می‌برند، توجه نکرده و نمی‌کنند و باید از مسؤولان سوال شود که آیا سراغی از آنها گرفته‌ایم و یا سوال کرده‌ایم که خودروسازها پول شما را می‌دهند یا نه؟ آیا از واحد صنایع پلاستیک با ۲۵۹ اشتغال قبل از تعطیلی سراغی گرفته‌ایم؟
عافیت‌طلبی مسؤولان از دلایل بروز مشکلات برای واحدهای صنعتی است
عضو اتاق بازرگانی استان زنجان عافیت طلبی مسؤولان را از دلایل بروز مشکلات برای واحدهای صنعتی استان دانست و ادامه داد: باید متوجه بود، که پیگیری مشکلات واحدهای مشکل‌دار به ویژه واحدهای خرد به چشم مدیران ارشد کشوری دیده نمی‌شود برای مثال شرکت کاغذ سازی برای رفع مشکل خود چندین بار معاون وزیر را به استان آورد و حتی پیگیری از دفتر وزیر هم انجام شد، خوب واضح است که حل آن بیشتر به چشم می‌خورد تا یک واحد کوچک دانش بنیان، بنابراین ما باید به دنبال توقف راه‌اندازی صنایع آلاینده، انرژی‌بر و آب‌بر در استان باشیم و با احساس مسؤولیت به دنبال صنایع تبدیلی کشاورزی و کوچک برویم تا بتوان به توسعه استان کمک کرد.
وی با بیان اینکه هماهنگی بین جهاد سازندگی و صنعت نیاز مبرم این دوره است چرا که ارزیابی‌ها نشان از وجود مشکل در این حوزه دارد، تصریح کرد: مشکل حاضر ما عدم انطباق ظرفیت با برداشت اقتصادی از حوزه کشاورزی استان است که راهکار آن ایجاد صنایع تبدیلی است.
حمیدی تاکید کرد: وظیفه جهاد کشاورزی فعالیت در حوزه توسعه صنایع کشاورزی است و با تقویت صنایع تبدیلی، عرضه محصولات کشاورزی کمتر از تقاضا خواهد بود بنابراین کشاورز به دنبال افزایش بهره‌وری زمین و در واقع آبیاری قطره‌ای که دولت دربه در به دنبال تقویت آن است هم به خودی خود محقق خواهد شد.
عضو اتاق بازرگانی استان زنجان برگشتی دوباره به صنایع دیگر زد و گفت: ببینید در استان ما چه قدر جلسه برای صنایع روی برگزار شده و آن را مقایسه کنید با جلساتی که برای صنایع مرتبط با برق شامل سیم و کابل که فکر کنم هشت واحد بزرگ فعال دارد که صادر هم می‌کنند، تشکیل شده است.
وی با تشریح و مقایسه وضعیت صنایع فولادی با تکنولوژی ۴۰ سال پیش با صنایع تولید کابل و فیبر تاکید کرد: اندکی تغییر در وضعیت صنایع فولادی داد و فریاد به دنبال دارد در حالیکه صنایع برق بدون چشمداشت و با کمترین یارانه به بهترین نحو فعالیت می‌کنند، چرا که سود صنایع فولادی و … از یارانه‌ها برق و سایر انرژی‌ها و یارانه محیط زیست است.
حمیدی از وجود بمب‌های آتش‌زا در برخی واحدهای صنعتی به دلیل عدم ایجاد زیرساخت خبر داد و گفت: کسی از خودش سوال کرده که اگر یک آتش‌سوزی در یکی از واحدهای کاغذ سازی مستقر در شهرک روی دهد چه کاری می‌شود انجام داد، آیا جز نظارت برای سوختن و دود شدن کاری می‌شود کرد آیا کارتن مشتعل به پرواز در نخواهد یافت و به دیگر واحدها انتقال پیدا نمی‌کند، چرا این واحدها یک انبار نگهداری سر پوشیده برای کارتن‌های وارده شده احداث نکرده‌اند که خدایی نکرده و یک در میلیون یک آتش سوزی روی داد، بتوان آتش را محصور و کنترل کرد، در حالیکه این صنایع به هر نحوی مورد حمایت قرار می‌گیرند.
عضو اتاق بازرگانی استان زنجان ادامه داد: مدیران جدیدی که سمت گرفته‌اند فقط یک نکته را مد نظر قرار دهند که ۱۶ درصد کیک اقتصاد استان از کشاورزی است در حالیکه اشتغال آن ۳۳ درصد است، پس توصیه برای راه‌اندازی گلخانه چه فایده‌ای دارد در حالیکه باید به فکر پایانه صادراتی بود اصلا یک سوال، یک کارخانه سبدسازی درست و درمان داریم؟ دو واحد تولیدکننده سبد در استان داریم و آنها هم فقط دو تیپ سبد تولید می‌کنند که قیمت آن هم برای کشاورزان به دلیل عدم رقابت بالاتر از دیگر استان‌ها است.
احیای واحدهای راکد از برنامه‌های اعلامی رئیس‌جمهور است
وی با بیان اینکه احیای واحدهای راکد از برنامه‌های اعلامی رئیس‌جمهور است، تصریح کرد: ظرفیت بزرگی از منابع در استان راکد شده است که با احیای آن ۳ تا ۵ هزار اشتغال از دست رفته دوباره احیا خواهد شد.
حمیدی با تاکید بر اینکه صادرکنندگان مشکلات جالب توجهی از جمله حمل و نقل دارند، افزود: به طور مثال سال‌گذشته مشتری برای سیب درختی استان پیدا شده بود، ولی نتوانستند صادر کنند چرا که نتوانستند خودروی مورد نیاز برای صادرات میوه را در استان تامین کنند.
عضو اتاق بازرگانی استان زنجان تاکید کرد: نمونه‌های موفق از صنایع تبدیلی در استان‌های دیگر وجود دارد که می‌توان از تجربیات آنها استفاده کرد.
به هر حال وضعیت اقتصادی استان به تبع از کشور با فراز و نشیب فراوان و در بین نارضایتی‌های مردمی که برگرفته از عدم ثبات است در حال طی مسیر است و در این میان نظرات برای ایجاد ثبات در آن متفاوت، در این آنچه که باید منظر قرار گیرد ایجاد ثبات در این حوزه است که راهکار آن نزدیک شدن نظرات و در واقع ایجاد تعادل است، باشد که امور سامانه یابد.
انتهای پیام/73004/ق
