شامگاه شنبه، ۲۴ اردیبهشت جمع بزرگی از بازیگران نسلهای گوناگون با حضور در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر در هفدهمین «شب بازیگر» شرکت کردند.
این برنامه بخشهای گوناگونی همچون اجرای موسیقی، سیاهبازی، شعرخوانی، استندآپ کمدی و… داشت ولی طولانی شدن روند برنامه با انتقاداتی همراه شد و علی نصیریان نیز تذکراتی به برگزارکنندگان داد.
بعد از دو سال وقفه به دلیل شرایط دشوار کرونایی، هفدهمین «شب بازیگر» میزبان هنرمندانی بود که در این سالها کمتر در مجامع هنری شرکت میکردند. در آغاز این برنامه گلاب آدینه و رضا بابک همراه با نوای موسیقی، چراغ صحنه را روشن کردند. سپس امیر غفارمنش که اجرای برنامه را بر عهده داشت، روی صحنه آمد و درباره شرایط دشوار تئاتر در دوران کرونا نکاتی را بیان کرد.
در ادامه موسیقی آذری همراه با حرکات موزون این خطه، اجرا شد.
سپس سیدمحمود انوشه، نویسنده و پژوهشگر طی سخنانی، یاد و خاطره هنرمندان بزرگ را گرامی داشت و هنرمندان را کد ملی و شناسنامه هر کشوری دانست.
او در سخنانی گفت: «انسان به سعادت نمیرسد مگر این که دوبار زاده شود؛ اول از مادر و بعد از خویشتن خویشتن که این دومی، به واسطه هنر رخ میدهد و هنر واسطهای است میان انسان و خداوند.»
انوشه با ابراز تاسف از وضعیت نامطلوب تئاتر اضافه کرد: «حریم تئاتر و جایگاه هنر کجاست، حقوق شاخههای مهم تئاتر کجاست. چرا باید بیشتر حقوق اهالی تئاتر نصیب غیرتئاتریها شود.» او ریشه گرفتاری هنرمندان در این کشور را در بعضی مدیریتهای ناکارآمد و نااهل دانست که جامعه امروز را با الگوهای دیروز راهبری میکنند که این شیوه، راه به جایی نمیبرد.
سپس شهرام شکوهی، خواننده پاپ، به اجرای قطعهای موسیقی پرداخت.
بخش بعدی برنامه به آیین بزرگداشت از هنرمندان پیشکسوت اختصاص داشت که در آن از تانیا جوهری و محمد ساربان دو هنرمند پیشکسوت تئاتر تهران در کنار بدرالسادات برنجانی، هنرمند پیشکسوت تئاتر اهواز و سلمان صالح زهی، هنرمند باسابقه تئاتر سیستان و بلوچستان تقدیر شد.
این تقدیر با حضور جمع پرشماری از بازیگران باسابقه همچون علی نصیریان، محمود دولتآبادی، اسماعیل خلج، اکبر زنجانپور، محمود عزیزی، ایرج راد و… برگزار شد.
علی نصیریان: بهتر بود فقط با هم صحبت میکردیم
بعد از انجام مراسم تقدیر، علی نصیریان با ابراز ناراحتی از حال بد مردم در این روزگار گفت: «شرکت من در چنین مجالسی از حوصله و روحیه من در این روزگار خارج است و این روزها این گونه مراسمها از حوصله مردم نیز خارج است چراکه روحیه آنان مناسب نیست.»
او با اشاره به این که بخش زیادی از برنامههای شب بازیگر به اجرای قطعات موسیقی اختصاص داشته است، تاکید کرد: «در چنین شرایطی نباید جشن بگیریم وقتی روحیه مردم ما خوب نیست، میتوانستیم به جای اجرای موسیقی، با هم حرف بزنیم. میتوانستیم در این شب که شب بازیگر است، درباره بازیگری صحبت کنیم که چرا بعد از کار معدن، سختترین کار است.»
نصیریان با تاکید بر دشواریهای کار بازیگری افزود: «بازیگری، زایش است و بازیگر، مولف است چراکه با تصویر کردن و تجسم یک کاراکتر، آن نقش را میآفریند و این کار سادهای نیست که مقابل هزاران چشم آن را به نمایش بگذارد.»
او بازیگری را نوعی عریان کردن روح دانست که کاری است بسیار سخت و به جسارت زیادی نیاز دارد.
نصیریان با اشاره به زحمات بسیاری که برای برگزاری برنامه «شب بازیگر» کشیده شده، اضافه کرد: «قصد انتقاد ندارم. برای این برنامه خیلی زحمت کشیده شده ولی هر چیزی جایی دارد. الان که مردم گرفتاری دارند، بهتر بود فقط با هم صحبت میکردیم. من به دعوت آقای راد به این مجلس آمدم ولی فقط بخشهایی مانند ارائه بیانیه خیلی خوب بود چون دردهای تئاتر را بیان کرد.»
در ادامه این سخنان، ایرج راد، رییس هیات مدیره خانه تئاتر با قدردانی از سخنان نصیریان توضیح داد: «هدف ما گردهمایی بود. فکر کردیم به اندازه کافی غمگین بودهایم ولی دست کم در یک شب کمی لطافت داشته باشیم و لابهلای این لطافت، حرفهایمان را بزنیم. عنوان این برنامه، جشن نیست بلکه شب بازیگر است که به انگیزه بزرگداشت روز جهانی تئاتر برگزار میشود.»
او ادامه داد: «تعدادی از مهمانان ما به دلیل همان مشکلاتی که استاد نصیریان مطرح کردند، تمایلی به حضور در این برنامه نداشتند و اکبر زنجانپور نیز تمایلی به حضور در جشن نداشت اما به همه دوستان توضیح دادیم که گردهمایی است و جشن نیست.»
راد توضیح داد: «شب بازیگر به مناسبت روز جهانی تئاتر است که در همه کشورهایی که تئاتر جایگاه مهمی دارد، جشن گرفته میشود چرا که آنان برای تئاتر ارزش قائلند و در این کشورها، هنرمندان تئاتر جایگاه ویژهای دارند و القاب بسیار بزرگی به آنان اعطا میکنند.»
او اضافه کرد: «درود میفرستم به کسانی که در دو سال کرونا با تمام خطراتی که بود، کار کردند و خطر کردند و بسیاری از آنان از میان ما رفتند.»
راد با ابراز تاسف از این که هنرمندان تئاتر همواره با تنگناهای مالی روبهرو بودهاند، اضافه کرد: «کسانی که کار تئاتر میکنند، در دوران پیش از کرونا هم نتوانستند از تئاتر درآمدی درخورد داشته باشند و از جیب خود برای اجرای آثارشان گذاشتند.»
او با اشاره به هزینههای بالای ساخت یک نمایش ابراز تاسف کرد که همه نمایشها بعد از چند ماه تمرین، ممکن است اجازه اجرا پیدا نکنند و آنها هم که اجازه اجرا میگیرند، مورد حمایت قرار نمیگیرند. حال آن که هنرمندان تئاتر در کشورهای دیگر به اقشار ضعیف کمک میکنند اما اینجا بسته حمایتی میگیرند.
راد با انتقاد از قطع حمایت دولت از تئاتر و کسر مالیات، خطاب به هنرمندان گفت: «درود بر شما که چراغ صحنه را روشن نگه داشتید. حتی در زمان جنگ هم بزرگداشت روز جهانی تئاتر گرامی داشته میشود ولی این بیماری از جنگ بدتر بود و در این دو سال این برنامه را برگزار نکردیم.»
او با ابراز تاسف از درگذشت بسیاری از هنرمندان تئاتر در دوران کرونا افزود: «باید نام کسانی که در این دو سال ارتباط تئاتر را با جامعه حفظ کردند، چه روی صحنه و چه در فضای مجازی، قدر دانسته شود.»
سپس هوشمند هنرکار به نمایندگی از هیات مدیره انجمن صنفی بازیگران تئاتر بیانیه این انجمن را خواند. شهره سلطانی، دبیر هفدهمین شب بازیگر هم یادداشت خود را خواند.
در ادامه سخن او، زنجانپور گفت: «روزی در کار نیست و همه داریم در شب زندگی میکنیم. امیدوارم مسئولیت سالنهای تئاتر به خانه تئاتر سپرده شود تا شاهد این همه اهمالکاری نباشیم.»
سپس غلامرضا پودینه، بازیگر نمایش «دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد» که به هنگام بازی در این نمایش در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر دچار حادثه شد، مورد تقدیر قرار گرفت.
او در سخنانی گفت: «با همین کمر و پای شکسته حاضرم به بچههایی که در این شرایط کار تئاتر میکنند، تعظیم کنم.»
محمد ساربان هم به هنگام مراسم تقدیرش گفت: «در این ۱۷ سال در مراسمهای تئاتری فقط مرثیه خوانده شده اما امیدوارم هفدهمین شب بازیگر به هزارمین جشن بازیگر تبدیل شود.»
اجرای شعرخوانی توسط عبدالجبار کاکایی، شاعر، از دیگر بخشهای این برنامه بود که به علت طولانی شدن برنامه، شعر کوتاهی را در توصیف این روزهای مردم ما خواند.
تقدیر از مونا فرجاد و افشین هاشمی که با نگارش و اجرای ۳۲ قطعه تکگویی زنانه در فضای مجازی تئاتر را زنده نگه داشتند، از دیگر بخشهای این برنامه بود. مونا فرجاد با قدردانی از خانه تئاتر، از پدرش تشکر کرد و جای مادر درگذشتهاش را خالی کرد. او از افشین هاشمی، نویسنده این قطعات نمایشی هم تشکر کرد.
افشین هاشمی نیز که نامش را به عنوان نویسنده این قطعات نمایشی، علنی نکرده بود، با ابراز خشنودی از حضور در این برنامه گفت: «خیلی خوشحالم که نامم به عنوان نویسنده این قطعات، در اینجا برای اولین بار گفته میشود چون این کار را بدون نام آغاز کردم. خوشحالم که با شما در تئاتر همخانهام.»
آزیتا حاجیان که برای تقدیر از این دو هنرمند روی صحنه رفته بود، در سخنان کوتاهی گفت: «چه خوب است که بعد از این همه غم، دور هم جمع میشویم و همدیگر را میبینیم. ما همدرد مردم هستیم و اگر لبخندی به زور بر لبمان بیاید، برای این است که بتوانیم مشکلات را تحمل کنیم.»
افسر اسدی هم که برای این تقدیر روی صحنه حضور داشت، گفت: «با حال ناخوشی که داشتم، تصور نمیکردم بیش از ۵ دقیقه در سالن بمانم ولی با انرژیهای خوبی که گرفتم، توانستم در مجلس بمانم.»
این برنامه با حضور جمع بزرگی از هنرمندان همچون علی نصیریان، محمود دولتآبادی، اکبر زنجانپور، تانیا جوهری، محمود عزیزی، اسماعیل خلج، آزیتا حاجیان، آتش تقیپور، گلاب آدینه، فرزانه کابلی، منیژه محامدی، اکبر رحمتی، رضا بابک، جلیل فرجاد، اصغر همت، مهوش وقاری، هوشنگ توکلی، عباس محبوب، خسرو حکیمرابط، هایده حائری، ناصر آقایی، احمدرضا اسعدی، مجید قناد، افشین هاشمی، ندا مقصودی، نگار عابدی، رضا ایرانمنش و… برگزار شد اما طولانی شدن برنامه سبب شد که تعدادی از آنان در میانه برنامه، سالن را ترک کنند.
گرچه قرار بود با پخش یک تیزر یاد هنرمندان درگذشته گرامی داشته شود، اما این تیزر پخش نشد و در عوض مجری برنامه از حاضران میخواست نام هنرمندان درگذشته را بگویند.
اجرای یک قطعه استداپ کمدی توسط امیر کربلاییزاده، اجرای دو قطعه شعر دیگر، اجرای چندین برنامه موسیقی توسط گروههایی از بوشهر، بجنورد، کردستان، آذربایجان و… از دیگر بخشهای این مراسم بود که سبب شد بیش از این که برنامهای تئاتری باشد، به برنامهای برای اجرای موسیقیهای محلی تبدیل شود.
از آنجا که در میانه برنامه، تعداد زیادی از حاضران سالن را ترک کردند، شهره سلطانی، دبیر شب بازیگر با گله از این وضعیت گفت: «ما تئاتریها به نظم و انضباط مشهوریم. برای آمادهسازی تکتک این برنامهها زحمات زیادی کشیده شده و اگر شرایط جسمانی دوستان پیشکسوت اجازه نمیدهد در سالن بمانند، خوب نیست که به خاطر گرفتن عکس یادگاری، سالن را ترک کنیم چون فرصت زیادی برای عکس گرفتن وجود دارد.»
۲۵۹۲۵۹
