کرونا و بازگشایی تدریجی مدارس

نمودار کاهشی موارد مرگ و میر کرونا در چند روز گذشته و تزریق دز اول واکسن به حدود ۵۰ میلیون نفر تا حدی در جامعه فضای عادی انگاری به وجود آورده است به طوری که میزان رعایت پروتکل های بهداشتی به زیر ۴۶ درصد کاهش پیدا کرده است.

همزمان با عادی انگاری بسیاری از افراد جامعه درباره اپیدمی کرونا و شلوغ شدن محیط های کاری و معابر، موضوع  بازگشایی مدارس  و حذف دورکاری ها مطرح شده است.

گر چه نگرانی از افت تحصیلی و آثار مخرب روانی در خانه ماندن دانش آموزان نگرانی های جدی برای نظام آموزشی و والدین ایجاد کرده اما بازگشایی احتمالی یکباره مدارس نیز این زنگ خطر را به صدا درآورده که مبادا موج ششم کرونا را که با رعایت شیوه نامه های بهداشتی و گسترش واکسیناسیون می تواند خفیف بگذرد، شدت ببخشد.

قاسم جان بابایی معاون درمان وزارت بهداشت گفت: ضرورت دارد مدارس به شکل منطقی و معقول بازگشایی شود. این تصمیم باید به گونه ای اجرا شود که دانش آموزان بتوانند از مدارس استفاده کنند و در عین حال زنجیره بیماری کرونا نیز قطع شود.

وی روز سه شنبه پس از جلسه کمیته علمی کرونا که در بیمارستان قلب شهید رجایی افزود: امروز چهل و پنجمین جلسه کمیته علمی کشوری کرونا و چهارمین جلسه در دولت جدید برگزار شد و در آن موضوعاتی مانند تصمیم کمیته علمی برای بازگشایی مدارس و موسسات آموزشی، ارزیابی هوشمندسازی محدودیت ها در سه استان قزوین، آذربایجان غربی و کردستان، ارزیابی خدمات آزمایشگاهی در روش های مولکولی و آنتی ژنی و بررسی ژنی، عفونت های قارچی یا قارچ سیاه و استفاده از طب ایرانی به عنوان طب مکمل برای بیماران کووید۱۹ بررسی شد.

وی افزود: کمیته علمی در خصوص بازگشایی مدارس و موسسات آموزشی، تصمیم گیری علمی کرده و جوانب مختلف، در نظر گرفته می شود. باید سود و زیان باز و بسته بودن مدارس را مورد توجه داشته باشیم اما عدم بازگشایی مدارس، آسیب های جبران ناپذیری را به دانش آموزان وارد می کند و لازم است، برای بازگشایی مدارس، تصمیم گیری شود که البته ملاحظاتی دارد.

معاون وزیر بهداشت گفت: اولویت بازگشایی مدارس ترجیحا باید در استانها و مناطقی باشد که کمترین میزان بار بیماری را دارند چون بار بیماری، مهمترین عامل در هر منطقه است و به عنوان مهمترین مولفه باید مورد توجه قرار گیرد. نباید مدارس در کل شهرستانهای قرمز، زرد، نارنجی و آبی همزمان بازگشایی شوند.

جان بابایی تصریح کرد: یکی از مسائل مهم این است که چه دروسی در مدارس و موسسات آموزشی حتما باید حضوری ارائه شود چون در دروس حضوری، کارایی روش های مجازی، موثر نیست و حتما باید این ملاحظه نیز برای بازگشایی مدارس در نظر گرفته شود.  همچنین زیرساخت هایی در وزارت آموزش و پرورش مانند واکسیناسیون دانش آموزان، تامین ماسک، شستشوی مداوم دست ها و فضای فیزیکی مناسب نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

وی درباره برداشتن برخی محدودیت ها در تهران، گفت: خوشبختانه روند مرگ و میر، بستری و بار بیماران سرپایی در تهران رو به کاهش است. یکی از مولفه های محدودیت ها، لغو ساعات دورکاری کارمندان در تهران است اما مولفه اصلی، رعایت پروتکل های بهداشتی است که به کرات در مورد آن گفته شده است. وقتی مردم به راحتی به رستوران می روند، معقولانه نیست بگوییم ادارات با نیمی از ظرفیت خود کار کنند.

معاون درمان وزارت بهداشت تاکید کرد: در حال حاضر، اولویت اصلی وزارت بهداشت، واکسیناسیون افراد بالاتر از ۱۲ سال است. واکسن در مطالعاتی که انجام شده و آمارهایی که داریم، بی شک در کاهش مرگ و میر و بستری افراد میانسال و سالمند موثر بوده است. در سالمندان، مرگ و میر بیش از ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده البته واکسیناسیون سالمندان قبل از پیک پنجم انجام شد و اگر بخواهیم قضاوت صحیح کنیم باید زمان بیشتری بگذرد چون روزانه بالای یک میلیون دُز واکسن در کشور تزریق می شود و تاثیر واکسیناسیون در پیشگیری از پیک های بعدی کرونا است.

مسعود مردانی عضو کمیته علمی ستاد ملی کرونا به پژوهشگر ایرنا گفت: در مورد استفاده از واکسن های کرونا شواهد علمی در دنیا نشان می دهد که واکسن های معتبر بر افراد بالای ۱۲ سال موثر هستند، به خصوص واکسن های MRNA مانند فایزر و مدرنا اثربخشی، ایمنی زایی و کارایی بسیار بیشتری نسبت به واکسن های حاوی ویروس کشته شده دارند.

وی افزود: در مورد اثربخشی واکسن های کرونا بر کودکان هنوز در دنیا شواهد کافی در دست نیست، البته اثربخشی واکسن فایزر بر کودکان خوب بوده است. اثربخشی واکسن سینوفارم بر کودکان نیز در برخی کشورها مانند امارات و برخی استانهای چین در حال بررسی است اما هنوز شواهد علمی درباره اثربخشی این واکسن ها بر کودکان کافی نیست و باید مطالعات آن تکمیل شود تا بتوان درباره اثربخشی و ایمنی واکسن های کرونا بر کودکان اظهار نظر کرد.

دکتر مردانی ادامه داد: در مورد اثربخشی واکسن پاستوکووک (واکسن ایرانی- کوبایی) بر کودکان نیز مطالعاتی در ایران و کوبا در حال انجام است، مطالبی نیز در رسانه ها درباره اثربخشی این واکسن بر کودکان منتشر شده اما هنوز مقاله علمی آن منتشر نشده است یا بنده هنوز مقاله آن را ندیده ام که بتوانم در مورد آن اظهار نظر کنم در مورد اثربخشی و ایمنی زایی واکسن سینوفارم بر کودکان زیر ۱۲ سال نیز همین طور است.

عضو کمیته علمی ستاد ملی کرونا درباره میزان آنتی بادی ایجاد شده در افراد بعد از تزریق واکسن گفت: هر نوع واکسن ویژگی و ایمنی زایی خاص خودش را دارد و میزان ایمنی زایی و تولید آنتی بادی در بدن افراد در واکسن های مختلف متفاوت است اما در مجموع واکسن های ساخته شده با تکنولوژی MRNA نسبت به واکسن های با ویروس کشته شده، ایمنی زایی بیشتری ایجاد می کنند و از طرف دیگر میزان آنتی بادی تولید شده در بدن سالمندان و افراد بالای ۷۵ سال نسبت به افراد با سنین پایین تر کمتر است.

وی افزود: با توجه به کمتر بودن ایمنی زایی واکسن های ساخته شده با ویروس کشته شده، سازمانهای بین المللی مانند WHO توصیه می کنند، افرادی که این نوع واکسن ها را (مانند سینوفارم) تزریق کرده اند بعد از گذشت چند ماه دز سوم یا یادآور این واکسن ها را نیز تزریق کنند.

دکتر مردانی ادامه داد: در مجموع نمی توان گفت که تزریق واکسن به طور کامل جلوی ابتلای افراد به بیماری کووید۱۹ را می گیرد اما در اغلب موارد باعث می شوند، افراد در صورت ابتلا به کرونا به شکل خفیف به این بیماری مبتلا شوند و جلوی مرگ و میر ناشی از این بیماری را می گیرد.

وی درباره اخبار منتشر شده درباره فوت افراد بر اثر کرونا بعد از تزریق دز دوم واکسن گفت: هیچ گزارش تایید شده ای در این زمینه نداریم و همه حرف هایی که درباره مرگ و میر بعد از تزریق دز دوم واکسن گفته می شود غیر مستند است، افرادی که چنین ادعاهایی دارند باید گزارش مرگ افراد بعد از تزریق دز دوم را به سامانه عوارض واکسن اعلام کنند تا بررسی شود و در صورت تایید باید علت آن بررسی شود.