به گزارش خبرگزاری recive، با شرایطی که سینمای ایران در سال گذشته از سر گذراند، قابل باور است اگر بگوییم ۵ فیلم پرفروش ۱۴۰۳، نیمی از فروش کل گیشه را به خود اختصاص دادند. فیلمهایی که بیش از ۱۰۰۰ میلیارد از گیشه ۲۰۰۰ میلیاردی را شامل میشوند، همگی بالای ۱۲۰ میلیارد تومان فروش داشتند و همگی نیز در یک گونه بودند؛ کمدی.
به گزارش ایرنا، از آن سو، وضعیت فروش کمدیهای پایین جدول فروش نیز نسبتا مساعد بوده؛ در سالی که گذشت، ۱۶ کمدی اکران شدند که شانزدهمین کمدی در رده سیودوم جدول فروش ۱۴۰۳ جای میگیرد. این یعنی کمدیها در بدترین حالت فروش خود که همان ۴ میلیارد فروش «قهلک» است، از میانه جدول فروش سقوط نکرده و خود را سرپا نگه داشتهاند.
۳ انیمیشن و ۵ فیلم کودک و نوجوان؛ سهم بچهها از سینمای ۱۴۰۳
فارغ از کمدیها که تضمین فروش آنها برای سینماداران و مخاطبان مسجل شده، سینمای ۱۴۰۳ از گونههای دیگر نیز خالی نبود. اکران سه انیمیشن، اتفاق مبارکی بود که اغلب انیمیشنسازان در جشنواره فیلم فجر از آن به عنوان رخدادی خوب برای سینمای ایران یاد کردند. «ببعی قهرمان» محصول سازمان رسانهای اوج، «شنگول و منگول» محصول بخش خصوصی و «ساعت جادویی» با سرمایهگذاری مشترک بخش خصوصی، شهرداری و حسینه هنر نشان از این تنوع حتی در سرمایهگذاری پویانماییهای سال گذشته داشت.
از سوی دیگر رکود تولید در گونه کودک و نوجوان که مدتهاست محل بحث و بررسی است، سبب نشد تا فیلمسازان، این گونه مهم را کنار بگذارند. «نوروز»، «سفر پرماجرا»، «شهر گربهها۲» و «ایلیا در جستوجوی قهرمان» ۴ فیلمی بودند که به این گونه در گیشه ۱۴۰۳ رونق بخشیدند. «نوروز» با ایفای نقش علی نصیریان و شبنم مقدمی، حال و هوایی فانتزی و کمدی داشت تا هم خانوادهها و هم کودکان و نوجوانان را سرگرم کند.
«باغ کیانوش» به عنوان سومین فیلم پرفروش غیرکمدی سال گذشته، در جشنواره چهل و دوم نیز مورد تحسین منتقدان قرار گرفت و با بهرهگیری از جذابیت انیمیشن، کودکان را نیز به مخاطب پروپاقرص خود تبدیل کرد.
نمایی از فیلم «پروین»
زندگی شاعران واقعا محبوب سینماست؟
با آنکه فقر گونههایی جز کمدی و درام در سینمای ایران مسلم است، اما برخی گونهها غالبا با اقبال مخاطبان همراه هستند؛ آن هم فیلمهایی که به زندگی یک شخصیت تاریخی یا سیاسی معاصر میپردازند. «پروین» به کارگردانی محمدرضا ورزی با آنکه پیش از جشنواره فجر و در شرایط نامناسبی روی پرده رفت اما به قعر جدول فروش سقوط نکرد و فروش نزدیک به ۵ میلیاردی داشت که تا حدی نشان از اقبال مخاطبان به زندگی شخصیتهای تاریخی، خصوصا شعرا دارد.
فیلم «رگهای آبی» که به زندگی فروغ فرخزاد میپرداخت هم از آن دست فیلمهایی است که هرچند نظر مخاطبان را در جشنواره فجر معطوف نکرد اما شخصیتی با زندگی جنجالی را هدف گرفته بود و از این رو حساسیتها را به سوی خود جلب کرد.
وقتی تبلیغات زیاد هم جواب نداد
سهم گیشه ۱۴۰۳ از فیلمهای اکشن، تنها فیلم «تاوان» به کارگردانی رامین سهراب بود. کثرت فیلمهای جنگی و دفاع مقدسی در فجر چهل و دوم، آنچنان خود را روی پرده سینمای امسال نشان نداد و تنها «آسمان غرب» روی پرده رفت. فیلمی که به زندگی شهید علیاکبر شیرودی میپرداخت و با اقبال خوبی هم در اکران مواجه نشد.
«قلب رقه» با پرداخت به بحث مقاومت، اکرانهای مردمی در شهرهای مختلف و تبلیغات تلویزیونی زیادی داشت که هیچکدام نتوانستند کمک شایانی به اقبال از این گونه کنند. گونهای که اتفاقا امتحان خود را با «به وقت شام» پس داده و مخاطب بهاندازه خود را در صورت پرداخت و قصه مناسب دارد.
با این حال سهم کمدیها در کنار دیگر گونهها یعنی انیمیشن، کودک و نوجوان، اکشن، بیوگرافی و جنگی سال گذشته، ۲۸ فیلم از میان ۶۰ فیلم اکران شده بود و این گونهها ۴۶ درصد آثار را به خود اختصاص دادند. نیمهای پر که با وجود سبک بودن ترازو در گونههایی چون بیوگرافی و اکشن اما در کل بار اقبال بخش زیادی از مخاطبان سینما را بر دوش میکشد.
نمایی از فیلم «خائنکشی»
تنوع ۵۳ درصدی درامهایی که ترسناک نبودند اما ترساندند
در میان هیاهوی فیلمسازان اجتماعی که از کمرونقی و اختصاص سانسهای مرده سینماها گله داشتند، باید گفت که طی سال گذشته، ۳۲ درام روی پرده رفتند و فضای اکران ۵۳ درصد از کل فیلمها را از آن خود کردند. عددی که بیش از نیمی از فیلمها را شامل میشود و این فرصتی کمی، برای بازیابی مخاطبان درامها نیست.
فیلمهایی که نام کارگردانان مطرحی چون حسن فتحی، حسین سهیلیزاده، مسعود کیمیایی، مهران مدیری، علیرضا داوودنژاد و.. را بر پیشانی داشتند اما به جز «بیبدن» و «مست عشق» باقی طوری نادیده گرفته شدند که برخی منتقدان را به تجدیدنظر درباره عدهای از فیلمسازان وادار کرد.
به جز «مست عشق» به کارگردانی حسن فتحی که درام تاریخی بود و «بیبدن» که موضوع ملتهب جنایی داشت، بقیه فیلمها با وجود بازیگران سرشناس، سهم ناچیزی از گیشه داشتند. از طرفی تنوع در میان خود درامها زیاد بود و از درام عاشقانه (یادگار جنوب، عزیز و نیلگون) تا درام ورزشی (پرویزخان)، تاریخی (خائنکشی) و جنایی (سودابه) در میان فیلمهای امسال وجود داشت.
سهم قابل توجه درامهای خانوادگی (در آغوش درخت، عطرآلود، آغوش باز، مصائب شیرین۲ و این جمعیت قابل کنترل) هم نشان از سهلتر بودن مراحل دریافت مجوز برای این گونه فیلمها دارد و هم، دغدغهمندی فیلمسازان در این حوزه را نشان میدهد. باقی فیلمها حدود ۱۷ اثر هستند که همگی در دسته درامهای اجتماعی جای میگیرند؛ از درامهایی که برخی پس از چند سال توقیف اکران شدند (علت مرگ: نامعلوم و سه جلد) تا فیلمهای کماقبالی که برای خالی نبودن عریضه، رنگ پرده نقرهای را دیدند.
با این همه جای خالی باقی گونهها نیز به شدت در سینمای امسال احساس میشود؛ حالا و با اقبالی که از «ازازیل» در شبکه نمایش خانگی صورت گرفته میتوان حدس زد که گونه وحشت میتواند مخاطب خاص خود را به سینماها بکشاند. گونه ماجراجویی نیز تا حد زیادی در سینمای ایران مغفول مانده؛ هرچند «باغ کیانوش» تا حدی به این گونه در سینمای ایران رنگ بخشید.
۲۴۴۵۷