به گزارش خبرگزاری recive از خوزستان ، تصمیمات مدیریتی در شرایط بحرانی مانند آلودگی هوا، اگرچه با نیت خیرخواهانه حفاظت از سلامت عمومی صورت میگیرد، اما زمانی که بدون در نظر گرفتن تمام ابعاد زندگی اجتماعی شهروندان اتخاذ شود، میتواند خود به بحرانی دیگر دامن بزند.
اعلام اخیر استانداری خوزستان مبنی بر شروع فعالیت ادارات در شهرستانهای اهواز، حمیدیه، باوی و کارون از ساعت ۹:۰۰ صبح و آغاز به کار مدارس و دانشگاهها در ساعت ۹:۳۰، نمونه بارزی از همین دست تصمیمات است. هرچند هدف اصلی کاهش تردد در ساعات اوج آلودگی و محافظت از جان شهروندان، به ویژه کودکان، بوده است، اما پیامدهای این تصمیم برای خانوادههایی که هر دو والد شاغل هستند، به دقت بررسی نشده است. این در حالی است که سامانه پایش آلودگی هوا همچنان هوای ناسالم را گزارش میدهد و هیچ توضیحی در خصوص اینکه چرا این ساعات خاص انتخاب شدهاند و آیا این انتخاب بر اساس کاهش آلودگی در این ساعات صورت گرفته یا صرفاً برای کاهش زمان حضور در معرض آلودگی، منتشر نشده است.
بر اساس تحقیقات و پیامهای متعددی که به recive رسیده، بسیاری از پدران و مادران کارمند با این چالش مواجه شدهاند که چگونه میتوانند فرزند خود را ساعت ۹:۳۰ به مدرسه برسانند و همزمان رأس ساعت ۹ در محل کار خود حاضر باشند. این ناهماهنگی ۳۰ دقیقهای، گزینههای محدودی پیش روی خانوادهها قرار میدهد که هر یک پیامدهای خاص خود را دارد. گروهی از والدین مجبور به گرفتن مرخصی ساعتی میشوند که این امر در درازمدت میتواند به موقعیت شغلی آنها لطمه بزند. گروهی دیگر به ناچار فرزند خود را زودتر از موعد در مقابل درب مدرسه رها میکنند که این کار، امنیت دانشآموزان را به خطر میاندازد. اما نگرانکنندهترین سناریو، تنها گذاشتن کودکان در خانه برای این بازه زمانی کوتاه است.
کارشناسان مسائل اجتماعی و روانشناسان کودک همواره بر خطرات تنها گذاشتن کودکان در منزل، حتی برای دقایقی کوتاه، تأکید دارند. تنها ماندن مداوم یا پیش از آمادگی کافی، با پیامدهای منفی زیادی بر سلامت روانی و جسمانی کودک همراه است. این اقدام نه تنها احتمال وقوع حوادثی مانند آتشسوزی، برقگرفتگی یا سقوط از ارتفاع را افزایش میدهد، بلکه میتواند اضطراب و ترس عمیقی را در روحیه حساس کودکان ایجاد کند . کودکی که در خانه تنها رها میشود، در معرض آسیبهای روحی و جسمی جدی قرار میگیرد و این نیم ساعت که در ظاهر کوتاه به نظر میرسد، میتواند به تجربهای تلخ و آسیبزا برای او تبدیل شود. به گفته متخصصان، کودکان زیر ۸ سال به هیچ عنوان نباید در خانه تنها گذاشته شوند و حتی برای سنین بالاتر نیز، این تنهایی باید با رعایت نکات ایمنی و حداکثر به مدت یک ساعت باشد. آیا مسئولانی که چنین تصمیمی را اتخاذ کردهاند، به این فکر کردهاند که در این سی دقیقه پر از اضطراب، چه کسی مسئولیت امنیت و آرامش روانی این کودکان را بر عهده خواهد داشت؟
این وضعیت، فقدان شفافیت در اطلاعرسانی و توجیه علمی پشت پرده تصمیمات را بیش از پیش نمایان میسازد. کارگروه آلودگی هوا به جای ارائه توضیحات منطقی در خصوص چرایی انتخاب ساعت ۹ صبح برای ادارات و ۹:۳۰ برای مدارس، صرفاً به اعلام تغییر ساعت بسنده کرده است. آیا این بدان معناست که آلودگی هوا در این ساعات کاهش مییابد یا صرفاً با جابجایی نیم ساعته، زمان حضور در معرض آلودگی کمتر میشود؟ این عدم شفافیت، نگرانیها را تشدید کرده و این سوال را در ذهن والدین ایجاد میکند که آیا این “مرگ خاموش” آلودگی هوا، در ساعات ابتدایی صبح، رو به زوال میگذارد یا فقط زمان تماس ما با آن را اندکی به تعویق میاندازد؟
آلودگی هوا، به ویژه ذرات معلق و آلایندههای صنعتی و کشاورزی، تأثیرات مخرب و بلندمدتی بر سلامت انسان، بهویژه کودکان، دارد. این آلایندهها میتوانند باعث بروز مشکلات تنفسی مانند آسم و برونشیت، کاهش عملکرد ریه، و حتی تأثیرات منفی بر رشد شناختی و سیستم ایمنی کودکان شوند. با توجه به اینکه سیستم تنفسی کودکان هنوز در حال رشد است و آنها حجم هوای بیشتری نسبت به وزن بدنشان تنفس میکنند، آسیبپذیری آنها در برابر آلودگی هوا بسیار بیشتر است. عدم وجود توضیحات علمی و شفاف در خصوص مبنای انتخاب ساعت ۹ صبح، این نگرانی را ایجاد میکند که ممکن است سلامتی گروهی از شهروندان، یعنی والدین شاغل و فرزندانشان، فدای تصمیمی غیرکارشناسی شده باشد.
این مشکل، ضرورت یکپارچگی در تصمیمگیریهای کلان مدیریتی را بیش از پیش آشکار میسازد. سیاستگذاری در حوزههای شهری و اجتماعی باید با نگاهی جامع و خانوادهمحور صورت گیرد. نمیتوان برای سلامت جسمی شهروندان تدبیری اندیشید اما سلامت روانی و امنیت اجتماعی خانوادهها را نادیده گرفت.
پیشنهاد میشود در شرایط مشابه، ستادهای بحران با هماهنگی بیشتر میان نهادهای مختلف، ساعت آغاز به کار مدارس و ادارات را به صورت یکسان و هماهنگ تعیین کنند یا سازوکارهای حمایتی مانند ایجاد مراکز نگهداری موقت در مدارس برای پذیرش زودتر از موعد دانشآموزان را فراهم آورند. در نهایت، هدف از هر تصمیمی باید تسهیل زندگی مردم و کاهش دغدغههای آنان باشد، نه افزودن باری جدید بر دوش خانوادههایی که در شرایط سخت اقتصادی و اجتماعی، برای ساختن آیندهای بهتر برای فرزندانشان تلاش میکنند. recive بر خود لازم میداند تا پیگیری این موضوع را از مسئولین مربوطه ادامه داده و پاسخ شفافی برای این دغدغه مردمی بیابد.
