در حالی که کمک های بشردوستانه برای مقابله با این بحران کلیدی است، تلاش برای بهبود امنیت غذایی نیز برای جلوگیری از درگیری های اجتماعی و جنگ های جدید لازم است.
پس از سالها کاهش، گرسنگی دوباره در سطح جهان رو به افزایش است. به گفته سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) دلایل متعددی وجود دارد که چرا جهان در مرحله بحرانی قرار دارد؛ در بسیاری از نقاط، درگیری ها رشد و برداشت، پردازش و حمل و نقل و عرضه و بازاریابی مواد غذایی را غیرممکن می کند.
علاوه بر این، پیامدهای چشمگیر تغییرات آب و هوایی نیز اضافه شده است؛ دمای بالاتر، تغییر الگوی بارندگی و تغییرات شدید آب و هوایی مکرر مانند خشکسالی و سیل، وضعیت غذا را بیش از پیش مخاطره آمیز می کند.
بحران کرونا همچنین باعث افزایش دوباره گرسنگی جهانی شده است و اکنون حمله روسیه به اوکراین، که قوانین بین المللی را نقض می کند، به این ترکیب اضافه شده است.
اوکراین و روسیه به عنوان انبارهای غلات اروپا و در واقع جهان در نظر گرفته می شوند؛ این دو کشور با هم حدود ۳۰ درصد از گندم مورد نیاز جهان را تامین می کنند. برای سال ها، روسیه و اوکراین در بین بزرگترین صادرکنندگان گندم، ذرت، کلزا، تخمه آفتابگردان و روغن آفتابگردان قرار گرفته اند.
از زمان آغاز جنگ، روسیه صادرات گندم خود را به شدت کاهش داده است. اوکراین دیگر به هیچ وجه چیزی صادر نمی کند تا بتواند منابع خود را تامین کند. کشاورزی به ویژه در شمال کشور سقوط کرده است. کشاورزان دیگر نمی توانند به مزارع خود برسند، کمبود کود و سوخت وجود دارد و کارگران مزرعه در حال فرار به مناطق دیگر کشور هستند یا به سربازی فراخوانده می شوند. باید دید آیا گندم کاشته شده در تابستان قابل برداشت است یا خیر. بعلاوه غلات صیفی و ذرت باید در اسفند کاشته می شد. باید دید در سال آینده اوضاع چگونه خواهد بود.
اما آنچه واضح است این است که بسیاری از کشورهای در حال توسعه به شدت به گندم روسیه و اوکراین وابسته هستند. به گفته فائو، محدودیت های صادراتی می تواند قیمت غذا و خوراک در بازار جهانی را تا ۲۲ درصد افزایش دهد.
هشدار دبیرکل سازمان ملل متحد درباره “طوفان گرسنگی”
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، در اواسط ماه مارس درباره عواقب جهانی جنگ هشدار داد. او گفت که “طوفان گرسنگی” در حال وقوع است. با توجه به اهمیت فراوان اوکراین به عنوان صادرکننده مواد غذایی، این تهاجم “همچنین حمله ای به آسیب پذیرترین مردم و کشورهای جهان” خواهد بود.
به گفته فائو، قیمت جهانی مواد غذایی همچنان می تواند تا ۲۲ درصد افزایش یابد و به بالاترین سطح خود برسد؛ ۴۵ کشور کمتر توسعه یافته جهان حداقل یک سوم گندم خود را از اوکراین یا روسیه وارد می کنند و ۱۸ کشور در میان آنها بیش از ۵۰ درصد واردات دارند. مصر، جمهوری دموکراتیک کنگو، لیبی، سومالی، سودان و یمن از جمله این کشورها هستند. اینها همه کشورهایی هستند که در حال حاضر به کمک های بشردوستانه و منابع غذایی وابسته هستند، زیرا میلیون ها نفر در حال حاضر در این کشورها از گرسنگی گسترده رنج می برند.
جنگ در کشورهایی که درصد واردات آنها از روسیه بالا است نیز رخ دادهاست؛ به عنوان مثال ماداگاسکار ۷۵ درصد گندم خود را از روسیه و اوکراین وارد می کند. وضعیت غذا به وضوح در این کشور رو به وخامت است. جمعیت در حال حاضر به شدت از خشکسالی های طولانی مدت و تغییرات شدید آب و هوایی رنج می برند. در ابتدای سال، چهار طوفان در طول چهار هفته سراسر جزیره را درنوردید.
در تونس که تقریبا ۴۰ درصد گندم خود را از اوکراین خریداری می کند، قیمت گندم در حال افزایش است. رئیس جمهور تونس دلیل این وضعیت بد را جنگ در اوکراین و گمانه زنی های غذایی همراه با آن می داند. از آنجایی که بدهی این کشور به شدت در حال افزایش است، دولت تونس حتی قبل از شروع جنگ از صندوق بین المللی پول (IMF) درخواست کمک مالی کرد.
لبنان که ۷۵ درصد گندم خود را از روسیه و به ویژه اوکراین تهیه می کند، به شدت به دنبال صادرکنندگان دیگر گندم است، اما تاکنون موفق نشده است. دولت با درخواست کمک به جامعه بین المللی متوسل شد. اکنون ترس از سهمیه بندی و افزایش شدید قیمت ها وجود دارد.
در نهایت، در شاخ آفریقا ۱۳ میلیون نفر در حال حاضر از گرسنگی رنج می برند. اتیوپی حدود ۴۰ درصد گندم خود را از روسیه و اوکراین، کنیا ۳۰ درصد و سومالی بیش از ۹۰ درصد وارد می کند. فائو هشدار می دهد که تا سال ۲۰۲۲، ۲۰ میلیون نفر در این منطقه از جهان در معرض خطر قرار خواهند گرفت.
۲۲۳۲۲۷
