در این شرایط برای حفظ کشور و جلوگیری از فرسودگی اقتصاد، به ۴۰۰ میلیارد دلار پول نیاز داریم. ۱۳۰ میلیارد دلار نیز برای سرمایه گذاری در حوزه انرژی نیاز داریم تا بتوانیم خود را حفظ کنیم. این در شرایطی است که بحث ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان ناترازی صندوقهای بازنشستگی و سایر مشکلات مطرح است.
از سال ۱۳۹۷ برای اولین بار، رشد هزینه های جبران استهلاک بیشتر از رشد سرمایه گذاری بوده که نشان می دهد زیرساختها در حال فرسودگی بیشتر هستند.
تعلل در روابط بین المللی و منطقه ای فرصت را از ما خواهد گرفت. اگر برجام زودتر به نتیجه می رسید، قیمت نفت که حالا به بالای ۸۰ دلار رسیده، فرصتی را در اختیار ما قرار میداد، اما در حال حاضر این فرصت برای صادرات از دست رفته است.
این که بگوییم اقتصاد به برجام ربطی ندارد، یک شوخی و کمدی است. همه بازارها منتظر برجام هستند. باید تکلیف خود را هر چه سریعتر روشن کنیم. هر چه تعلل کنیم، بیشتر آسیب می بینیم. شاید غرب می خواهد زمان را از ما بگیرد و هر قدر زمان از دست بدهیم، کار برای ما سختتر می شود.
کشور را باید از حالت انتظار برای نتیجه برجام و FATF و پایان تحریم خارج کنیم. این انتظار کشیدنها باعث عدم جذب سرمایه می شود. جذب ۴۰۰ میلیارد دلار برای ۳ سال آینده بسیار سخت است، در حالی که یک دهه هیچ سرمایهای را نتوانستیم جذب کنیم.
اگر برجام امضا نشود، ریسک سیاسی-اقتصادی ما بالاتر میرود. تحریم شدیم ولی توانستیم نفت بفروشیم ولی هزینه های صادرات ما بسیار بالا بود، چون ریسک اقتصادی بالایی تحمیل می شد. بنابراین هر معاهده بین المللی را نپذیریم، ریسک اقتصادی مان بالا می رود.
امیدواریم برجام سریعتر امضا شود. بعد سراغ FATF برویم و تعیین تکلیف شود.
* کارشناس اقتصادی
۲۲۳۲۲۵