فاخره بهبهانی: دکتر محمد مهدی شاهمیرانی، دکترای حرفه ای داروسازی در گفتوگو با recive میگوید: حتی کاری عادی مانند بلعیدن یک قرص گاهی میتواند موجب بروز آسیب شود. التهاب مری ناشی از قرص زمانی رخ میدهد که یک قرص یا کپسول در قسمت باریک شده انتهای تحتانی مری، جایی که به معده میرسد، گیر کند. اگر قرص در آنجا باقی بماند و شروع به حل شدن کند، میتواند مواد مؤثره خود را مستقیماً بر روی بافت حساس مری آزاد کند. این مواد اغلب اسیدی یا قلیایی هستند و آن سوزش شیمیایی میتواند به سرعت باعث درد و التهاب شود.
چه داروهایی خطرناکترند؟
تعدادی از داروهای شناخته شده در صورت باقی ماندن در مری میتوانند باعث تحریک یا آسیب شوند. داروهای با پایه فسفوناتها که برای درمان پوکی استخوان استفاده میشوند از علل اصلی این مشکل هستند و چون زنان بیشتر استفاده میکنند اغلب تحت تأثیر قرار میگیرند. آنتیبیوتیکهای تتراسایکلین که برای طیف گستردهای از عفونتها استفاده میشوند نیز خطرات مشابهی دارند. آسپرین و ایبوپروفن هم به عنوان دو داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی پرمصرف میتوانند در اثر چسبیدن به دیواره مری موجب التهاب شوند، اگرچه مکانیسم عمل آنها متفاوت است و به جای ایجاد سوزانندگی شیمیایی مستقیم، سد محافظتی را مختل میکنند.
مکملها هم میتوانند آسیبزننده باشند
حتی محصولات به ظاهر طبیعی و بدون نیاز به نسخه مانند مکملهای غذایی و ویتامینها هم میتوانند مشکل ساز باشند. قرصهای کافئین، مکملهای پتاسیم کلرید، ال-آرژینین و مکملهای با دوز بالای ویتامین C یا E همگی با التهاب مری ناشی از چسبیدن دارو مرتبط بودهاند. قرص کافئین حتی بدون گیر کردن در مری هم میتواند به پوشش دستگاه گوارش آسیب بزند. قرصهای بزرگ و فشرده پتاسیم کلرید که یک مکمل معدنی اند و پتاسیم از دست رفته در اثر بیماری یا مصرف دارو را جبران میکنند در صورت حل شدن پیش از رسیدن به معده میتوانند به مری آسیب فیزیکی وارد کنند.
کپسولهای نرم ژلاتینی هم همینطور
ویتامین E که اغلب در کپسولهای نرم ژلاتینی عرضه میشود نیز ممکن است در مری باقی بماند و روغنهای تحریککننده آن نشت کند و در نهایت ایجاد ناراحتی کند. کپسولهای نرم ژلاتینی، خطرات خاص خود را دارند. از آنجا که ژلاتین رطوبتگیر است و رطوبت محیط را جذب میکند، میتواند نرم و چسبناک شود. این امر احتمال چسبیدن کپسول به دیواره مری را افزایش میدهد. در چنین حالتی، محتویات کپسول ممکن است مستقیماً روی بافتهای حساس آزاد شده و باعث تحریک موضعی یا ایجاد زخم شود.
برای اینکه قرص و کپسول در گلو گیر نکند چه کنیم؟
راهکارهای سادهای برای پیشگیری از این مشکل وجود دارد. همیشه قرصها را با یک لیوان پر آب(حدود ۲۰۰ میلیلیتر) مصرف کنید تا مطمئن شوید به معده میرسند. بهتر است قرصها را با معده خالی مصرف کرده و تا حداقل ۳۰ دقیقه پس از مصرف از دراز کشیدن خودداری کرده و به حالت ایستاده یا نشسته باقی بمانید. این کار به پیشگیری از بازگشت محتویات معده به مری کمک کرده و به دارو زمان میدهد تا در معده رقیق شود. اگر چندین دارو مصرف میکنید، هر قرص را بهصورت جداگانه ببلعید و در صورت بزرگ بودن قرصها از قرص نصف کن، برای کوچکتر کردن آنها استفاده کنید. از همه مهمتر اگر هر گونه علائم جدید یا درد مداوم یا دشواری در بلع را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
۴۷۲۳۲
