در اهمیت زبانمادری هرچه گفته شود کم است. ما خودمان و جهان و دیگری را با این زبان فهم میکنیم. زبان مادری به آن زبانی میگویند که از بدو تولد با ما حرف زدهاند بنابراین ممکن است آدمها چند زبان مادری داشته باشند.
این روز تقریبا مصادف شده با بحثهای زیادی بر سر هشتگ منوفارسی در فضای مجازی. از آنجا که در ایران چند زبان مادری وجود دارد و زبان فارسی میانجی همه این زبانهاست ذکر چند نکته در این رابطه بد نیست:
۱. اتفاقی که خیلی جلب توجه میکند کم شدن تعداد آدمهایی است که با لهجه حرف میزنند، قبلترها شهرستانیهای آمده به تهران ترک لهجه میکردند، انگار شرط ورود به تهران بود، حالا حتی در شهرهای دیگر هم لهجه کمرنگ شده است (تاکید بر تنوع لهجههای زبان مادری)
۲.تنوع زبانی، تنوع لهجه و تنوع گویش همه ظرفیتهای فرهنگی غنی و ارزشمندی هستند که دریچههای جدیدی به روی زندگی و تجربه زندگی باز میکنند. یک معنای اتحاد میتواند استفاده از تمام ظرفیتهای زبانی موجود در یک جغرافیا باشد.
۳. چندزبانگی هم ارزش است هم توانایی هم زیبایی. حالا چرا فارسی یادگرفتن برای کسانی که در سرزمین ایران زندگی میکنند باعث حس تحقیر و رنج شده است احتمالا علتش را نباید در خود زبان فارسی پیدا کرد. این زبان هویت پیکر فرهنگی ایران است و به جغرافیا محدود نیست. علاوه بر اینکه در ایران با پدر مادرهای دو زبانه میشود دو زبان مادری داشت. مثل کردی و فارسی، ترکی و فارسی و غیره.
۴. هدف از زبان مشترک و زبان رسمی سرکوب بقیه نیست، ممکن است گاهی عامل سرکوب هم شده باشد اما هدف اولش برقراری ارتباط و تعامل و ایجاد یک اتمسفر فرهنگی است که اتفاقا با حفظ لهجهها و گویشها و دیگر زبانهای موجود در جغرافیای مشترک غنی و رنگارنگتر میشود. بعید میدانم کسی که مهاجرت میکند شرط یادگیری زبان بیگانه را سرکوب زبان مادری خود بداند. هر دو کاربرد دارند و هر دو ارزشمندند.
