مهمترین نقطه استراتژیک جنگ در پوکروفسک چگونه سقوط کرد؟
مهمترین نقطه استراتژیک جنگ در پوکروفسک چگونه سقوط کرد؟
به گزارش خبر آنلاین، به نوشته روزنامه انگلیسی گاردین، درگیری ۱۸ ماهه شدید روسیه و اوکراین بر سر شهر پوکروفسک که این شهر مهم و استراتژیک را به ویرانهای تبدیل کرده، حالا به مراحل پایانی نزدیک شده است.
بنا بر گزارش ایسنا، روز سهشنبه کاخ کرملین اعلام کرد شهر راهبردی «پوکروفسک» در منطقه دونباس در شرق اوکراین توسط ارتش روسیه تصرف شده و «والری گراسیموف» عالیترین فرمانده نظامی روسیه در ویدئویی در روز ۱۰ آذر این موضوع را به «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور این کشور گزارش کرده است. با این حال مقامهای اوکراینی این موضوع را رد کردند.
ارتش اوکراین روز سهشنبه ادعا کرد نیروهای اوکراینی همچنان بخش شمالی شهر را در اختیار دارند و در جنوب شهر که نیروهای روس در آنجا غالب هستند، حملات متقابل انجام میدهند.
روزنامه گاردین در گزارشی درباره وضعیت شهر پوکروفسک تصریح میکند: «نبرد بر سر شهر پوکروفسک در طول ۱۸ ماه گذشته، نمونهای از وضعیت کلی موجود در جنگ اوکراین بوده است: نبردی فرسایشی که در آن پیشرویهای تدریجی روسیه با هزینههای انسانی زیادی رقم خورده است. اگرچه این نبرد نشاندهنده این بوده که روسیه در تلاش برای تصرف مناطق شهری در اوکراین کار راحتی ندارد اما از سوی دیگر این نبرد اوکراین را نیز شدیدا تحلیل برده و پیامدهای آن در جاهای دیگر در حال ظهور است.»
این در حالی است که در شهر پوکروفسک چنان سطحی از تخریب به بار آمده که این شهر دیگر اهمیت راهبردی خود را از دست داده است. پوکروفسک همچنین جمعیت خود، پتانسیل صنعتی خود و مسیرهای لجستیکی خود را نیز از دست داده و حالا که مذاکرات صلح نیز مدتی است از سر گرفته شده، تبدیل به یک علامت خونین شده است.
«نیک رینولدز»، تحلیلگر حوزه نبردهای زمینی در اندیشکده موسسه خدمات متحد سلطنتی انگلیس تصریح کرد: «استدلالهای نظامی نسبتا قوی برای واگذاری اراضی توسط اوکراین وجود دارد. اما اوکراین از نظر سیاسی تصدیق میکند که واگذاری اراضی لزوما جنگ را متوقف نمیکند. واگذاری اراضی به معنای کشیده شدن همان نبردها به اراضی دیگر است.»
***مارینا کروت، خواننده اوکراینی، در حال اجرا در کنار تابلوی ورودی شهر پوکروفسک در دسامبر ۲۰۲۴
مرکز توزیع و لجستیک مهم در منطقه
پوکروفسک پیش از آن که در جریان جنگ هدف حملات روسیه قرار بگیرد شهری صنعتی با جمعیت ۶۰ هزار نفری عمدتا ساکن بلوکهای آپارتمانی پنج طبقه به جا مانده از دوران کمونیسم بود. معدنی در فاصله ۱۰ کیلومتری غرب آن، بزرگترین تأمینکننده زغال کک، ماده اولیه ضروری برای فرآیند فولادسازی، در اوکراین پس از ۲۰۱۴ به شمار میرفت. این معدن با حجم تولید ۶ میلیون تن در سال، به همراه یک معدن دیگر که خواه آن است، ۱۰ هزار نفر را استخدام کرد.
روزنامه «گاردین» در ادامه این گزارش نوشته است: «پس از آغاز حمله روسیه در فوریه ۲۰۲۲، مردم به سرعت شهر را ترک کردند. اما در حالی که مهاجمان از جنوب و شرق اوکراین عبور میکردند، مرزهای پیش از جنگ در آودیوکا واقع در ۳۰ مایلی جنوب شرقی آن همچنان پابرجا بودند. به دنبال تثبیت خطوط مقدم نبرد در جاهای دیگر موقعیت مکانی پوکروفسک باعث شد که از نظر استراتژیک اهمیت پیدا کند. ایستگاه راهآهن این شهر به یک مرکز توزیع و لجستیک مهم در منطقه تبدیل شد. جادههای آن هم به دلیل متصل کردن شهر مرکزی دنیپرو به کراماتورسک و کمربند دفاعی اوکراین در استان دونتسک هم برای جلو آوردن نیروها و تدارکات و هم برای عقب بردن شبانه تلفات استفاده میشد.»
طبق این گزارش، «پوکروفسک در تابستان ۲۰۲۲، به پایگاهی بسیار فعال در پشت جبهه تبدیل شد و در حالی که از ساعت ۷ بعد از ظهر حکومت نظامی در آن برقرار میشد جمعیت آن مجددا به سطح جمعیت قبل از جنگ رسید. هتل دروژبا در این شهر بر مبنای رویکردی به جا مانده از شوروی سابق در خدمت ارتش قرار گرفت و مملو از سربازانی که به مرخصی میروند و شرکای زندگی آنها و همچنین امدادگران، مربیان نظامی و روزنامهنگاران شد.»
«اولکساندر نسترنکو» یکی از فعالان اهل شهر پوکروفسک میگوید: «همه کسانی که در آن زمان به این شهر رفتند باعث رونق پیدا کردن آنجا شدند. آپارتمانی در این شهر که قبل از جنگ هزینه اجاره ماهانه آن ۱۰۰ دلار بود در سال ۲۰۲۳ اجاره ماهانه بین ۳۵۰ تا ۶۰۰ دلار پیدا کرد و تمام شهر مملو از فروشگاههایی شد که تجهیزات نظامی و سربازی میفروختند.»
***اوضاع میدانی در اوکراین
حمله به محل استقرار نظامیان اوکراینی
اما از اوت ۲۰۲۳ ورق برگشت چون هشدارهایی صادر شد مبنی بر اینکه روسها دارند هتلهای محل سکونت نیروهای خط مقدمی اوکراین را هدف قرار میدهند. در هشتم اوت همان سال ۲ موشک اسکندر به فاصله حدود ۴۰ دقیقه با یکدیگر دروژبا را هدف قرار دادند. موشک دومی ظاهرا به هدف گرفتن تلفات از پاسخدهندگان به حمله اول شلیک شده بود. این حمله موشکی هفت کشته بر جای گذاشت.
رسانه انگلیسی نوشته «مدتی بعد در فوریه ۲۰۲۴ سقوط آودیوکا، اتفاقی که تعلیق شدن کمکهای نظامی توسط کنگره آمریکا هم در آن نقش داشت، وضعیت را حادتر کرد.»
در ادامه این گزارش آمده است: «در طی ۶ ماه بعدی روسها در امتداد خطوط پشتی که مواضع دفاعی آنها ضعیف شده بود، پیشروی نسبتا سریعی داشته و تا ماه اوت ۲۰۲۴ به فاصله هفت مایلی جنوب شهر رسیدند. سپس به غیرنظامیان گفته شد شهر را تخلیه کنند. وقتی گزارشگر گاردین در اوت ۲۰۲۴ از شهر بازدید کرد، کتابهای کتابخانهها جمعآوری شده و تابلوهای مغازهها کنده میشدند و به تدریج اکثر ساکنان خانه و زندگی خود را رها کردند.»
در آن زمان انتظار میرفت پوکروفسک ظرف چند هفته سقوط کند، اما این اتفاق نیفتاد. حمله غافلگیرانه اوکراین در داخل خاک روسیه در تابستان ۲۰۲۴ باعث شد مقداری از فشار بر این شهر کاسته شود و نیروهای اوکراینی سازمانیافتهتر شوند. «ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهور اوکراین ماه گذشته میلادی گفت ارتش روسیه در حالی که قادر به تصرف مستقیم شهر نبود در عوض شروع به محاصره تدریجی آن با انباشت نیروهایش کرد به نحوی که در نهایت تعداد نیروهای روس در مقایسه با نیروهای اوکراینی هشت به یک شد.
پوشش شبکه تورهای ضد پهپاد در مسیر تدارکاتی پوکروفسک در ماه مه ۲۰۲۵
پیشروی روسیه در محور پوکروفسک
به نوشته گاردین قوای روس در ادامه به شدت بر مکانیابی و حذف اپراتورهای پهپادهای افپیوی اوکراین با اتکا به واحدهای پهپادی روبیکون خود تمرکز کردند. آنها در در تابستان گذشته در این شهر بر هوا مسلط شدند و مسیرهای تدارکاتی باقیمانده تحت پوشش شبکه تورهای ضد پهپاد در شمال شهر را هم هدف قرار دادند. موفقیتهای روسیه در پیشروی به سمت پوکروفسک، جابجایی نیروها و تخلیه مجروحان را برای اوکراینیها به طور فزایندهای خطرناک و نیروهای ارتش اوکراین را خسته کرد. کمبود توپخانه نیز بعدا موقعیت دفاعی اوکراینیها را هر چه بیشتر تضعیف کرد.
نسترنکو در پاییز ۲۰۲۴ آپارتمان خود در پوکروفسک را ترک کرده بود اما چند ماه پس از آن به رغم با وجود خطرات فزاینده برای کمک به مردم شهر دوباره به آنجا بازگشت. آخرین سفر او به آنجا در مارس امسال بود. کمخطرترین راه برای ورود به پوکروفسک با پای پیاده بود چون ماشین ها هدف بسیار آشکاری برای پهپادها بودند. او میگوید که در آن زمان صدای انفجارهای مداوم را میشنید.
نسترنکو بیان داشت: «در آن زمان هنوز یک فروشگاه عمومی در آنجا فعال بود که اینترنت استارلینک و یک ژنراتور داشت، بنابراین هنوز میتوانستید با کارت بانکی از آن خرید کنید. هیچ جوانی در آنجا باقی نمانده بود. همه مشتریان ۵۰ سال یا بیشتر از آن سن داشتند و هیچکدام از آنها هر وقت انفجاری در همان حوالی شنیده میشد جا نمیخوردند یا سرشان را پایین نمیآوردند. آنها آنقدر به این صداها عادت کرده بودند که هر چند انفجارها بسیار محسوس بودند به هیچ وجه واکنشی به آنها نشان نمیدادند.»
***ویرانیها در مرکز شهر پوکروفسک در ماه مه ۲۰۲۵
شهر کاملا ویرانه است
معدن زغال کک پوکروفسک در ژانویه امسال تعطیل شد چون نگهداری فعالی از آن به عمل نیامده و تونلهای آن فرو ریخت. آخرین فروشگاه شهر نیز در ماه اوت گذشته تعطیل شد. تخمین زده میشود هنوز حدود ۱۲۰۰ غیرنظامی در پوکروفسک و ۹۰۰ نفر در میرنوراد در مجاورت آن ساکن بوده و منتظر ورود روسها هستند. نسترنکو گفت: «شهر کاملا ویرانه است. گاز، آب، برق و سیستم گرمایشی ندارد».
گاردین می نویسد: «نیروهای روسیه از ماه اکتبر امسال برای کاستن از آسیبپذیری در مقابل حمله پهپادها، به صورت تک نفره، دو نفره و گروههای کوچک شروع به نفوذ به شهر کردند. آنها همچنین به طور فزایندهای از پوشش هوای بارانی یا مهآلود پاییزی برای پنهان شدن از دید پهپادها استفاده کردند. هدف آنها محاصره شهر بود هر چند که یک حمله چشمگیر بالگردهای نیروهای ویژه اوکراینی در اواخر اکتبر، مسیر خروجی را باز کرد. اما نیروهای روسیه همچنان به نفوذ به شهر با پای پیاده، با موتورسیکلت و حتی با وانت ادامه دادند.
ویدئویی منتشر شده در ۱۰ نوامبر یک گروه بزرگ اما نامنظم از این نظامیان که نام مستعار «کاروان مکس دیوانه» را داشتند نشان داد که از زیر پوشش مه بیرون میآمدند. هدف آنها ابتدا تجمع در پوکروفسک و سپس یافتن مواضع اوکراینیها و حمله به آنها بود.
رینولدز گفت: «اوکراین در موقعیت بسیار دشواری قرار دارد. این کشور بزرگ به آرامی در حال از دست دادن قلمرویش است.»
315
