عدم تناسب اعتبارات آبخیزداری با قانون برنامه ششم توسعه/ قرارداشتن یکهزار و ۲۵۰ شهر در حوضه سیل‌خیز کشور

به گزارش خبرگزاری recive استان سمنان ابوطالب قزلسفلو روز سه‌شنبه در حاشیه سفر به استان سمنان برای بازدید از حوضه‌های سیلخیز، درگفت و گو با خبرنگاران ابراز داشت: امسال از محل اعتبارات تملک دارایی و محرومیت‌زدایی ۲ هزار و ۲۵۰ میلیارد تومان برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در نظر گرفته شد و جذب این اعتبارات با اهتمام ویژه دنبال می‌شود.

ابوطالب قزلسفلو مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشورابراز داشت: طرح‌های آبخیزداری به دلیل فراهم آوردن شرایط کاهش سرعت رواناب نقشی مهم در افزایش نفوذ رواناب به درون سفره‌های آب زیرزمینی و در نتیجه تقویت آبخوان‌ها دارد و نیاز است به آبخیزداری نگاه ویژه شود.

وی ادامه داد: کنترل رسوب و جلوگیری از ورود رسوب به سدها و خسارت به سرمایه ملی، افزایش تولیدات کشاورزی، اشتغالزایی و بهبود معیشت ساکنان حوضه آبخیز از دیگر مزایای اجرای عملیات آبخیزداری است.

قزلسفلو بیان کرد: با توجه به اهمیت اجرای طرح‌های آبخیزداری در زمینه‌های مختلف مانند مدیریت سیلاب و تقویت سفره‌آب‌های زیرزمینی ۳۰ هزار میلیارد تومان اعتبار از سوی دولت برای این بخش در نظر گرفته شد که جذب اعتبارات با تشکیل قرارگاه جهادی و همکاری دستگاه‌های مرتبط دنبال می‌شود.

توسعه آبخیزداری، سرمایه گذاری است، نه صرف هزینه

قزلسفلو با تاکید بر این که دستگاه های اجرایی بسیاری از اجرای پروژه های آبخیزداری نفع می برند، اظهار داشت: با وجود نقش مهمی که وقوع سیل در فرسایش خاک دارد، اما در مجموع سیلاب خسارت زیادی به عرصه های جنگلی و مرتعی نمی زند. این در حالی است که وقوع سیل های شدید، به زیرساخت های شهری، روستایی و جاده ای آسیب هایی جدی وارد می کند؛ به نحوی که وقوع سیل شدید منجر به تخریب پل ها، جاده ها، شبکه های آبرسانی، شبکه های فاضلاب، کانال های آبیاری، زمین های کشاورزی، مساکن شهری و روستایی، تیرها و خطوط انتقال برق، تجهیزات مخابراتی و تاسیسات شهرداری ها می شود و هزینه سنگینی را روی دوش دستگاه های مختلف می گذارد. بنابراین اجرای پروژه های آبخیزداری یک کار زیربنایی محسوب می شود و به نفع تمام دستگاه های اجرایی است.

وی در ادامه تاکید کرد: با توجه به هزینه های سنگینی که وقوع سیل در ایران به همراه دارد، تخصیص اعتبارات مناسب برای اجرای پروژه های آبخیزداری عملا نوعی سرمایه گذاری محسوب می شود، نه صرف هزینه؛ زیرا مدیریت سیلاب با توسعه آبخیزداری در ایران می تواند ضمن کاهش خسارات جانی ناشی از وقوع سیل، از آسیب های مالی فراوان از جمله خسارت دیدن زیرساخت ها و تجهیزات دولتی و منازل شهروندان جلوگیری کند.

قرارداشتن یکهزار و ۲۵۰ شهر در حوضه سیل‌خیز کشور

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: در ۲۵ درصد مناطق سیل‌خیز کشور طرح‌های آبخیزداری اجرا شده و ۷۵ درصد باقیمانده است.

وی ادامه داد: یکهزار و ۲۵۰ شهر به مساحت ۴۰ میلیون هکتار در حوضه سیل خیز قرار دارند و اجرای طرح‌های آبخیزداری موجب کاهش خسارت سیل می‌‍شود.

وی بیان کرد: برای ۱۲ میلیون هکتار از وسعت مناطق سیل‌خیز طرح‌های مطالعاتی انجام شده و در ۶ تا هفت میلیون هکتار از این حوضه کار اجرایی انجام شده است.

قزلسفلو یادآور شد: بخشی از خسارت ناشی از سیل به دلیل تجاوز به حریم رودخانه و ساخت و ساز غیر مجاز در حریم رودخانه است.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: توجه به هشدارهای هواشناسی، همراهی و همکاری دستگاه‌های اجرایی مرتبط، لازمه کاهش خسارت سیل و اجرای طرح‌های آبخیزداری است.

عدم تناسب اعتبارات آبخیزداری با قانون برنامه ششم توسعه

قزلسفلو با تاکید بر لزوم تخصیص بودجه مناسب برای توسعه فعالیت های آبخیزداری در ایران گفت: هم اکنون سازمان منابع طبیعی به اندازه 40 هزار میلیارد تومان پروژه آبخیزداری مطالعه‌شده و آماده اجرا در دست دارد که حدود 17 تا 18 میلیون هکتار از حوضه های آبخیز کشور را پوشش می دهد. برخی از این پروژه ها در اطراف شهرها و برخی دیگر خارج از محیط های شهری تعریف شده اند، اما اولویت اجرای ما با پروژه های مربوط به بالادست کانون های جمعیتی است.

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب سازمان منابع طبیعی ادامه داد: در سال 1401 تنها 2 هزار میلیارد تومان اعتبار برای اجرای پروژه های آبخیزداری به سازمان منابع طبیعی تخصیص داده شده است و اگر اعتبارات ما افزایش پیدا کند، قطعا سرعت ما در اجرای طرح های آبخیزداری نیز بیشتر می شود؛ به نحوی که اکنون ما سالیانه به طور متوسط حدود یک میلیون هکتار عملیات آبخیزداری انجام می دهیم و این در حالی است که در قانون برنامه ششم توسعه پیش بینی شده که ما باید در طول اجرای این برنامه (از 1396 تا 1400) مجموعا 10 میلیون هکتار عملیات آبخیزداری اجرا شود.

وی در ادامه تاکید کرد: از ابتدای سال 96 تا امروز ما مجموعا در سطح 5 میلیون و 300 هزار هکتار پروژه آبخیزداری اجرا کرده ایم و در پایان امسال به حدود 7 میلیون هکتار می رسیم. این یعنی با وجود این که اجرای قانون برنامه ششم توسعه یک سال هم تمدید شده است، ولی ما در طول اجرای این برنامه تنها توانسته ایم که به میزان حدود 70 درصد مساحت تعریف شده در قانون، فعالیت آبخیزداری انجام دهیم. علت اصلی عقب ماندگی ما از قانون برنامه ششم در اجرای پروژه های آبخیزداری نیز کمبود اعتبارات بوده است.

ایران چهارمین کشور سیل‌خیز جهان

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: با توجه به پوشش گیاهی، تغییرات اقلیمی، تغییرات الگوی بارش، از دهه ۸۰ به بعد شدت بارش در کشور افزایش پیدا کرد و ایران چهارمین کشور جهان در زمینه سیل‌خیزی است.

وی بیان کرد: اجرای طرح‌های آبخیزداری و مدیریت حوضه آبخیز راهکار کنترل سیلاب و اعمال مدیریت جامع حوضه آبخیز در کشور یک ضرورت است و باید مورد توجه قرار بگیرد.

وی اضافه کرد: به طور میانگین ۷۰ درصد بارش‌ها تبخیر و ۳۰ درصد بارش‌ها به صورت آب‌های سطحی و زیرزمینی قابل استحصال می‌شود.

جهش اعتبارات در سایه تصویب لایحه مدیریت جامع حوضه آبخیز

مدیرکل دفتر کنترل سیلاب و آبخوان‌داری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری گفت: لایحه اعمال مدیریت جامع حوضه آبخیر در کمیسیون‌های زیربنایی در دست بررسی است و با تصویب و قانونی شدن این لایحه، اعتبارات جهش خوبی خواهد داشت.

وی ادامه داد: تصویب لایحه مدیریت جامع حوضه آبخیز اثربخشی اعتبارات به کاهش خسارت سیلاب و تقوت سفره های آب‌ زیرزمینی کمک می‌کند.

وی بیان کرد: ۱۲۵ میلیون هکتار از وسعت آبخیز کشور نیازمند طرح‌های آبخیزداری است که در ۴۰ میلیون هکتار مطالعه انجام شده و تامین اعتبار نقشی مهم در تکمیل طرح‌های مطالعاتی و اجرای طرح‌های آبخیزداری دارد.

46