نرگس آبیار – کارگردان سریال سووشون – پس از واکنش رسانهها، فضای مجازی و مطالبه مردمی با راهاندازی کارزاری که از عزتالله ضرغامی ـ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ و محمدهادی ایمانیه ـ استاندار فارس ـ درخواست توقف سریع ساختوساز در محوطه باغ عفیفآباد را داشت، با انتشار ویدئویی در صفحه شخصیاش در اینستاگرام، ضمن اشاره به اینکه «سووشون» رمان شاخص سیمین دانشور و یکی از شاهکارهای ادبی ایران است و حدود یکسالونیم پیش “رایت” این کتاب را خریده تا براساس آن فیلمنامه بنویسد و سریالی بسازد، درباره ساخت دکور برای این سریال در باغ تاریخی عفیفآباد، توضیح داد: علیرغم نظر گروه تولید که بهصرفه نبود این سریال را در شهر شیراز کار کنیم و بهتر بود در تهران کار کنیم، اصرار کردم در شیراز این سریال ساخته شود، به خاطر آنکه معماری و اتمسفر شیراز بتواند در سریال نشان داده و ثبت شود. به نظرم، تهران و شهرکهای سینمایی برای تهران قدیم ساخته شده و معماری شیراز بسیار متفاوت، عجیب و شگفتانگیز است و سریال سووشون که مالِ شیراز است باید در این شهر با بناهایی متعلق به همان دوره، فیلمبرداری میشد.
او افزود: از بین باغهایی که دیدم، ضلع جنوبی باغ عفیفآباد مناسبتر بود تا یکی از خانههای سریال را آنجا داشته باشیم و در جاهای دیگر، دنبال سایر خانههای این سریال هستیم. تنها خانهای که احتیاج به سازه پرتابل دارد باغ عفیفآباد بود و خانههای دیگر اصلا چنین نیازی ندارند و خود به خود کامل هستند. در نتیجه، به دیواری احتیاج داشتیم، چون باغ عفیفآباد خیلی بزرگ است. این دیوار پی ندارد. یک حوض نیاز داشتیم که زیر آن پلاستیک ضخیم کشیده شده (حوض روی آن ساخته شده) که کاملا برداشته میشود. دو گوشواره برای ایوان ساخته شد که براساس نظر طراح صحنه بود که من همینطوری آنجا را پسندیده بودم، اما طراح صحنه خواستند که به ایشان اعتماد کنم. طرح را ارائه دادند. گفتم اگر مجوزهای لازم برای ساخت و ساز در آنجا داده میشود و آسیبی به بنا نمیزند و پرتابل است، این کار انجام شود، ولی منوط به این است که همه جوانب برای اینکه بنا ماندگار بماند و هیچ آسیبی به آن وارد نشود، درنظر گرفته شود.
آبیار ادامه داد: روی بنا پلاستیک و پارچه کشید شد. گوشوارهها را بنا کردند که روی اسکلت فلزی است و با زمین یک متر فاصله دارد و اطراف آن را بلوک سیمانی چسباندند که از دیوار هم ۲۰ سانتیمتر فاصله دارد. کارشناسان مختلفی بازدید کردند و گفتند هیچ ضرر و آسیبی برای باغ و عمارت عفیفآباد وجود ندارد. داخل عمارت را هم که اصلا دست نزدیم.
این کارگردان سینما سپس گفت: با این وجود، به خاطر اینکه خودم یک فعال میراث فرهنگی هستم و دغدغه میراث فرهنگی دارم و سالها برای سرزمین اجدادیام “ابرندآباد” در یزد تلاش کردم و برای مناطق دیگر هم پُست (مطلب در فضای مجازی) گذاشتهام و از اینکه مردم دغدغه میراث دارند و میخواهند اثری پایدار بماند، حمایت کردهام، به احترام مردم که نگراناند به باغ عفیفآباد و بنا آسیبی برسد، آن دو گوشواره الحاقی برداشته میشود و آنها را در دکورهای دیگر استفاده میکنیم.
آبیار سپس این توضیح را اضافه کرد: من یک کارگردان هستم، باید حواسم به کارگردانی خودم باشد. وقتی فیلمی ساخته میشود انگار یک سازمان درحال کار است، بنابراین وظایف گرفتن مجوز و نامهنگاری با ادارات مختلف و پیشبرد این مسائل برای ساخت بنا و الحاقات و دکور و مکان با گروه تولید است و آن گروه همه این کارها را انجام میدهد و کاگردان یک نفر از این گروه است و طرحی را که میخواهد مطرح میکند و درباره آن نظر میدهد.
او همچنین بیان کرد: امیدوارم با ساخت این سریال، ذرهای از تاریخ و فرهنگ مردم شیراز و معماری شگفتانگیز این شهر را معرفی کنیم. شیراز شهر جهانی است و همه مردم دنیا آن را میشناسند، ولی با تختجمشید. آنها وارد خانههای شیراز نشدهاند، با آن معماری شگفتانگیزِ تو در تو، با آن ظرافت و نقاشیهای عجیب و غریب (آشنا نشدهاند). امیدوارم با ساخت این سریال گوشهای از این معماری شگفتانگیز را در کار داشته باشیم و همچنین آداب و رسوم و فرهنگ را، ولی به همدلی و کمک همه مردم نیاز داریم.
باغ عفیفآباد یا گلشن از املاک شخصی ایل ذوالقدر، حاکم فارس در زمان صفویه بوده است. این مجموعه شامل یک کاخ سلطنتی با قدمت قاجاری، موزه سلاحهای قدیمی و یک باغ ایرانی است که در سال ۱۳۵۱ در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده است.
ساخت دکور سریال سووشون در باغ تاریخی عفیفآباد، درحالی واکنشبرانگیز شد که از سال ۱۳۹۳ سازمان میراث فرهنگی ساخت فیلمهای سینمایی و سریال در اماکن تاریخی را ممنوع کرده است.
۵۸۵۸