غزال زیاری: دانشمندان اخیراً شاخهای از رودخانه نیل را کشف کردهاند که زمانی در مجاورت بیش از ۳۰ هرم مصر باستان جاری و روان بوده است. کشف همین رودخانه میتواند معمای نحوه ساخت این اهرام را که قرنهاست ذهن بشر را به خود درگیر کرده، حل کند؛ چراکه از نحوه انتقال بلوکهای سنگی عظیم توسط مصریان باستان برای ساخت اهرام پرده برمیدارد.
از قرار معلوم، شاخه این رودخانه به طول تقریبی ۶۴ کیلومتر در کنار مجموعه اهرام نمادین جیزه در جریان بوده ولی هزاران سال است که زیر بیابان و زمینهای کشاورزی پنهان مانده است.
حالا با کشف این رودخانه میتوان به این سؤال بیجواب پاسخ داد که چطور اهرام ۳۱ گانه بهصورت زنجیرهای در امتداد نواری بیابانی بین ۴۷۰۰ تا ۳۷۰۰ سال پیش در دره نیل ساخته شدهاند.
این نوار که در نزدیکی ممفیس، پایتخت باستانی مصر واقع شده است، دربرگیرنده هرم بزرگ جیزه (تنها ساختار بازمانده از عجایب هفتگانه جهان باستان) و همچنین اهرام خفرع، خوفو و منکورع است. باستانشناسان سالها فکر میکردند که مصریان باستان برای ساخت اهرام، منطقاً میبایست از آبراه مجاور برای جابهجایی مواد غولپیکر استفاده کرده باشند ولی هرگز موفق به رؤیت ردی از این آبراه یا رودخانه نشده بودند.
شرح عکس: موقعیت اهرام (دایرههای رنگی)، شاخه اهرامات و دیگر آبراهههای شاخص رود نیل
تصاویر ماهوارهای راهگشا شد
ایمان غنیم، سرپرست تیم تحقیقات دانشگاه کارولینای شمالی دراینباره توضیح میدهد: «تا پیشازاین، هیچکس از مکان، شکل، اندازه یا نزدیکی این آبراه بزرگ به مکان واقعی اهرام اطمینانی نداشت.»
درنهایت تیمی بینالمللی از محققان، از تصاویر ماهوارهای راداری برای نقشهبرداری از یکی از شاخههای رود نیل که آن را اهرمات (اهرام) نامیدند، استفاده کردند.
غنیم دراینباره توضیح داد: «بهرهگیری از رادار به محققان این فرصت را داد که به توانایی منحصربهفردی برای نفوذ به سطح ماسه و تولید تصاویری از ویژگیهای پنهان ازجمله رودخانههای مدفون و سازههای باستانی دست پیدا کنند.»
بررسیها در میدان و هستههای رسوبی در این سایت تاریخی، درنهایت منجر به تأیید وجود این رودخانه شد. طبق مطالعه منتشره در مجله Communications Earth & Environment، دانشمندان اعلام کردند که سطح روی این رودخانه در طول دوره خشکسالی عظیمی که حدود ۴۲۰۰ سال پیش آغاز شد، با شن پوشیده شده است.
کشف راز بزرگ هرم
اهرام جیزه در فلاتی که تقریباً یک کیلومتر از کرانه این رودخانه فاصله داشته، ساختهشدهاند. طبق گفته غنیم، بسیاری از این اهرام، پیادهرویی تشریفاتی داشتهاند که در کنار رودخانه پیش میرفته و در پایان به معابد دره میرسید که از آنها بهعنوان بندرگاه استفاده میشد.
شرح عکس: نمای سهبعدی شبیهسازیشده از آبراه اهرامات و نزدیکی آن به فلات جیزه و موقعیت اهرام سهگانه
او در ادامه به این نکته اشاره کرد که این رودخانه، نقشی تعیینکننده و کلیدی را در جابهجایی کارگران و همچنین حملونقل مصالح ساختمانی موردنیاز برای ساخت اهرام ایفا میکرده است. تا پیشازاین، یکی از بزرگترین ابهامات بشر درباره اهرام ثلاثه این بود که مصریان باستان چگونه موفق به ساختن چنین سازههای عظیم و دیرپایی شدهاند.
سوزان اونستین یکی از نویسندگان این مطالعه به این نکته اشاره میکند که حمل این مصالح سنگین که بیشتر آنها از مناطق جنوبیتر تأمین میشدند، از طریق رودخانه بسیار آسانتر از حمل زمینی آنها بوده است.
او حتی بر این باور است که احتمالاً سواحل رودخانهها، جایی بوده که از حاضران در مراسم تشییع جنازه فراعنه، قبل از انتقال اجساد به محل دفن نهایی در داخل هرم، استقبال و میزبانی میشده است و درعینحال این رودخانه میتواند نشان دهد که چرا اهرام در نقاط مختلف ساخته شدهاند.
اونستین ادامه داد: «در طول ادوار مختلف، مسیر و حجم آب رودخانه دستخوش تغییراتی شده؛ درنتیجه پادشاهان سلسله چهارم مجبور شده بودند تا انتخابهای متفاوتی نسبت به پادشاهان سلسله دوازدهم داشته باشند. این کشف، ارتباط نزدیک بین جغرافیا، آبوهوا، محیطزیست و رفتار انسان را برایم یادآوری کرد.»
منبع: phys
۵۴۳۲۱
