فرهنگ و هنر

۳ عامل مهم در موفقیت علامه حسن‌زاده آملی

به گزارش خبرگزاری فارس، مراسم بزرگداشت علامه حسن‌زاده آملی صبح امروز (چهارشنبه ۱۴ مهر ماه) با حضور علیرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و سخنرانی آیت الله حسن رمضانی، استاد فلسفه حوزه علمیه قم و از شاگردان مرحوم علامه حسن زاده آملی به صورت مجازی برگزار شد.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این مراسم که به صورت مجازی برگزار شد، ضمن تسلیت شهادت امام رضا و تشکر از برگزاری این برنامه ۳ نکته از دلایل موفقیت علامه حسن زاده آملی را بیان کرد.

مختارپور در این مراسم با بیان مختصری از زندگی علامه حسن زاده گفت: علامه در سال ۱۳۰۷ متولد شده است. وی ۶ سالگی به مکتب خانه رفته است، ۱۶ سالگی به حوزه علمیه آمل وارد شده، ۲۲ سالگی به تهران آمده و ۱۳ سال شاگرد علامه شعرانی، میرزار عبدالحسن رفیعی قزوینی، میرزا مهدی الهی قمشه‌ای و شیخ محمدتقی آملی بود. وی در ۳۵ سالگی به قم مهاجرت می‌کند و ۱۷ سال شاگردی علامه طباطبایی، محمدحسن الهی برادر علامه طباطبایی و حاج سید مهدی قاضی طباطبایی می‌کند و در ۳ مهر ۱۴۰۰ هم رحلت کرده است.

وی افزود: از علوم و معارفی که در این دوران آموختند که بسیار گسترده است می‌توان به آثاری در زمینه‌های فقه، فلسفه، اخلاق، عرفان، حکمت دینی، کلام، ریاضیات، نجوم، ادبیات عربی و فارسی، علوم طبیعی، طب قدیم، علوم غریبه و باطنی اشاره کرد و دو کار بزرگ نتیجه کوشش و مجاهدت در راه علم و معارف بود یکی تدریس علوم و معارف اسلامی و تربیت شاگردان برجسته و تألیفات متعدد که شامل تالیف، تصحیح و شرح و تعلیق بر آثار فلسفی عرفانی و همینطور کتاب‌هایی در ادبیات مثل تصحیحی که از کلیله و دمنه انجام دادند. این خلاصه‌ای از زندگی این مرد بزرگ بود.

دبیرکل نهاد در ادامه با اشاره به ۳ نکته از رموز موفقیت علامه حسن زاده آملی برای جوانانی که می‌خواهند وی را الگوی خویش قرار دهند، گفت: اول شوق به علم آموزی علاقه وافر به آموختن. وی بسیار مشتاق آموختن بود.

علیرضا مختارپور در ادامه تصریح کرد: در تایید این نکته لازم است خاطره‌ای از علامه نقل کنم که به قلم خودشان است: در عنفوان جوانی و آغاز درس زندگانی که در مسجد جامع آمل سرگرم به صرف ایام در اسم و فعل و حرف بودم، و محو در فرا گرفتن صرف و نحو، در سحرخیزی و تهجّد عزمی راسخ و ارادتی ثابت داشتم؛ در رؤیای مبارک سحری به ارض اقدس رضوی تشرف حاصل کردم و بزیارت جمال دل آرای ولی اللّه اعظم ثامن الحجج علی بن موسی الرضا -علیه و علی آبائه و ابنائه آلاف التحیة و الثنا- نائل شدم. در آن لیله مبارکه قبل از آن که به حضور باهر النور امام- علیه السلام- مشرف شوم مرا به مسجدی بردند که در آن مزار حبیبی از احبّاء الله بود و به من فرمودند در کنار این تربت دو رکعت نماز حاجت بخوان و حاجت بخواه که برآورده است، من از روی عشق و علاقه مفرطی که به علم داشتم نماز خواندم و از خداوند سبحان علم خواستم. سپس به پیشگاه والای امام هشتم سلطان دین رضا – روحی لتربته الفداء، و خاک درش تاج سرم- رسیدم و عرض ادب نمودم بدون اینکه سخنی بگویم امام که آگاه به سرّ من بود و اشتیاق و التهاب و تشنگی مرا برای تحصیل آب حیات علم می‌دانست، فرمود نزدیک بیا، نزدیک رفتم و چشم به روی امام گشودم… پس از آن امام- علیه السلام- طی الارض را عملا به من بنمود، که از آن خواب نوشین شیرین که از هزاران سال بیداری من بهتر بود بدر آمدم، به آن نوید سحرگاهی امیدوارم که روزی به گفتار حافظ شیرین سخن به ترنّم آیم که: دوش وقت سحر از غصه نجاتم دادند/ واندر آن ظلمت شب آب حیاتم دادند.

وی در ادامه افزود: علامه حسن زاده در اشعارش ابیات مختلفی در مورد این شوق به علم آموزی دارد از جمله این بیت: منم آن تشنه دانش که گر دانش شود آتش/ مرا اندر دل آتش همی باشد نشیمن‌ها که نشان از عطش فراوان ایشان به علم آموزی است. همچنین علامه در جای دیگری نوشته است از شش سالگی که به مکتب رفته ام تا کنون ندیم من کتاب، و معشوق من استاد و درس و کار من بحث و تدریس و تصنیف است.

دبیرکل نهاد با بر شمردن دومین ویژگی علامه حسن زاده آملی گفت: دومین ویژگی که می‌توان در علل موفقیت علامه بر شمرد که بسیار برای جوانان می‌تواند مفید باشد، ادب، قدردانی و قدرشناسی ایشان از استادانش است. مرحوم حکیم مهدی الهی قمشه‌ای به ایشان گفته بود که شما خیر می‌بینید چون شما را نسبت به اساتید بسیار مودب می‌بینم.

وی در ادامه افزود: علامه حسن زاده در جایی گفته است: آری من هیچ گاه نزد اساتیدم یک زانو یا چهار زانو ننشسته ام و به دیوار تکیه نداده ام. و خیلی با ادب و احترام می‌پرسیدم و در حضور و غیاب شان وظیفه شاگردی را بیش از حد وظیفه پدر و فرزندی مراعات می‌کردم.

مختارپور سومین عامل موفقیت علامه را چنین برشمرد: سومین عامل موفقیت وی و استادان دیگر مانند او توجه به معارف اهل بیت (ع)، روایات، ادعیه و عبادات است. تاکید ایشان که در عبادت باید حضور قلب باشد وگرنه دعا و مناجات در حالی که قلب متوجه غیر خدا است نه تنها ادب نیست بلکه سوء ادب است و این دعا نه تنها قرب نمی آورد که بعد می‌آورد، نشان از توجه ویژه به عبادت است.

دبیرکل نهاد در ادامه با اشاره به اینکه آثار علامه آثار دشواری برای عوام است و عموما برای خواص، دانشجویان طلاب و استادان نگارش یافته است به معرفی ۲ کتاب برای علاقه مندان پرداخت و گفت: در اینجا ۲ کتاب از علامه حسن زاده آملی که متن ساده تری دارد را معرفی می‌کنم. یکی الهی نامه است که به قلم خود علامه است. دوم هم کتاب نامه‌ها و برنامه‌ها. در این کتاب تعدادی نامه که در پاسخ به افراد مختلف نوشته شده است، گردآوری شده.

مختارپور در ادامه تصریح کرد: بخشی از یک نامه که گویا خطاب به فردی است که از علامه سوالی پرسیده است را برای آشنایی با این کتاب می‌خوانم که متن بسیار جذابی دارد: برادرم قدم اوّل در سلوک، توبه و پاکی از گناه و دوری از گفتار ناپاک ، و کردار و اندیشه‌های ناشایسته و خوی‌های نکوهیده است. برادرم حرف این و آن را نزن. دم فرو بند و تماشا کن. بنگر و عبرت گیر. به فکر خود باش. دست توسل به دامن خاتم اوصیا و اولیا امام زمان مهدی موعود حجت بن الحسن العسکری (ع) دراز کن که گردنه‌های سهمگین و هولناک در پیش داری  و آن بزرگوار امیر کاروان است. پاسبان حرم دل باش.

دبیرکل نهاد در پایان با اشاره به اینگه در مطالب ارائه شده در این نشست از یادداشت‌های استاد حسن رمضانی یکی از شاگردان علامه استفاده کرده است، گفت: گزیده عبارتی از الهی نامه را برای آشنایی مخاطبان با این کتب ارزنده می‌خوانم . در یکی از بندهای الهی نامه چنین نوشته است: الهی آنکه درد دارد، آه و ناله دارد. شیرین تر اینکه سفیر صادقت فرمود: انَّ آه اِسمٌ مِن اَسمَاءِ اللهِ تَعَالَی، آه اسمی است از اسامی خداوند متعال، فَاِذَا قَالَ المَرِیضُ آه فَقَدِ استَغَاثَ بِاللهِ.

انتهای پیام/


نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا