جواد شمقدری، کارگردان سینما و تلویزیون درباره ویژگیهای زندهیاد نادر طالبزاده گفت: «بزرگترین هنر نادر طالبزاده این بود که زندگی در غرب با تمام زرق و برقش را رها کرد و جذب انوار نورانی انقلاب اسلامی شد. او تمام عقبه زندگی خود در غرب را رها کرد، به ایران آمد و در سختترین عرصهها حضور پیدا کرد. از آنجایی هم که رشته تحصیلی او سینما بود، طبیعی بود بعد از عزیمت به ایران در همین عرصه مشغول شود. اولین کارهای ایشان هم مستندهایی بود که در جبهه و در ایام دفاع مقدس فیلمبرداری کرد.»
او ادامه داد: «فیلم «ولعصر» بهترین گواه است که نشان میدهد نادر طالبزاده در چه صحنههای پرخطری حضور پیدا کرده و با دوربین ۳۵ میلیمتری اقدام به ضبط تصاویر کرده بود. بعد از پایان جنگ هم او در عرصههای مختلف فرهنگی ظاهر شد و به تعبیری هر آنجا که انقلاب اسلامی نیاز پیدا کرد، او حضور خود را نشان داد. نادر طالبزاده در این سالها توانست با بسیاری از اندیشمندان غربی که به دنبال حقیقت بودند وارد گفتوگو شود و آنها را به سمت انقلاب اسلامی رهنمون شود. او میدانست یک حقیقت بزرگ در این انقلاب جلوه کرده و تلاش میکرد دیگران را با این حقیقت آشنا کند.»
این کارگردان در ادامه گفت: «مشخصاً در یک دهه اخیر نادر طالبزاده از طریق رسانه ملی و برنامه «عصر» که خود اجرای آن را هم برعهده داشت، توانست بسیاری از اندیشمندان و متفکران و هنرمندان غربی را به میدان بیاورد و از زبان آنها به تبیین حقیقت انقلاب اسلامی بپردازد. مرحوم طالبزاده از این منظر یکی از هنرمندان و فعالان رسانهای منحصر به فرد دوران ما بود و به معنای واقعی کلمه وجودش نادر بود. بعید میدانم به این راحتی بتوان جای او را پر کرد و به همین دلیل احتمال میرود دشمنانی که کینه انقلاب اسلامی را در سینه دارند، برای حذف او اقدام کرده باشند.»
او در تشریح موضع خود درباره ترور بیولوژیک زندهیاد طالبزاده افزود: «درباره این موضوع طبیعتاً به این راحتی نمیتوان نظر دارد. نقلی که خود ایشان در تلویزیون داشت و در دیدارهای خصوصی هم مطرح میکرد بر این مسئله تأکید داشت که چنین اتفاقی رخ داده است اما اینکه واقعاً در ماجرای ربایش وسایل در سفر آیا توطئهای در جریان بوده و منجر به آسیب به سلامتی ایشان شده است، امری پزشکی است که ما به راحتی نمیتوانیم درباره آن اظهارنظر کنیم. در مجموع اما نمونهها و موارد بسیاری از این دست را پیشتر شاهد بودهایم. یاسر عرفات کسی بود که از طریق ترور بیولوژیک حذف شد و بعدها همین سرویسهای اطلاعاتی موساد به آن اذعان کرد. به همین دلیل اصلاً بعید نیست چنین اتفاقی درباره مرحوم طالبزاده هم رخ داده باشد چه اینکه او همواره در معرض هجمهها و تهمتها از سوی جریانهای نفوذی داخلی هم قرار داشت و همه اینها میتواند به یک فرد آسیب برساند.»
شمقدری ادامه داد: «زندهیاد طالبزاده مصداق کسی است که وقتی پا از منزل بیرون میگذاشت در راه خدا حرکت میکرد و از آنجا که در این مسیر هم جان عزیز خود را از دست داد، بعید نیست بتوان جایگاه «شهید» هم برای او در نظر گرفت.»
این کارگردان درباره خاطرات و شناخت شخصی خود از زندهیاد طالبزاده هم گفت: «من از سال ۶۴ با او آشنا شدم و از همان زمان هم علاقهای برمبنای دغدغههای مشترک در میان ما شکل گرفت. همواره این ارتباط را با یکدیگر حفظ کردیم و در مقطعی هم که بنده مسئولیت سازمان سینمایی را برعهده داشتم، همایش «افق نو» را راهاندازی کردیم و مدیریت آن را برعهده نادر طالبزاده گذاشتیم. او هم این بار سنگین و خطرناک را بر دوش گرفت و فکر میکنم یکی از پروژههایی بود که او دوست داشت با حجم و ثمره بیشتر ادامه پیدا کند اما در دولت قبل گرفتار تعطیلی شد! این رویداد در دولت جدید و برای سالهای آینده باید احیا شود.»
او با اشاره به برخی محدودیتهای پیش روی نادر طالبزاده برای فعالیتهایی که در دست داشت، ادامه داد: «حتی برنامه «عصر» او در تلویزیون هم به راحتی به تولید نمیرسید. خاطرم هست زمانی برایم میگفت برای هر قسمت این برنامه مشقات بسیاری را متحمل میشود. بالاخره بخشی از مهمانان او در این برنامه خارجی بودند و برخی نسبت به این مهمانان خارجی دچار کجفهمیهایی بودند. کمااینکه در نمونه اخیر درباره کاترین شکدم شاهد این مسئله بودیم. به نظر میرسد دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی ما در این زمینهها باید بیشتر هوشیار باشند و اینگونه نباشد که اگر خطایی هم رخ داد، بخواهند بار آن را بردوش یک سردار جبهه فرهنگی انقلاب بیندازند. باید این موارد را بهعنوان ضعف سیستم خود بپذیرند.»
شمقدری تأکید کرد: «شخصاً درباره مورد کاترین شکدم اطلاع دارم که زندهیاد طالبزاده و دوستانشان پیشتر هشدارهای لازم را درباره او داده و گفته بودند که او فرد قابل اعتمادی نیست اما به هشدارهای آنها توجهی نشد و مجموعههای دیگر به او میدان دادند. نهایتاً اما زمانی که او خودش اعلام کرد من آن کسی نیستم که در ایران شناخته شدهام و مشخص شد با دستگاههای اطلاعاتی خارج از کشور ارتباطاتی دارد، متأسفانه هجمه و بار آن را به دوش آقای طالبزاده انداختند که این کار به ناحق صورت گرفت چراکه ایشان و تیم همراهشان پیشتر درباره او هشدار داده بودند.»
شمقدری در پایان تأکید کرد: «امید داریم پرچم این هنرمند عزیز بر زمین نماند و یاران، همسنگران و به خصوص نسل جوانی که از شاگردان او بودند، راه او را در مسیر تبیین هر چه بهتر و بیشتر انقلاب اسلامی با زبان فرهنگ و هنر ادامه دهند و این پرچم را برافراشته نگه دارند.»
۲۵۹۲۵۹
