میزگرد| بازخوانی فتنه 88 و حماسه 8 دی در گیلان/ گیلانی‌ها زودتر از خواص و مسؤولان خود را به معرکه رساندند
به گزارش خبرگزاری فارس از رشت، ۱۲ سال قبل، واکنش مردم گیلان به وقایع ناگوار عاشورای ۸۸، در هشت دی رقم خورد، مردم گیلان در شام غریبان، از اتفاقات روز عاشورای تهران (۶ دی) مطلع شدند. صبح فردا در رشت جلسه‌ای برگزار شد که شهید حامد کوچک‌زاده از بانیانش بود.
جمع‌بندی جلسه این شد که برای صبح روز بعد (۸ دی) از مردم برای برگزاری یک تجمع در میدان شهرداری رشت دعوت شود (در حالی که هنوز شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی راهپیمایی سراسری ۸ و ۹ دی را اعلام نکرده بود)، صبح هشتم دی‌ماه، مردم رشت به‌میدان آمدند؛ البته برای مردم اقلیمی که یک درهم‌آمیختگی تاریخی و عمیق با امام‌زادگان و نوادگان ائمه اطهار (س) داشتند، این کافی و راضی‌کننده نشد و آن‌ها ۹ دی ماه مجدداً در میدان شهرداری رشت مجتمع شدند.
هشتم دی، محمل یک حضور حماسی دیگر از مردم گیلان در تاریخ نیز هست که از بیشتر چشم‌ها دور مانده است؛ دی ماه ۱۳۲۹، در اوج حساسیت مبارزات ملی شدن شدن صنعت نفت، دقیقاً در چنان روزی، میدان شهرداری رشت شاهد حضور ده‌ها هزار نفر از مردم گیلان شد.
در زمانهای که ساختارهای سیاسی و اجتماعی، خیلی از مناطق کشور را در انفعال فرو برده بود این تجمع بزرگ، پشتوانه شخصیت‌هایی چون مرحوم آیت‌الله کاشانی، مرحوم مصدق و قلم‌ها و اراده‌هایی شد که ۲۹ اسفندماه، ملی شدن نفت را به مرحله تصویب رساندند، تجلیل یا حمایت رهبران ملی‌سازی نفت و شخصیت مبارزی چون شیخ محمدباقر رسولی از مردم گیلان برای این تجمع، نشانه اهمیت و تأثیرگذاری حماسه ۸ دی بود.
بر همین اساس و با توجه به اهمیت بازخوانی حماسه هشت دی مردم گیلان که رهبر معظم انقلاب به این واسطه مردم گیلان را طلایه‌داران بصیرت نامیدند، خبرگزاری فارس گیلان میزگردی با عنوان «میدان، رسانه و واقعه نگاری» با حضور چند تن از فعالان فرهنگی و سیاسی حماسه هشت دی برگزار کرد.
هفت دی ماه آغاز حماسه‌سازی گیلانیان بود
مرتضی نورسته، یکی از فعالان فرهنگی و اجتماعی استان گیلان که در حماسه مردم گیلان در هشتم دی ماه ۱۳۸۸ حضور فعل داشت در این میزگرد با بیان اینکه در جریان فتنه دو جریان داشتیم، اظهار کرد: یک جریان منتسب به نهادهای رسمی حاکمیتی بودند مانند سپاه، مجموعه‌های فرهنگی، شورای تبلیغات، ائمه جمعه که در انتخابات ۸۸ نقش آفرینی داشتند و جریان‌های مردمی که پیش و پس از ۸۸ در صحنه‌ها حضور داشتند.
وی با بیان اینکه یکی از جریان‌های مردمی در تقابل با فتنه حضور جوانانی مانند شهید سید اسماعیل سیرت‌نیا و شهید حامد کوچک‌زاده از شهدای مدافع حرم گیلان بودند، گفت: نگاه‌های متفاوتی وجود داشت و در کنار این افراد که بدون هیچ وابستگی در تمامی صحنه‌ها حضور داشتند، بچه‌های جهادی پای کار مزار شهدای رشت نیز در تمامی این جریانات فتنه ۸۸ حضور داشتند.
این فعال فرهنگی با اشاره به حضور نخبگان در جریان‌های مردمی که در عملیات‌های فتنه ۸۸ حضور داشتند، افزود: این جریان نخبگانی، فکری و فرهنگی پس از گذشت ۱۲ سال از فتنه شناخته نشده‌اند و در مواجه با افرادی که دستی در فتنه داشتند مثلا اساتیدی که در جریان فتنه دانشگاه‌ها را تعطیل کردند و باعث آتش گرفتن بیشتر جریان فتنه شدند قصور شده و هنوز با آن‌ها برخوردی صورت نگرفته است.
نورسته با اشاره به نگاه برخوردی و حسبی که بعد از فتنه باید صورت می‌گرفت، بیان کرد: بسیاری از اتفاقات مانند موضوع حصر، پس از فتنه و حماسه ۹ دی رخ داد و نظام رأفت اسلامی نسبت به بسیاری از افراد نشان داد.
این فعال اجتماعی با بیان اینکه بسیاری از بانیان فتنه ۸۸ سال‌ها در جمع عوامل اجرایی کشور حضور داشتند و می‌توان گفت در این سال‌ها تغافل صورت گرفت، تصریح کرد: سطح فتنه بسیار گسترده بود ،وضع بسیار بد بود و کشور به لبه پرتگاه رفته بود اما رأفت اسلامی بسیاری از افراد را محاکمه نکرد و شاید بتوان گفت این افراد از بانیان وضع موجود فعلی و اتفاقات هشت سال گذشته در کشور بودند.
وی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری افزود: در استان گیلان ظرفیتی است که می‌تواند نقش پررنگی در انقلاب اسلامی بازی کند، هشت دی ۱۳۲۹ نیز در گیلان در اوج بحبوحه جریان ملی شدن نفت، مردم گیلان همایش باشکوهی در رشت برگزار کردند که در راستای این اتفاق بسیاری از سردمداران نهضت نفت بیانیه داده و از مردم گیلان قدردانی کردند.
نورسته با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری درباره مردم گیلان تصریح کرد: رهبر انقلاب می‌فرمایند: « همت را از مردم گیلان مشاهده کردیم که ایمان، اخلاص و حضور در صحنه را به جایی رساندند که جزو مردم برجسته شدند»، مردم گیلان در زمان فتنه ۸۸ در گیلان در روز ۱۱ محرم الحرام جلوی درب دفتر نماینده ولی‌فقیه در گیلان جمع شده بودند و می‌توان گفت گیلانی‌ها در هفت دی ۸۸ بصیرت خود را بروز دادند که شاید بتوان گفت هفت دی بود که بیشتر در این سال‌ها مغفول ماند.
این فعال فرهنگی و اجتماعی و سیاسی شهید سید اسماعیل سیرت‌نیا را یکی از سرمایه‌های مهم گیلان عنوان کرد و گفت: بازخوانی فتنه ۸۸ به دلیل گسترش روحیات انقلابی‌گری، بصیرت و ظرفیت فکری و فرهنگی گیلانی‌ها است که باید بار دیگر مورد بازخوانی قرار گرفته و در تاریخ ثبت شود.
هرجا در دفاع از حرم گیلانیان حضور داشتند در آن مکان‌ها فتوحاتی شکل گرفت
وی یکی از مهمترین نکاتی که درباره فتنه ۸۸ باید به آن توجه کرد مطالبه جدی گیلانی‌ها برای استفاده از ظرفیت نیروهای انقلاب در حوزه‌های اجرایی است، تصریح کرد: در تاریخ رد پای بچه‌های گیلان در دفاع از حرم پررنگ است و هرجا در دفاع از حرم گیلانیان حضور داشتند در آن مکان‌ها فتوحاتی شکل گرفت، این‌ها ظرفیت‌های گیلان است که تنها در بحران استفاده می‌شود اما متاسفانه از این ظرفیت‌ها در حوزه‌های مدیریتی استان استفاده‌ای صورت نمی‌گیرد.
نورسته با تأکید بر اینکه شرایط فعلی کشور باید به نحوی باشد که جوان مؤمن انقلابی که در تمام سال‌ها در تمامی صحنه‌ها حضور فعال داشت در بدنه نظام حضور مدیریتی داشته باشد، گفت: امیدواریم این جریان در گیلان ریشه گرفته تا پایان دهنده مشکلات باشد.
رویش جوانان نخبه گیلانی از دل جریان فتنه ۸۸
سجاد ستوده، یکی دیگر از فعالان فرهنگی و اجتماعی استان گیلان نیز در این میزگرد با تأکید بر نقش جدی رسانه‌ها در میدان داری جریان فتنه ۸۸ اظهار کرد: در آن زمان، فیسبوک و توئیتر به شدت خالی از نیروهای معتقد به نظام و انقلاب بودند و حیات خلوت و اتاق فرمانی برای اغتشاش به فرماندهی BBC و سایر شبکه‌های خارجی معاند فارسی زبان بودند.
وی با بیان اینکه دشمن در حوزه ماهواره‌ها و شبکه‌های اجتماعی که در آن زمان غالباََ پی سی محور بودند در حال فعالیت بود، افزود: ما در ایران جنگ وبلاگ‌ها را داشتیم و بسیاری از افراد در این حوزه ترور می‌شدند.
این کارشناس رسانه با اشاره به فضای ناامن رسانه‌ای در حوزه فضای مجازی در گیلان و کشور تصریح کرد: گیلان به دلیل سبک زندگی و دسترسی‌هایی که مردم دارند تقریباََ شبیه تهران بود و در اغتشاشات نیز درگیر بود، و زمانی که در تهران درگیری‌ها به پایان رسید در گیلان نیز شاهد جمع شدن مشکلات و اغتشاشات بودیم.
ستوده با اشاره به درگیری‌های در دانشگاه و فضای مجازی در جریان فتنه ۸۸ بیان کرد: در ایام فتنه اتفاق ویژه‌ای افتاد که در کار تمام ضربات شاهد یک سری رویش‌ها در گیلان بودیم خصوصاََ در فضای مجازی شاهد جوانان نخبه رسانه‌ای بودیم که از دل همین جریانات رشد کردند.
وی با بیان اینکه از سال ۸۸ جوانان و نخبگان ما فهمیدند که فضای بازی تغییر کرده و به فضای مجازی رسیده است، افزود: وقتی در گیلان شروع به فعالیت در توئیتر کردیم بسیار تنها بودیم و فضا کاملا خالی بود اما این قسمت نیز از برکات این اتفاقات بود که برای ما به ارمغان آورد و شاهد افزایش فعالیت‌های مجازی توسط جبهه انقلاب در گیلان بودیم.
فتنه ۸۸ بدون مستندات در گیلان/نیازمند خوانش فتنه و حماسه هشت دی هستیم
فعال رسانه‌ای گیلان با بیان اینکه چیزی به نام بازخوانی فتنه ۸۸ وجود ندارد چرا که این حماسه تاکنون خوانده نشده تا بازخوانی شود، گفت: در گیلان مستندی مکتوب درباره فتنه ۸۸ وجود ندارد و این موضوع باید دوباره خوانده شود و بنابراین نمی‌توانیم بگوییم درحال بازخوانی فتنه هستیم.
ستوده با اشاره به اینکه دانشحویان سال اولی در سال ۱۴۰۰ در فتنه ۸۸ یک ساله بودند و باید این جریانات برایشان گفته شود، تصریح کرد: فتنه ۸۸ که مهمترین اتفاق پس از تاریخ انقلاب است باید مجدداََ خوانده و شرح داده شود اما متأسفانه بسیاری از این اسناد در طی سال‌ها از بین رفته و بسیاری از افراد که در آن سال‌ها فتنه‌گر بودند، تأیید صلاحیت شده، فرماندار یا نماینده مجلس شدند.
تقابل با تحریف دشمن نیازمند ارائه درست روایت‌ها از سوی جبهه انقلاب است
وی با تأکید بر اینکه اسناد فتنه ۸۸ باید در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته و بازخوانی و تشریح شده و در اختیار نسل‌های جدید قرار بگیرد تا در تاریخ ماندگار شود، گفت: حضرت آقا خط تحریف را خطرناک‌تر از خط تحریم می‌دانند و دشمن دارد در خط تحریف به صورت جدی کار می‌کند، دشمن با هزینه‌های هنگفت مستندهای بسیاری می‌سازد و ما باید در مقابل این خط تحریف روایت درستی ارائه کنیم.
ضعف محتوا در حوزه فتنه ۸۸
این کارشناس رسانه با اشاره به جمله جنگ روایت‌ها که توسط مقام معظم رهبری بیان شد، افزود: مهمترین وظیفه ما خوانش دوباره فضای فتنه ۸۸ و تولید محتوای مفید و مستند و فیلم‌های با موضوعیت فتنه ۸۸ است، اما متأسفانه ما در این حوزه دچار ضعف و کمبود هستیم.
ستوده با اشاره به تجمع ۲۴ خرداد نیروهای انقلابی در میدان گاز رشت که بدون مستند و مکتوب در حافظه اعضا مانده است، گفت: اگر در جنگ روایت‌ها، روایت درست ارائه نکنیم خط تحریف کار خود را می‌کند و اگر به طور جدی وارد این عرصه نشویم در سال‌های آتی دچار مشکلات بیشتری خواهیم شد.
رسانه‌های رسمی باید تبدیل به منبع حوادث تاریخی شوند
وی با بیان اینکه رسانه‌های رسمی باید تبدیل به منبع شوند، تصریح کرد: رسانه‌ها باید صدای گویای افراد پای میدان در جریان فتنه ۸۸ باشند، این روایت‌ها باید ثبت شوند حتی اگر استفاده نشوند، باید برای ثبت در تاریخ توسط رسانه‌ها مکتوب و مثبوت شوند تا از اذهان نرفته و دچار تحریف تاریخی نشویم.
فعال رسانه‌ای وظیفه رسانه را فراهم‌آوری بستری برای ثبت روایت‌های ۸۸ دانست و گفت: در این دوره هرکس داستان زودتر و درست‌تری بگوید در رسانه موفق‌تر است، هرچقدر در این زمینه کار شود کم است، اکنون در جنگ روایت‌ها هستیم و باید روایت خودمان را زودتر منتشر کنیم.
تهییج دانشجویان در دانشگاه گیلان در فتنه ۸۸
روح الله پوراسماعیلی، از دیگر فعالان فرهنگی و اجتماعی استان گیلان نیز در این میزگرد با اشاره به شاکله اصلی فضای ساختاری در سال ۸۸ در گیلان که عموماََ اصلاح طلب بود، اظهار کرد: گیلان اغلب حیات خلوت جریانات اصلاح طلب و کارگزاران و از پایگاه‌های این جریانات در کشور بود تا جایی که نقطه آغاز اغتشاشات در ۸۸ را از گیلان طراحی کرده بودند.
وی با بیان اینکه این ساختار در بدنه حوزه اجرایی گیلان بود، افزود: جریان اصلاحات بسیار حساب شده به بدنه اجرایی نیرو تزریق می‌کرد و بسیاری از گلوگاه‌ها که از نظر ما دور مانده بود در اختیار اصلاح طلبان بود و بسیار نیز مؤثر واقع شد.
پوراسماعیلی با بیان اینکه در دوران فتنه ۸۸ مخالفان آیت‌الله مصباح به شدت فعال شده بودند، افزود: آیت‌الله مصباح کاملاََ نقشه این جریانات را فهمیده بود اما جریان انقلابی برنامه‌ای برای تغییر اوضاع نداشت چرا که کار را باید بدنه انجام می‌داد ولی عموماََ آن‌ها از مراکز قدرت دور نگه داشته می‌شدند.
این فعال اجتماعی و سیاسی با اشاره به تهییج دانشجویان در دانشگاه گیلان در فتنه ۸۸ توسط فردی که سال‌ها در قدرت بود، گفت: این فرد هم‌اکنون نزدیک ۷۵۰ نفر را از حزب خود به عنوان همکار دولتی جذب کرده و دولت فعلی باید این اقدامات و افراد مقابله کند.
وی با بیان اینکه ساختار عوامل نظام اجرایی در مراکز علمی، خدماتی و فرهنگی گیلان پر از اصلاحات بود، خاطرنشان کرد: در این تنگناها رویش‌ها خود را نشان می‌دهد و عیارها مشخص می‌شود، در سال ۸۸ ما در گیلان دنبال افرادی می‌گشتیم که برای انقلاب موضع‌گیری کند، مصیبت‌هایی برای یافتن سخنران در هشت دی ۸۸ کشیدیم اما افراد بسیاری به دلیل ملاحظات موضع‌گیری نمی‌کردند.
دلیل حصر انتخابات نبود، دعوت به آشوب از سوی موسوی و کروبی بود
پوراسماعیلی با بیان اینکه دلیل حصر انتخابات نیست، تصریح کرد: حصر در ۲۵ بهمن ۸۹ انجام شد و دروغی که جریان حامی فتنه حصر را به دلیل انتخابات می‌دانست تفاوت داشت، حصر به دلیل درخواست کروبی و موسوی از دعوت مردم برای حضور در خیابان‌ها هم‌زمان با آشوب‌های سوریه بود چرا که به دنبال پیوند آشوب‌های داخلی به قضایای سوریه بودند و آمریکا مهندسی معکوس کرد و حرکتی انجام داد و تکفیری‌ها را در سوریه علم کرد.
این فعال فرهنگی و سیاسی با اشاره به تأکید رهبر انقلاب برای نظام‌سازی بیان کرد: چون فتنه تکفیری در سوریه شروع شد و موسوی و کروبی مردم را هدایت کردند به سمت آشوب‌های داخلی، بنابراین دلیل حصرها این اقدامات خطرناکی بود که از بیرون هدایت می‌شد و رهبران آن‌ها در داخل به دنبال ایجاد ناامنی و افزایش آشوب‌ها بودند.
وی با اشاره به اقدامات شهید سیرت‌نیا در فتنه ۸۸ گفت: شهید سیرت‌نیا پیش از اینکه مدافع حرم شود در جریان فتنه ۸۸ چندین بار تا مرز شهادت رفت، شهید حامد هم یکی از افرادی بود که همیشه در صحنه‌ها حضور داشت و در خط مقدم جریانات انقلابی بود.
پوراسماعیلی با اشاره به اینکه جمعیتی که در تقابل فتنه ۸۸ در هشت دی در رشت حماسه آفرید در هیچ راهپیمایی نداشتیم، افزود: فرماندهان و دانشجویان انقلابی در کمتر از ۲۴ ساعت در تقابل فتنه ۸۸ حماسه هشت دی را پدید آوردند، جمعیت به حدی بود که دوربین عکاسان و فیلم‌برداران قادر به ثبت تمام افراد نبود اما متأسفانه خاطرات آن دوران ثبت و ضبط نشده است.
این فعال اجتماعی با بیان اینکه در روزی که نظام نیازمند حمایت بود آیت‌الله قربانی، نماینده سابق ولی‌فقیه در گیلان پای نظام ایستاد، گفت: اواخر سال ۸۸ شهید سید اسماعیل نشریه تنظیم کرد که در نشریات به دنبال کار رسانه‌ای رفته بود و به این وسیله روشنگری می‌کرد.
وی با بیان اینکه باید مؤسسه مطالعاتی فتنه در گیلان ایجاد شود، تصریح کرد: تولید محتوا در فضای مجازی خوب است اما مانایی ندارد، ما نیازمند ثبت اسناد و تدوین و تألیف کتبی در حوزه بازخوانی و ثبت مدارک فتنه ۸۸ و حماسه هشت دی مردم گیلان هستیم.
دولت فعلی باید اعتماد از دست رفته مردم را بازگرداند
پوراسماعیلی با بیان اینکه باید در سالی که جهش تولید نام‌گذاری شده حرکت‌ها جهش گونه باشد، گفت: پس از دولتی که تنها هنرش خدشه وارد کردن به اعتماد مردم بود، باید بتوانیم اعتماد مردم را نسبت به نظام سیاسی جلب کنیم چرا که بزرگ‌ترین سرمایه است بنابراین کارگزاران باید به گونه‌ای منصوب شوند تا این اعتماد از دست رفته بازگردد.
این فعال اجتماعی و سیاسی با بیان اینکه فتنه تا زمانی که بر اصول انقلاب اسلامی پافشاری می‌کنیم وجود دارد، افزود: قضیه فتنه تمام نشده و قطعاََ ادامه دار خواهد بود، امیدواریم جهت‌گیری‌های درست منجر به اقدامات درستی در دولت فعلی و بدنه اجرایی کشور باشد.
به گزارش فارس، حضور مردم در وقایع معمولی تاریخ مهم است اما در بزنگاه‌هایی که دل خواص به تردید می‌افتد و دست مدیران لرزان می‌شود اقدام مردم اهمیتی مضاعف می‌یابد و تاریخ دیگری را بنا می‌گذارد؛ هشت دی ۱۳۲۹ و ۱۳۸۸ هر دو روزی بودند که در آن مردم گیلان زودتر از بسیاری از خواص و مدیران، خودشان را به‌معرکه رساندند: یکی در صیانت از استقلال اقتصادی ایران و دیگری برای حفاظت از استقلال سیاسی آن.
اهمیت و عظمت حضور مردم در دوره اختناق پهلوی (که گاهی مردم گیلان از رعب متهم شدن به برگزاری تجمع، جرئت برگزاری تشییع عزیزان خود را نداشتند) مشخص است اما در سال ۸۸، یکی از فعالان روشنگری در این موضوع می‌گفت ما گاهی برای انتخاب سخنران مراسمات، با امتناع اکثر خواص از سخنرانی روبرو می‌شدیم!
متأسفانه هنوز هم در یادآوری و احیای هشت دی گیلان، برخی از ما نگران و دست‌به‌عصا هستیم، بنابراین؛ در شرایطی که امروزه گاهی در مناسبت‌زدگی و مناسک‌سازی زیاده‌روی می‌کنیم اما پاسداشت مناسبت «۸ دی» در گیلان، به‌خاطر آن پیشینه تاریخی، می‌تواند نماد و یادآور زمانهای مختلفی شود که این استان پیشگام و تعیین‌کننده شده است:
«آن‌زمان که وطن، فروشی بود
رشت شعر مقاومت می‌گفت»
شعر: مرتضی عابدپور لنگرودی
انتهای پیام/۸۴۰۰۷/ ق
