یکی از مشکلات و کاستیهای جامعه ما گریز از کتاب و پایین بودن سطح فرهنگ مطالعه است
یکی از مشکلات و کاستیهای جامعه ما گریز از کتاب و پایین بودن سطح فرهنگ مطالعه است
به گزارش خبرگزاری recive استان سمنان،کتاب بهعنوان یک کالای فرهنگی که نقش تعیینکنندهای در ارتقای فرهنگ عمومی دارد، از مدتها قبل در سبد خانوارهای ایرانی جای چندان مطلوبی ندارد و فعالان و کارشناسان امور فرهنگی در این مورد بارها هشدار داده و صدمات حذف کتاب از سبد خانوارهای ایرانی را گوشزد کردهاند.
هرچند که طی سال معمولاً گوش شنوایی برای شنیدن این حرفها و هشدارها وجود ندارد و تنها میتوان به اثرگذاری برخی مناسبتهای ملی در حوزه کتاب، از جمله «هفته کتاب» که هر سال در نیمه دوم آبان ماه برگزار میشود امیدوار بود.
هفته کتاب فرصتی فراهم کرده تا به برخی از خلأهای موجود در بخش کتاب و کتابخوانی در جامعه، آن هم در ابعاد گسترده و سطح ملی پرداخته شود. بدون شک، برگزاری ویژه برنامههای هفته کتاب در سطح ملی میتواند ظرفیتهای مضاعفی را برای بسترسازی جهت پرداختن به ابعاد مختلف مسأله کتاب و کتابخوانی و کمبودها و خلأهای آن فراهم کند.
به بهانه هفته کتاب به سراغ یکی از فعالان حوزه نویسندگی و تالیف کتاب های حقوقی و پژوهشگر این حوزه رفتیم.
*یک بیوگرافی کوتاه از خودتان بگویید؟
به نام خداوند جان و خرد، ضمن عرض سلام و ادب به حضرتعالی و خوانندگان گرامی روزنامه پیام استان سمنان، قبل از هر چیز هفته کتاب و کتابخوانی را گرامی داشته و این هفته را به همه علاقمندان حوزه کتاب و کتابخوانی تبریک عرض نموده و امیدوارم بتوانیم با همت و تلاشی مضاعف فرهنگ کتاب خواندن را در کشور و به ویژه استان سمنان گسترش نمائیم. بنده علی یزدانیان دکتری حقوق ، مولف و پژوهشگر حوزه حقوق هستم و فعالیت خود را در حوزه نویسندگی و تالیف کتب حقوقی آغاز نموده و بعنوان پژوهشگر مرکز پژوهش ها و… فعالیت دارم.
* چگونه شد که به کار نویسندگی روی آوردید؟
هنر نویسندگی یک عشق است که بسیاری سودای آن را در سر می پرورانند. کسی که نویسنده میشود دارای فکر خلاقی است و نویسنده باید نسبت به دیگران چیزهای بیشتری بداند. یعنی شما باید در کتاب یا داستانی درباره چیزی یا موضوعی بنویسید که دیگران اطلاعی از آن ندارند. این همان نویسندگی است که وقتی در داستان و یا کتاب میآید جذاب میشود. به طور کلی نوسندگی کار جذابی است.و آدمی را جهت بیشتر دانستن تشویق می کند.
*اقای دکتر مطلع شدم چندین جلد کتاب نیز در حوزه های مختلف تالیف و به چاپ رساندید. بفرمایید چند جلدکتاب رونمایی شده و موضوعات آن چه بوده است؟
در حوزه تالیف کتاب تاکنون ۸ عنوان کتاب در زمینه های حقوقی به چاپ رسیده است و دو تا از کتب بنده بعنوان دروس دوره کارشناسی در بعضی از دانشگاه ها تدریس می شود و با توجه به بررسی نکات مثبت و منفی و بازخوردهای ان، سعی در ویراش کتب تالیفی دارم . امروزه با توجه به موضوعات مختلف حقوقی که در جامعه رخ میدهد باید کتب حقوقی ، براحتی در دسترس شهروندان قرار گیرد و در این راستا صدا و سیما و مطبوعات و… باید موضوعات حقوقی مبتلا به را در جامعه انعکاس دهند تا سطح اگاهی مردم بالا رود.
*آیا کتاب دیگر هم برای چاپ در دست اقدام دارید؟
مسولیت اجتماعی امری لازم و ضروری در هر جامعه بشمار می رود و دولتها و حتی بخش خصوصی نیز باید در حد توان نقش مسولیت اجتماعی خود را در جامعه ایفا نمایند .وضعیت کنونی دنیای امروزی به گونه ای است که بسیاری از شرکت های معتبر و شناخته شده جهان، در سالیان اخیر به مسئولت اجتماعی به عنوان تنها راه ممکن برای ادامه زندگی و تجارت خود می نگرند. متاسفانه مسولیت اجتماعی در جامعه ما که امری لازم می باشد جایگاه مناسبی ندارد . بنده در این راستا کتابی با عنوان مسولیت اجتماعی دولتها در دو حوزه دولتی و خصوصی درحال نوشتن هستم و امیدوارم تا خرداد سال آینده به چاپ برسد.در قسمتی از این کتاب آمده است مسئولیت اجتماعی نوعی چارچوب اخلاقی است که به مسئولیت پذیری افراد، نهادها و شرکت ها در قبال جامعه اشاره دارد. این نوع از وظیفه شناسی و مسئولیت پذیری می تواند نمود عملی خود را در بستر جامعه و محیط پیرامونی به نمایش بگذارد و تاثیر ملموسی بر شرایط آن ها داشته باشد.
*جایگاه کتابخوانی در استان چگونه است؟
متاسفانه استان سمنان در بحث کتابخوانی رتبه خوبی ندارد و علل آن را می توان نداشتن رغبت کتابخوانی، نبود کتابهای مورد سلیقه نوجوانان و جوانان و… نام برد . پس با این اوضاع باید مدیران فرهنگی استان تلاش مضاعف خود را بکار گرفته تا عقب ماندگی گذشته جبران گردد و این موضوع جز با برنامه ریزی دقیق محقق نمی گردد.
*چگونه می توان عادت مطالعه را در مردم ایجاد کرد؟
کتاب، محصول تجربههای بشری و خلاقیتهای ذهنی و آموختههای دراز مدت انسان است. سهم کتاب در انتقال دانشها گاهی به مراتب بیشتر و فراتر از دیگر ابزار آموزشی است. پدید آوردن آثار علمی و فرهنگ مکتوب از توصیههای مهم اولیای دین است و به گسترش دانش کمک میکند و به عنوان یک میراث فرهنگی برای نسلهای آینده ماندگار میشود. امام صادق علیهالسلام به مفضّل بن عمر فرمودند: دانش خود را بنویس و آن را در میان برادرانت منتشر ساز.
یکی از مشکلات و کاستیهای جامعه ما گریز از کتاب و پایین بودن سطح فرهنگ مطالعه است. این نقیصه، ریشهها و علتهای مختلفی میتواند داشته باشد که شاید در رأس آنها «عدم احساس ضرورت» است. تا وقتی انسان در وضعیت «نیاز» قرار نگیرد، در پی رفع آن نخواهد افتاد. اگر در پاسخ شبهههای اعتقادی و پرسشهای سیاسی دربمانیم، یا در مجلس و محفلی که از موضوع خاصی صحبت به میان میآید، احساس کنیم در آن زمینه بیاطلاعیم و شرمسار شویم و احساس کنیم از چرخه زمان و گردونه پرشتاب مسایل علمی و فکری جامعه عقب ماندهایم، نسبت به خلأ و نیاز آگاه میشویم و این میتواند شوق به مطالعه و کتابخوانی را در ما تقویت کند.متاسفانه سطح کتابخوانی و بطور خاص مطالعه در استان و به طبع آن کشور در مقایسه با ملل دیگر بسیار اندک می باشد و این برای کشوری که میخواهد خود را سرامد منطقه و جهان شود شایسته نیست . نقش آموزش و پرورش و خانواده – پدر و مادر – بسیار می تواند پررنگ باشد و باید حداقل روزانه نیم ساعت مطالعه نمود و معلمان باید هفته ای یک کلاس را اختصاص به مطالعه ازاد قرار دهند تا خواندن کتاب و کتابخوانی در کودکان و نوجوانان نهادینه شود تا در اینده نزدیک شاهد رشد و شکوفایی کتاب و کتابخوانی در سطح جامعه باشیم.
*نقش آموزش و پرورش در ترویج فرهنگ کتابخوانی چیست؟
آموزش و پرورش به عنوان بزرگترین مجموعه آموزشی کشور، میتواند با بسترسازی بنیادین و برنامهریزی دقیق و بلند مدت، علاقه به کتاب و کتابخوانی را در بین نسل جوان و نوجوان تقویت نماید. اگر در برنامه آموزشی کشورهای پیشرفته تأمل کنیم متوجه میشویم که فرهنگسازی برای مطالعه را از آموزش و پرورش آغاز نموده اند. بنابراین ضروری به نظر میرسد که با بهرهگیری از مشاوران و روانشناسان برجسته، فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در شخصیت کودکان مستحکم و بنیادین گردد. مطمئن باشیم که اگر زمینه ترویج فرهنگ کتابخوانی را در آموزش و پرورش ایجاد کنیم، دیری نمیپاید که جامعهای کتابخوان و توسعه یافته خواهیم داشت و ثمره آن پیشرفت همهجانبه کشور خواهد بود..
*به نظر شما راههای توسعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی چگونه است؟
عوامل و اقدامات زیادی موجب توسعه و گسترش فضای کتابخوانی در جامعه می شود، خانواده، آموزش و پرورش، احداث کتابخانه در نقاط مختلف، تقویت نمایشگاه های بین المللی و استانی کتاب، برپایی ایستگاه های مطالعه و توجه و کیفیت و تنوع چاپ کتاب ها همگی از مواردی است که در افزایش سرانه مطالعه مثمرثمر است. با عنایت به عوامل مختلف جهت تعمیق و گسترش کتابخوانی موضوع برگزاری نمایشگاه های کتاب به عنوان بستری برای ایجاد انگیزه و همچنین شوق مطالعه با توجه به مخاطب میلیونی آن بسیار حائز اهمیت است.مباحثی همچون بیان سیر مطالعاتی، معرفی کتاب های مفید، آشنایی با روش های مطالعه، موضوعاتی است که میتوان برای مخاطبانی که نیاز به راهنمایی جهت کتابخوانی دارند در نمایشگاه به انجام برسد که این افراد تعدادشان در نمایشگاه قابل توجه است، و از سوی دیگر ناشران محترم نیز می بایست در انتشار کتاب به نیاز مخاطب و بهره مندی از تمام اصول حرفه ای چاپ کتاب و همچنین به کارگیری فردی مجرب جهت معرفی کتاب به مخاطبان همت گمارند.بسیاری از معضلات فرهنگی و اجتماعی ناشی از عدم آگاهی مردم است و ترویج فرهنگ کتابخوانی می تواند بسیاری از آسیبهای اجتماعی را کاهش دهد. همچنین برگزاری کارگاههای آموزشی و سمینارها میتواند آگاهی را وارد خانوادهها کند و معضلات جامعه را کاهش دهد.استفاده از ظرفیت های سازمان های مردم نهاد، آموزش و پرورش، مساجد، دانشگاه ها، نمایشگاه ها، نشست های تخصصی و برگزاری جشن های کتاب را از جمله عوامل پویایی، نشر و احیای فرهنگ کتابخوانی در کشور می توان نامید.
*موانع پژوهش در کشور و استان از دیدگاه شما چیست؟
پژوهش، بخش اصلی هر حرکت علمی و مهمترین بخش تمامی تصمیماتی است که بعد از آن صورت می گیرد، هیچ برنامه ریزی ،طراحی و تولیدی نمی تواند بدون پژوهش به سرانجامی برسد، پژوهش نقش اساسی در حلقه تولید و توسعه دارد .به عبارت دیگر، تمامی حرکت های نافرجامی که در جامعه صورت گرفته است، حاصل ضعف در پژوهش و بی توجهی به آن بوده است.
*جهت افزایش سرانه مطالعه چه راهکاری پیشنهاد می کنید؟
راهکار های زیبا و زیادی هست. جلسات ماهیانه ی معرفی کتاب و دورهمی کتابخوانی، جلسات هفتگی خوانش کتاب، مسابقات کتابخوانی، . راه اندازی کاروان شادی و کتابخوانی . خوردو سیار مطالعه و کتابخوانی در مدارس که به دانش آموزان کتاب امانت بدهد . مسابقه ی نقد و بررسی یک کتاب و جایزه به بهترین نقد و بررسی، مسابقه ی تحلیل یک بندی(یک پاراگرافی) از زیباترین بخش یک کتاب نیز یکی دیگر از راهکارهای اجرایی است .
*چه انتظاری از مسئولین جهت حمایت از نویسندگان کتاب دارید؟
انتظار این است که در جهت چاپ آثار نویسندگان حمایت خود را اعمال کنند . مسئولین مربوطه تا درد و دغدغه ی فرهنگ و نشر فرهنگ را در خود عمیقا حس نکنند ، هیچ کوششی برای نویسندگان صورت نمی گیرد. انتظار حمایت داشتن زمانی ارزشمند است که مطمئن باشیم دغدغه ی فرهنگ کتابخوانی و نویسندگی داشته باشند. توصیه می کنم یک جلسه با نویسندگان بگذارند و حرف هایشان را گوش بدهند. پیگیر آثار بعدی شان باشند. و تعامل دوطرفه مستمر راه درستی ست اگر انجام بشود خیلی خوب ست. اکنون که در هفته کتابخوانی هستیم هیچ سراغی از نویسندگان و مولفان کتاب بطور کلی نمی گیرند و در چند سال اخیر تقدیر از نویسندگان و مولفان کتاب کارکنان دستگاههای اجرایی توسط کتابخانه استان برگزار شد که کار بسیار خوبی بود ولی متاسفانه مستمر و بصورت سالیانه برگزار نشد. از ادارات و نهادها و ارگانهای شهرستان ها خواهش می کنیم تا قسمتی هر چند کوچک از فضای کاری خود را به ایستگاه کتب نویسندگان بومی تبدیل کنند؛ تا علاوه بر ایجاد یک مجموعه از نویسندگان شهرستان و حمایت از نویسنده سمنانی حتی با خرید یک نسخه از اثر آنها، فرهنگ بومی شهرستان را در اختیار مراجعان آن سازمان و اداره و نهاد قرار دهند.
*به نظر شما عمده ترین مشکلات مردم در مباحث حقوقی چیست؟
حقوق اساسی مبین دیدگاه کلان حاکمیت به نحوه حکمرانی و اداره ی امور شهروندان با اجرای قواعد حقوقی است. این قواعد با دو رویکرد مهم حقوقی مواجه است.حقوق شهروند و حق حاکمیت دولت. اما هنر حقوق اساسی در این است که بین این دو رویکرد تعادلی منطقی برقرار سازد. بر اساس این منطق، یکی از عمدهترین مباحث حقوق اساسی هر جامعه، حقوق افراد وتعیین محدودیت قدرت زمامداران است که از آن با عنوان ” حقوق و آزادیهای اساسی” یا”حقوق و تکالیف حکومت و افراد” یاد میکنند.
*عمده مشکلاتی که ناشران سمنان با آن مواجه هستند؟
کمبود مراکز چاپی و بالا بودن هزینه های چاپ عمده ترین مشکلات ناشران در سمنان است. نشر کتاب یکی از عوامل پیشرفت در فرهنک هر شهر و استان محسوب میشود. “به روز بودن نشر کتاب در قالب انعکاس مسایل روز و آشنایی اقشار مختلف مردم بویژه قشر جوان با کتاب در هر استان و شهر ضروری است. بالا بودن هزینه های چاپ و نشر در این استان با توجه به پایین بودن میزان تالیفات آن، عمده ترین مشکل ناشران محلی است ضمنا، پایین بودن کیفیت تالیفات استان از دیگر مشکلات این قشر محسوب میشود و این امر موجب شده تالیفات نویسندگان با عدم استقبال خوانندگان مواجه شود و از طرفی متاسفانه به علت مشکلات فرهنگی، مقوله کتاب و کتابخوانی در بین مردم هنوز به صورت کامل نهادینه نشده است.
*چگونه می شود فرهنگ کتابخوانی را در خانواده ها ایجاد کرد؟
عادت به مطالعه والدین، موجب تشویق اعضای خانه در پذیرش آن میشود. آنها بهراحتی با کتاب، انس و الفت میگیرند، به سوی آن جذب میشوند و مطالعه در زندگی آنها، جزو امور ضروری تلقی میشود. تغییرات ارتباطی گسترده در جامعه امروز با ایجاد شکافی نسلی میان والدین و فرزندان، لزوم مراقبت خانوادهها را چند برابر کرده است. علیرغم جایگزین شدن نهادهایی، چون آموزش و پرورش و رسانهها به جای خانواده در جامعهپذیر کردن افراد در سطح وسیع و مشغله زیاد کاری و فکری والدین که سبب میشود وقت کمتری برای فرزندان خود قرار دهند.
*نقش والدین چه تاثیری می تواند در افرایش کتابخوانی داشته باشد؟
والدین میتوانند فرزندان خود را با کتاب به عنوان دوستی مهربان، آشنا و تصویری جذاب و دوستداشتنی از آن در ذهن آنان ایجاد کنند تا فرهنگ کتاب و کتابخوانی در آنها درونی شود.مطالعه، جزئی از نیازهای اجتماعی انسان است که هر فردی به وسیله آن، با اندیشهها و افکار دیگران ارتباط برقرار میکند و از دستاوردهای علمی و ادبی دیگران بهرهمند میشود. قرآن در باب اهمیت دانش میفرماید: «هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ: بگو آیا کسانی که میدانند با کسانی که نمیدانند، مساویاند؟» بنابراین میان دانستن و ندانستن، خواندن و نخواندن فاصله بسیار است؛ زیرا علم و دانش، در بهبود کیفیت زندگی آدمی نقشی اساسی دارد. رهبر معظم انقلاب درباره اهمیت کتاب و کتابخوانی میفرمایند:کتاب، دروازهای به سوی جهان گسترده دانش و معرفت است و کتاب خوب، یکی از بهترین ابزارهای کمال بشری است. کسی که با این دنیای زیبا و زندگیبخش، دنیای کتاب، ارتباط ندارد؛ بیشک از مهمترین دستاورد انسانی و نیز از بیشترین معارف الهی و بشری محروم است. برای یک ملت، خسارتی بزرگ است که افراد آن با کتاب سر و کار نداشته باشند و برای یک فرد، توفیق عظیمی است که با کتاب مأنوس و همواره در حال بهرهگیری از آن، یعنی آموختن چیزهای تازه باشد.
*چه پیشنهاداتی برای تشویق و ترغیب خانواده ها به کتابخوانی دارید؟
خانواده به عنوان اولین نهاد اجتماعی، نقش بسزایی در ارتقای سطح فرهنگ، رفتارها و عادتهای فرد دارد. از این رو آشنایی فرزندان با کتاب و کتابخوانی، از خانواده آغاز میشود و رغبتهای او در خانواده شکل میگیرد. محققان معتقدند عادت به مطالعه، عامل اصلی در میزان مطالعه افراد جامعه است.اگر فرهنگ کتابخوانی در جامعه رواج ندارد و از جایگاه ارزندهای برخوردار نیست، باید علت آن را در بستر خانواده جست. باید علل بیگانه بودن فرزندان با کتاب و کتابخوانی را در رفتارهای والدین جستجو کرد؛ زیرا هنوز پدیده کتاب و کتابخوانی به عنوان یک نیاز و ضرورت واقعی مطرح نشده است.
توسعه فرهنگ کتابخوانی تا حد زیادی در پیشرفت جوامع بشری نقش ماندگاری دارد اما ترویج این میراث گرانبها در شرایط فعلی کشور که آمار مطالعه آن کمتر از استانداردهای جهانی است، بدون برنامه ریزی صحیح اندکی دشوار خواهد بود.این در حالی است که میتوان با بهکارگیری برخی راهکارهای عملی برای تشویق خانواده به مطالعه، این آمار را ارتقا داد. برای مثال خواندن کتاب از سوی جوانان خانواده برای والدین و سالمندان، گوش دادن به کتابهای صوتی برای افرادی که زمان کافی برای مطالعه کتابهای چاپی ندارند یا تهیه کتاب برای افراد با شرایط خاص که متناسب با وضعیت جسمانی آنها باشد، برخی از این راهکارها است.گرانی و دغدغه معاش از دیگر عوامل، کاهش توجه به کتاب و کتابخوانی است. در واقع در کشورهای توسعه نیافته، مشغولیتهای ذهنی و زندگیهای بسیار سخت باعث شده تا مردم این کشورها مدام در تلاش برای رسیدن به یک زندگی با متوسط امکانات باشند. اما واقعیت این است که با وجود تمام مشکلات اقتصادی، اگر برنامهریزی درست داشته باشیم به راحتی میتوانیم هم کتاب تهیه کنیم و هم وقت مطالعه آن را ایجاد کنیم. بنابراین کاهش این مشکلات و به وجودآوردن فرهنگ مطالعه در جامعه، مستلزم تدوین و اجرای برنامه هایی است که عادت به مطالعه را رونق می بخشد و برای رسیدن به شرایط مطلوب باید عادت به کتاب خوانی را از دوران کودکی در افراد ایجاد کرد، کتاب باید والاترین جایگاه را در گسترههای فردی و اجتماعی دارا باشد. همچنین امروزه گسترش فضای مجازی و رسانه های دیجیتال فضای مساعدی برای نشر اطلاعات به شمار می رود و کاربران این فضای نوین باید با برخورداری از سواد اطلاعاتی با عمق نگری در محتوای آن در تسهیل انتشار و مطالعه کتب به صورت مجازی اقدام کرده و توسعه فرهنگی جامعه را پیش برند و فرصت بهره مندی از ظرفیت فضای مجازی نباید موجب کاهش میزان مطالعه کتاب شود، بلکه باید تسهیل دسترسی به متون را موجب شود.
*دلایل کاهش سطح کتابخوانی و راهکار برای حل آن چه می دانید؟
از مهم ترین دلایل کاهش سطح مطالعه می توان به این موارد اشاره کرد: عدم آگاهی از اهمیت مطالعه در پیشرفت روحی و اجتماعی افراد، ضعف فرهنگ اطلاعرسانی و عدم توجه به کتاب به عنوان یک کالای فرهنگی، نارساییهای سیستم آموزش در مهم جلوهدادن کتابهای درسی و جلوگیری از مطالعه متون غیر درسی و آزاد، عدم حمایت از فرهنگیان و نویسندگان، انتشار کتابهای غریبه در حقیقت شمار زیادی از نویسندگان ما برای مخاطب عام کتاب نمینویسند و عمده توجهشان این است که کتابشان مورد توجه اهل فضل و اهل قلم واقع شود. این در حالی است که کمتر نویسندهای به این نکته توجه میکند که بدنه جامعه چگونهاند، چقدر سواد دارند و به چه مطالبی علاقهمند هستند؟ حتی باید تلاش کرد، مفاهیم عمیق را با بیان سادهای که برای بیشتر مردم قابل فهم باشد، بیان کرد تا آنها نیز بتوانند به سهم خود از دانش و بینش بزرگان ما بهره ببرند. کمتر پیش میآید که در یک فضای عمومی کتابی ببینیم. در حالی که در بسیاری از کشورها که سرانه مطالعه در آنها بالاست، کتاب در مترو، اتوبوس و دیگر مکانهای عمومی در دست تعداد زیادی از افراد دیده میشود، به ندرت پیش میآید که ما در چنین فضاهایی مردم را مشغول کتابخواندن ببینیم. در بسیاری از کسانی که فروش کتاب را در ادارات، متروها و… انجام می دهند اکثر آنها ترجمه هستند و کمتر کتابی با نویسنده ایرانی دیده می شود.
*انتظار شما از مسئولان استان؟
یکی از انتظاراتی که مردم از مسئولان خودشان دارند، این است که بتوانند در راستای وظایف خودشان برای ارتقای کیفیت زندگی و توسعه شاخصها به کتاب خواندن اهمیت داده و وظایف خودشان را به درستی انجام دهند و سعی و تلاش کنند با روش های نوین دوستی بین مردم و کتاب ایجاد کنند تا بتوان خروجی مناسبی مشاهده نمود در غیر اینصورت هیچ تاثیری در فرهنگ کتابخوانی مردم ایجاد نخواهد شد .کتاب خواندن منجر به شکوفایی ذهن انسان ها شده و در این راستا مسئولان باید با ارائه راهکارهای مثبت و با کمک نهادهای مسئول این موضوع را در جامعه نهادینه کنند و لازمه این امر شروع از مقاطع ابتدایی و در سطح خانواده ها و مقاطع دانشگاهی خواهد بود
*نظرتان در خصوص خبرگزاری recive استان سمنان؟
من صمیمانه از مدیران و خبرنگاران این خبرگزاری تقدیر و تشکر نموده که با درایت خود سعی در رساندن اخبار در کوتاهترین زمان ممکن را به شهروندان دارند و تشریح مسائل روز و مبتلابه را بصورت گزارش بیان می نمایند . ان شالله هر روز شاهد رشد و شکوفایی باشیم .
*سخن آخر.
کتابخوانی در واقع معیاری برای شناخت فرهنگ عامه است. هر اندازه ملتی کتابخوان باشند، میتوان نرخ سواد، رواج فرهنگ علم ورزی، اقتصاد دانشبنیان و رونق صنعت نشر و انتشارات آن جامعه را دریافت.ان شالله روزی برسد که فرهنگ کتابخوانی در کشور ما فراگیر شود و اکثر افراد جامعه کتابخوان شوند.
46