فضانوردان ناسا: پیروزی در رقابت «بازگشت به ماه» اهمیت حیاتی دارد

ماموریت آنان که از فوریه آغاز شود، سفر به دور ماه خواهد بود و در آن، موشک و کپسولی آزمایش می‌شوند که قرار است سال ۲۰۲۷ فرود انسان بر سطح ماه را محقق کنند. آخرین بار انسان‌ها در ماموریت آپولو ۱۷ در سال ۱۹۷۲ به دور ماه چرخیدند.

ناسا پرتاب را به تاخیر انداخت، زیرا پرواز آزمایشی بدون سرنشین در سال ۲۰۲۲ باعث آسیب قابل‌توجه به سپر حرارتی شد که وظیفه محافظت از کپسول را هنگام ورود مجدد به جو زمین، برعهده داشت. اکنون این سازمان اطمینان دارد که مشکلات فنی برطرف شده‌اند و کپسول سرنشین‌دار اوریون ایمن است.

رید وایزمن، فرمانده ماموریت، هم تایید می‌کند که آن‌ها به فناوری اعتماد کامل دارند. او می‌گوید: «وقتی وارد اوریون می‌شوم، مثل این است که وارد تختم شده باشم. احساس آرامش و امنیت دارم.»

مسیر پرواز در این ماموریت تا حدود هشت هزار کیلومتر بالاتر از سطح ماه خواهد بود و آن‌ها از سمت پنهان ماه‌ــ بخشی که همیشه از دید زمین دور است‌ــ هم عبور می‌کنند.

کریستینا کخ، از اعضای این گروه پروازی که احتمالا نخستین فضانورد زن خواهد بود که فراتر از مدار زمین سفر می‌کند، این موضوع را «لحظه‌ای ویژه» توصیف می‌کند: «ما می‌توانیم بخش‌هایی از ماه را ببینیم که هرگز چشم انسان آنجا را ندیده است. چشم انسان یکی از بهترین ابزارهای علمی است و زمین‌شناسان برای دیدن ماه از نگاه ما بسیار هیجان‌زده‌اند. ما آموزش دیده‌ایم که این مشاهدات را به داده‌های علمی ملموس برای آن‌ها تبدیل کنیم.»

 رقابت فضایی در دهه ۱۹۶۰ هم جریان داشت که البته میان آمریکا و شوروی بود. در آن رقابت، آمریکا برنده آن شد و نخستین کشوری بود که پرچمش را بر سطح ماه نشاند. اکنون بررسی احتمال وجود ذخایر آب یخ‌زده در ماه رقابت فضایی تازه‌ای را، این بار میان آمریکا و چین، به راه انداخته است.

وجود آب یخ‌زده در ماه فراتر از مسئله تامین آب آشامیدنی موردنیاز فضانوردان است. این ذخیره می‌تواند پایه‌ای حیاتی برای استقرار پایگاه‌های دائمی بر سطح ماه باشد و نه‌تنها تشنگی فضانوردان را رفع کند، بلکه فرایندهای اکتشاف و استخراج مواد معدنی را نیز تسهیل کند. از سوی دیگر، تجزیه‌ مولکول آب (H₂O) به هیدروژن و اکسیژن، امکاناتی راهبردی فراهم می‌آورد: اکسیژن برای تنفس و هیدروژن به‌عنوان سوخت موشک. یعنی همان مولکولی که حیات را در زمین ممکن و پایدار کرده است، می‌تواند سکوی پرتابی برای حضور پایدار انسان در ماه و حتی سفرهای بعدی به مریخ باشد.

بازگشت ترامپ به کاخ سفید و سرعت گرفتن برنامه فضایی چین، این رقابت فضایی جدید را داغ‌تر کرده است. چین پیش از آمریکا توانست فضاپیمایی را در سمت پنهان ماه فرود آورد و قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ فضانوردان خود را بر سطح ماه پیاده کند.

البته پیمان فضای ماورای جو (Outer Space Treaty) تصریح می‌کند که هیچ کشوری نمی‌تواند ادعای مالکیت سرزمینی بر یک جرم آسمانی را داشته باشد. با این حال بلدین بوون، استاد سیاست فضایی دانشگاه دورهام، می‌گوید مسئله فقط این نیست که چه کسی زودتر به ماه برمی‌گردد، بلکه این است که کدام کشور حضور پایدار در ماه برقرار می‌کند، چرا که این حضور می‌تواند قواعد و استانداردهای فضایی آینده‌ را شکل دهد. اگر چین در قرن پیش‌ رو جای پایی محکم در ماه پیدا کند، ایالات متحده، هند و احتمالا اروپا هم به‌سرعت به‌دنبال اقدام مشابه خواهند رفت تا یادآوری کنند که ما هم اینجاییم و اگر قصد دارید قوانین و رویه‌های فضایی جدید تدوین کنید، بدون ما نمی‌توانید.