به گزارش خبرگزاری recive، مرزبان در ۴ فروردین ۱۳۲۳ در سبزوار متولد شد و از نوجوانی با دنیای تئاتر گره خورد. او فعالیت حرفهای خود را از سال 1345 شروع کرد و بعد در دانشگاه تهران در رشته بازیگری و کارگردانی درس خواند. او در سال ۱۳۵۷ با دریافت مدرک کارشناسی ارشد طراحی و کارگردانی تئاتر از دانشگاه برونل لندن، با ذهنی آشنا به تئاتر جهانی به ایران بازگشت؛ اما همانگونه که بارها تأکید کرده بود، «هویت ایرانی» برایش جوهره کار هنری بود.
او از دهه ۱۳۶۰ وارد عرصه سینما نیز شد و با فیلم «جنگلبان» نخستین تجربه خود را در این عرصه ثبت کرد.
راوی و مجری صادق آثار اکبر رادی
مرزبان بیش از هرچیز با اجرای مجموعهای گسترده از آثار اکبر رادی شناخته میشود. او در چهار دهه، ده نمایش مهم این نمایشنامهنویس شاخص را روی صحنه برد؛ از «پلکان» و «آهسته با گل سرخ» گرفته تا «ملودی شهر بارانی» و «لبخند باشکوه آقای گیل». این پیوند عمیق او با جهان رادی، مرزبان را به یکی از شاخصترین چهرههای وفادار به ادبیات نمایشی معاصر ایران بدل کرد.
مرزبان همچنین در سال ۱۳۷۹ برای فعالیتهای گسترده و اثرگذار خود در هنرهای نمایشی، نشان درجه یک هنری (معادل دکتری) را دریافت کرد.
عشق به نمایش ایرانی
آنچه مرزبان را متمایز میکرد، باور صریح و عمیق او به نمایشهای ایرانی بود. او در گفتوگوهای مختلف، از جمله گفتوگویی درباره اجرای دوباره «بنگاه تئاترال»، تأکید میکرد که حتی در دوران زندگی و تحصیل در خارج از کشور هم مطالعه و پژوهش درباره نمایش ایرانی را رها نکرده است. او باور داشت نسل جدید تئاتر باید پیش از شیفتگی به ادبیات غرب، میراث ادبی و نمایشی ایران را بشناسد.
این نگاه سبب شد مرزبان بارها سراغ متون ایرانی برود، چه در قالب اجراهای تختحوضی و چه در آثار دراماتیک اجتماعی. بازگشت او از خارج هم آغاز اجرای مجموعهای از آثار ایرانی بود؛ آغازی که با نمایش «طالب» در تماشاخانه سنگلج رقم خورد.
بنگاه تئاترال؛ احترام به یک میراث
یکی از آثار مهمی که او بارها به صحنه برد، نمایش «بنگاه تئاترال» نوشته علی نصیریان بود؛ متنی ماندگار از ادبیات نمایشی ایران که مرزبان از آن با احترام یاد میکرد و معتقد بود پس از چهار دهه همچنان «تازه» است و حرفی برای گفتن دارد. او در اجرای این نمایش از ساختار تختحوضی بهره میگرفت و تماشاچی را در دل روند آمادهسازی و اجرای نمایش توسط گروهی روحوضی قرار میداد.
کارنامهای پررنگ در کارگردانی
مرزبان آثار بسیاری را در سالنهای مهمی چون تالار اصلی تئاتر شهر، تالار وحدت و تالار سنگلج کارگردانی کرد. آثاری همچون: «طالب»، «فریاد»، «پلکان»، «شاهزاده و گدا»، «آهسته با گل سرخ»، «هاملت با سالاد فصل»، «شب روی سنگفرش خیس»، «سیمرغ»، «ملودی شهر بارانی»، «پایین گذر سقاخانه»، «دزد آب»، «خانمچه و مهتابی»، «تانگوی تخممرغ داغ»، «بازار عاشقان»، «دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد» و…
او همچنین تنها نمایشنامهاش، «سیمرغ»، را در سال ۱۳۷۹ نوشت و کارگردانی کرد.
مرزبان در کنار کارگردانی، به تدریس نیز پرداخت و در سالهای ۱۳۷۷ تا ۱۳۷۹ در کانون تئاتر دانشگاه علم و صنعت ایران هنر نمایش را آموزش داد. نگاه دقیق و پژوهشمحور او در کلاسها، نسل تازهای از هنرجویان تئاتر را با میراث نمایش ایرانی آشنا کرد.
5959