در این دو سالی که از شیوع کرونا میگذرد شاید بیش از هر زمان دیگری به اهمیت حضورِ پرستاران پی بردیم. آنها در این مدت بیشترین مواجهه را با این بیماری داشتند. حضورِ هر روزه در جایی که تهدید بالایی برای جان دارد و کار در شرایط سخت و به معنای واقعیِ کلمه طاقتفرسا، وضعیت پرستاران در طی این دوسال بوده است. اما آیا به میزانی که آنها از خودگذشتگی کردهاند، مطالباتشان نیز برآورده شده است؟ آیا حضور در وضعیتِ ویژه سبب شده مسئولین به فکر انجام اقدامات ویژه برای این نیروها باشند؟ مشکلات پرستاران چیست و آنها سال ۱۴۰۰ را چگونه گذراندند؟
محمد شریفیمقدم (دبیر کل خانه پرستار) در پاسخ به این سوال گفت: آغاز سال ۱۴۰۰ مصادف با پیک کرونا بود؛ در ایام عید پرستاران شرایط سختی را گذراندند. خیلی از همکاران درگیر کرونا شدند و تعداد فوتیها افزایش پیدا کرد. این وضعیت تا پایان سال ادامه داشت و در حال حاضر هم درگیر سویهی جدید کرونا، اُمیکرون، هستند. بنابراین اولین موردی که در مورد وضعیتِ پرستاران در طی این دو سال شیوع کرونا به ذهن میرسد فشار کار بالای این قشر نسبت به سالهای دیگر است.
کمبود نیروی پرستار؛ فشار به پرستاران، آسیب به مردم
وی با اشاره به کمبود نیروی پرستار در کشور گفت: کمبود نیروی پرستار را هم میتوان به عنوان مشکل پرستاران دید و هم مطالبهی مردم. ببینید استاندارد نیروی انسانی ما یک دوم حداقل استاندارهای جهانی است. یعنی کف استاندارهای جهانی میگوید به ازای هر هزار نفر باید سه پرستار داشته باشیم که این در کشور ما یک و نیم است؛ یعنی نصف حداقل استاندارهای جهانی. به گفتهی سازمان بهداشت جهانی کمبود نیروی پرستار ارتباط مستقیمی با افزایش مرگ و میر دارد بنابراین کمبود نیروی پرستار آسیب مستقیمی به مردم میزند.
شریفی مقدم گفت: از طرفی کمبود نیروی پرستار باعث افزایش فشار بر نیروهای موجود میشود؛ در حال حاضر پرستاران تمام توان خود را برای کار میگذارند اما باز مردم نصف مراقبتی را که باید نمیگیرند.
دبیرکل خانه پرستار با بیان اینکه برای حل این مشکل در سال ۱۴۰۰ هیچ اقدامی انجام نشده است، گفت: امسال خروجی داشتیم اما ورودی نداشتیم؛ یعنی علیرغم اینکه به دلیل بازنشستگی، مهاجرت و ترک کار تعدادی از نیروها رفتند اما هیچ استخدامی انجام نشد. البته در بهمنماه سال ۹۹ آزمون استخدام برگزار شد که پذیرفته شدگانِ آن امسال جذب شدند اما این مربوط به امسال نبود. یعنی اگر قرار بود برای سال ۱۴۰۱ نیرو بگیرند باید امسال هم اتفاقی میافتاد چراکه این پروسه یک سال طول میکشد.
شریفی مقدم با بیان اینکه فشار کار بر روی پرستاران بسیار زیاد است، گفت: فشار کار بالا استهلاک نیروی کار را افزایش میدهد و این خطای کار را زیاد میکند. ما از نظر تعداد جانباختگان پرستاری جزو اولینها در جهان بودیم و یکی از مهمترین دلایل این موضوع هم فشار بالای کار است.
وی تصریح کرد: خطای پرستار با افزایش فشار کار اجتنابناپذیر میشود که در این صورت هم به پرستار آسیب میرسد و هم به بیماران.
قانون تعرفهگذاری بعد از ۱۴ سال باز هم اجرایی نشد
دبیرکل خانه پرستار بیان کرد: دومین مشکل پرستارانعدم اجرای قانون تعرفهگذاری است. قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری مصوب سال ۱۳۸۶، بعد از ۱۴ سال هنوز اجرایی نشده است. طی این سالها روسای سه قوه و همچنین مقام رهبری در دورههای مختلف بر اجرای این قانون تاکید کردند اما وزارت بهداشت و جریان پزشکسالارِ حاکم بر وزارت بهداشت همواره مخالف اجرای این قانون بوده است.
شریفی مقدم بیان کرد: قرار بود از ابتدای دی ماه قانون تعرفهگذاری اجرایی شود. البته دستورالعملی در این خصوص برای سال ۱۴۰۱ اعلام کردهاند که اصلا مورد قبول ما نیست. ببینید الان ۸هزار مورد از خدمات پزشکی و دوهزار مورد از خدمات پیراپزشکی تعرفهگذاری شده است. تنها گروهی که خدمات آنها تعرفه ندارد پرستاران هستند و شکلی هم که نظام پرستاری آن را پیگیری میکند مورد قبول ما نیست.
مطالبهی پرستاران؛ فوقالعاده خاص با ضریب سه
دبیرکل خانه پرستار به سومین مشکل پرستاران اشاره کرد و گفت: فوقالعاده خاص با ضریب سه از مطالباتِ نیروهای بهداشت و درمان کشور است که برای برخی از دستگاهها اعمال شده اما برای پرستاران نه؛ پرستاران پیگیر بودند و تجمعاتی هم در این خصوص انجام دادند اما باز هم هیچ اقدام خاصی در این خصوص انجام نشد.
دوازده مدل قرارداد برای پرستار؛ کار یکسان مزد متفاوت
شریفی مقدم ادامه داد: چهارمین مشکل به نوع قراردادهای پرستاران برمیگردد. پرستاران دوازده مدل قرارداد دارند؛ پرستاران ۸۹ روزه، پرستارانِ شرکتی، تبصره ۳، تبصره ۴، پیمانی، قراردادی، رسمی و… مدلهای مختلف قرارداد پرستاران هستند. مزد و مزایای هر کدام از این پرستاران با هم تفاوت دارد در حالیکه کار همهی آنها یکی است. الان حدود ۳۵درصد از پرستاران شرکتی هستند و قرارداد آنها موقت است و این به استثمار کشیدن نهایتِ بیاخلاقی است. چرا باید پرستاران را در پیک کرونا به کار بگیرند و بعد از سه ماه که پیک خوابید از کار بیکار کنند؟
وی با اشاره به طرح ساماندهی استخدام کارکنان دولت گفت: اگر این طرح به تصویب برسد پرستاران نیز شامل آن میشوند، اما تاکنون هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است. حدود ۴۵درصد از پرستاران ما قراداد موقت هستند که ما انتظار داریم تبدیل وضعیت شوند.
شریفی مقدم با بیان اینکه مشکلات پرستاران بسیار است، گفت: این ۴ مورد جزء اساسیترین مشکلات پرستاران است که در سال ۱۴۰۰ برای رفع آنها اقدامی صورت نگرفت.
وی با اشاره به اظهاراتی که مدعی است پرستار بیکار در کشور وجود ندارد، گفت: این گفته به هیچ عنوان درست نیست. در حال حاضر با توجه به افزایش تعداد فارغ التحصیلان در کشور حدود یکصد هزار نفر پرستار بیکار داریم. در آزمون سال گذشته ۷۰هزار نفر شرکت کردند و خب این عدد رسمی نشان میدهد ۷۰هزار پرستارِ جویای کار داریم که ده هزار تا از پارسال اضافه شده که در مجموع میشود ۸۵هزار پرستار جویای کار. این درحالیست که تعداد قابل توجهی هم از فارغالتحصیلان پرستاری شرایط را مناسب نمیبینند و به همین دلیل تمایلی برای ورود به بازار کار ندارند. بنابراین میتوان گفت که بیش از صدهزار نفر پرستار بیکار داریم.
دبیرکل خانه کارگر در پایان تاکید کرد: علیرغم اینکه پرستاران تلاش بسیاری کردند و در این دوران شیوع کرونا جان خود را کف دست گذاشتند اما مشکلات اساسی آنها حل نشد و تصمیم مسئولین برای حل مشکلات آنها در حد شعار و ادعا باقی ماند؛ ضمن اینکه برخی از مواقع با طرحهای پرستارستیز، روح جامعه پرستاری را آزرده کردند.
بیشتر بخوانید:
تجمع مدافعان سلامت مقابل وزارت بهداشت
افزایش بی سابقه درخواست پرستار در منزل قبل از عید 1401
47231
