رهبران واقعی OpenAI چه کسانی هستند؟

«مارک چن» و «یاکوب پاچوکی» دو شخصیتی هستند که کمتر نامشان بر سر زبان‌هاست، اما نقشی بنیادین در هدایت تحقیقات و شکل‌دهی به مسیر دستیابی به هوش مصنوعی عمومی (AGI) ایفا می‌کنند. آنان زیرساخت‌های فکری و فنی را پایه‌گذاری کرده‌اند که آینده این حوزه را تعریف خواهد کرد.

در حالی که آلتمن چهره عمومی OpenAI به شمار می‌رود، چن و پاچوکی مغزهای متفکر و معماران استراتژی‌های کلان این شرکت‌اند؛ نیرویی پنهان که مسیر نوآوری را ترسیم کرده و OpenAI را به افق‌های تازه‌ای از اکتشاف و تحول هدایت می‌کند.
 

چن و پاچوکی چه کسانی هستند؟

مارک چن، مدیر ارشد تحقیقات در OpenAI، هدایت پروژه‌های نوآورانه‌ای همچون DALL-E، Codex (مورد استفاده در GitHub Copilot) و همچنین توسعه قابلیت‌های تصویری در GPT-4 را بر عهده داشته است.

یاکوب پاچوکی نیز به‌عنوان دانشمند ارشد، مسئول طراحی مدل‌های پیشرفته استنتاجی از جمله o1 و o3 است؛ مدل‌هایی که برای حل مسائل پیچیده در ریاضیات، علوم و برنامه‌نویسی توسعه یافته‌اند.

این دو رهبر در کنار یکدیگر تلاش می‌کنند مدل‌های OpenAI را هوشمندتر، سریع‌تر و کارآمدتر سازند. اثرگذاری آنان در تمامی مراحل توسعه هوش مصنوعی قابل مشاهده است، حتی اگر نامشان همواره در تیتر خبرها نباشد.

مارک چن، مدیر ارشد تحقیقات در OpenAI

چرا اکنون در کانون توجه‌ قرار گرفته‌اند؟

با رونمایی از GPT-5 در تاریخ ۷ اوت ۲۰۲۵ (۱۶ مرداد ۱۴۰۴)، نگاه‌ها بیش از پیش به سمت توانمندی‌های تازه این مدل معطوف شد. آلتمن این مدل را به «داشتن یک مدرک دکترا در دسترس همگان» تشبیه کرده است.

این دستاورد نه تنها جایگاه OpenAI را در عرصه جهانی تثبیت می‌کند، بلکه نشان‌دهنده سرعت پیشرفت این شرکت تحت هدایت فکری دقیق چن و پاچوکی است. سهم پنهان اما کلیدی آنان در شکل‌گیری GPT-5، بار دیگر اهمیت نقش پشت‌صحنه‌ای‌شان را آشکار می‌سازد.

حتی پیش از عرضه GPT-5 نیز مدل‌های OpenAI عملکرد درخشانی داشتند؛ یکی از این مدل‌ها موفق شد در فینال تور جهانی AtCoder، یکی از معتبرترین رقابت‌های برنامه‌نویسی جهان، مقام دوم را کسب کند. همچنین در المپیاد بین‌المللی ریاضی، مدالی طلایی به دست آمد؛ موفقیتی که پیش‌تر تنها توسط هوش مصنوعی شرکت گوگل دیپ‌مایند محقق شده بود. این نتایج صرفاً اعداد و رتبه‌ها نیستند، بلکه نشانه‌ای روشن از توانایی هوش مصنوعی در حل مسائل بسیار پیچیده‌اند.
 

چرا تمرکز بر ریاضیات و برنامه‌نویسی است؟

شاید این پرسش مطرح شود که چرا رهبران تحقیقاتی OpenAI تمرکز ویژه‌ای بر ریاضیات و برنامه‌نویسی دارند. از نگاه چن و پاچوکی، این دو حوزه بنیان واقعی هوش را تشکیل می‌دهند. ترکیب منطق، خلاقیت و حل مسئله در این زمینه‌ها، همان بلوک‌های سازنده‌ای است که هر سیستم هوشمند باید بر آن استوار شود.

هدف اصلی آنان جایگزینی انسان‌ها نیست؛ بلکه توسعه ابزارهایی است که توانایی‌های انسانی را به‌ویژه در زمینه پژوهش‌های علمی و تولید دانش گسترش دهد. به بیان دیگر، هوش مصنوعی نه برای رقابت با انسان، بلکه برای تقویت و آزادسازی پتانسیل‌های او طراحی شده است؛ به‌ویژه در حوزه‌هایی که پیش‌تر دسترسی به آن‌ها دشوار یا محدود بود.

جیکوب پاچوکی، دانشمند ارشد OpenAI
 

جایگاه ایمنی در OpenAI

OpenAI در گذشته تیمی ویژه با عنوان «تیم سوپرترازبندی» به رهبری «ایلیا ساتسکور» تشکیل داده بود تا به چالش‌های مرتبط با هوش مصنوعی فوق‌هوشمند بپردازد. اما این تیم اخیرا منحل شد و برخی از پژوهشگران برجسته‌اش شرکت را ترک کردند و علت آن را تغییر تمرکز از ایمنی به سرعت‌بخشی در عرضه محصولات دانستند.

با وجود این، چن و پاچوکی دیدگاهی پیچیده‌تر دارند. به باور آنان، موضوع هم‌ترازی (Alignment) نه از میان رفته و نه به حاشیه رانده شده است؛ بلکه اکنون به بخشی جدایی‌ناپذیر از هر تلاش تحقیقاتی تبدیل شده است. از نگاه آنان، خطرات هوش مصنوعی صرفاً سناریوهای احتمالی آینده نیستند، بلکه چالش‌های واقعی هستند که باید همین امروز به آن‌ها پرداخته شود. بر همین اساس، مدل‌هایی که توسعه می‌دهند باید نه تنها قدرتمندتر، بلکه ایمن‌تر، قابل اعتمادتر و کاربردی‌تر باشند.
 

فراتر از یک آزمایشگاه تحقیقاتی

امروز OpenAI صرفاً یک مرکز پژوهشی نیست، بلکه به نیرویی تأثیرگذار در زندگی روزمره میلیون‌ها نفر تبدیل شده است. ابزارهایی همچون ChatGPT Voice و Operator به‌طور مستقیم در اختیار کاربران قرار گرفته‌اند و هوش مصنوعی را ملموس‌تر از همیشه ساخته‌اند.

از نگاه چن و پاچوکی، ارزش واقعی کارشان نه تنها در خلق مدل‌های پیشرفته، بلکه در توانایی ایجاد تعادل میان چشم‌اندازهای بلندمدت پژوهشی و ارائه ابزارهای کاربردی است که مردم همین امروز بتوانند از آن بهره ببرند.

این تعادل همان شاخصه‌ای است که رهبری واقعی را در دنیای پرشتاب کنونی تعریف می‌کند؛ دنیایی که در آن تلاش‌های آرام و پشت‌صحنه‌ای، آینده صنعت را بیش از هر نورافکن رسانه‌ای شکل می‌دهد.