توقف موقت درگیری آمریکا با یمن را میتوان از چند زاویه تحلیل کرد.
بُعد داخلی آمریکا
ترامپ با وعده عدم ورود به جنگهای جدید روی کار آمد و سعی کرد تصویر یک رئیسجمهور ضدجنگ را از خود نشان دهد. در همین راستا، اگر جنگ یمن ادامه مییافت و ابعاد گستردهتری پیدا میکرد، این موضوع میتوانست پایگاه اجتماعی ترامپ را، بهویژه در میان طبقات متوسط و مخالفان جنگ، تحت تأثیر منفی قرار دهد. از سوی دیگر، تغییراتی که اخیراً در دولت آمریکا و برخی نهادها رخ دادهاند (مانند تحولات در وزارت دفاع)، تا حدی تحت تأثیر نگرانیها درباره احتمال گسترش درگیریها بوده است.
بُعد داخلی یمن
آمریکاییها انتظار داشتند جبهه مخالف انصارالله بتواند در داخل یمن نقش مؤثری ایفا کند، اما این جبهه نتوانست کارآمد ظاهر شود. همچنین آمریکا قصد داشت با الگوبرداری از “سوریهسازی” و استفاده از مدل جولانی، پروژهای مشابه را در یمن پیاده کند که بهنظر میرسد شکست خورده است.
بُعد منطقهای
با وجود همکاریهای محدود برخی کشورهای منطقه، اجماع کامل و همکاری فراگیر متحدان آمریکا علیه انصارالله شکل نگرفت. حتی کشورهای عربی، بهجز رژیم صهیونیستی و تا حدی امارات، همکاری گستردهای نداشتند. این مسئله نشاندهنده تردید این کشورها در همراهی با آمریکا در موضوعی است که میتواند به تقابل با افکار عمومی عرب منجر شود، بهویژه با توجه به اینکه انصارالله اقدامات خود را در حمایت از غزه توجیه میکند.
آمریکا همچنین در حوزه تأمین لجستیک نیروی دریایی خود، بهویژه در سواحل یمن، نیاز به حمایت جدیتر از سوی کشورهای منطقه داشت که بهطور کامل تأمین نشد. در نتیجه، این خلأ نیز در تصمیم به کاهش تنش تأثیرگذار بود.
نقش رژیم صهیونیستی
تصور آمریکا این بود که با افزایش فشار بر انصارالله و همزمان پایان جنگ غزه، میتواند توافقی دو سویه را رقم بزند؛ هم به انصارالله ضربه بزند و هم به عنوان واسطه پایان جنگ مطرح شود. این برای ترامپ یک دستاورد تبلیغاتی مهم به شمار میآمد، اما با ادامه مقاومت انصارالله، این سناریو نیز ناکام ماند.
بُعد بینالمللی
بر اساس برخی گزارشها، چینیها به انصارالله کمکهای اطلاعاتی یا تکنولوژیک ارائه دادهاند. اگر این اخبار صحت داشته باشد، ایالات متحده احتمالاً احساس کرده است که این درگیری میتواند صحنهای برای آشکار شدن آسیبپذیری ارتش آمریکا باشد؛ مسئلهای که چین ممکن است از آن در دیگر تقابلها، بهویژه در دریای چین جنوبی، بهرهبرداری کند. همچنین، تجربه استفاده موفق از تسلیحات چینی در پاکستان، این نگرانی را برای آمریکا تشدید کرده است.
پایداری توافق و سناریوهای آینده
بهنظر میرسد توافقی که میان آمریکا و انصارالله شکل گرفته، ماهیت سیاسی و موقت دارد و ضمانتی برای پایداری بلندمدت آن وجود ندارد. ادامه درگیریها، ورود فعالتر رژیم صهیونیستی یا عدم تحقق توافق ایران و آمریکا میتواند این وضعیت را مجدداً بیثبات کند.
پیامدهای احتمالی توقف درگیری برای آمریکا
اگر توافق بهصورت بلندمدت حفظ شود، تصویر آمریکا بهعنوان حامی قابل اتکای متحدانش، بهویژه رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای عربی، دچار خدشه خواهد شد. از سوی دیگر، این موضوع میتواند بهعنوان یک پیروزی برای ایران و جبهه مقاومت تلقی شود که توانستهاند بدون جنگ گسترده، آمریکا را وادار به عقبنشینی کنند.اما اگر این توقف یک تاکتیک موقت برای بازیابی شرایط و آمادگی برای مرحلهای دیگر از درگیری باشد، ممکن است در آینده به تقویت موضع آمریکا منجر شود. در هر دو صورت، این تحولات نیازمند بازبینی عمیق در سیاستهای آمریکا در منطقه هستند.
کارشناس مسائل بین الملل
21212
