«تاج‌آباد» و «فرسفج» در زمره 56 کاروانسرا برای ثبت جهانی
به گزارش خبرگزاری فارس از تویسرکان، سیده مریم مختاری‌موسوی ظهر امروز در جمع خبرنگاران در ویژه برنامه بازدید از کاروانسرای شاه عباسی فرسفج با بیان اینکه سال ۱۹۷۹ از ایران اولین اثر در فهرست جهانی که شامل مجموعه زیگورات چغازنبیل، تخت جمشید و مجموعه نقش جهان اصفهان ثبت شد اظهار کرد: در طول این سال‌ها تا سال ۲۰۲۰ تعداد ۲۶ اثر از کشور در فهرست آثار جهانی ثبت شده است.
وی جنگل‌های ایلخانی و دشت لوت و مجموعه‌های باغ‌ها و قنوات ایرانی را برخی از ۲۶ اثر ثبت شده در فهرست جهانی دانست و افزود: متاسفانه از استان همدان تا به امروز آثاری را در این فهرست ثبت نشده است.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان افزود: امیدواریم با حضور ارزیابان یونسکو دو اثر کاروانسرای شاه‌عباسی فرسفج شهرستان تویسرکان و کاروانسرای تاج‌آباد در روستای رسول‌آباد شهرستان بهار در این فهرست قرار بگیرد.
وی با بیان اینکه در پرونده کاروانسراهای ایران ۵۶ کاروانسرا از کل کشور کاندیدا شده‌اند که دو کاروانسرا متعلق به همدان است اضافه کرد: برخی از این کاروانسراها هم از استان‌‌های همجوار همدان چون کرمانشاه، خوزستان، گیلان، خراسان و… است.
مختاری‌موسوی کاروانسرای فرسفج را کاروانسرای برون شهری دانست و با بیان اینکه 10 معیار یونسکو برای ثبت جهانی پرونده کاروانسراها عنوان کرده است گفت: اثر باید از 10 معیار سه معیار را برای تایید به خود اختصاص دهد.
وی با تاکید بر اینکه کاروانسراها جدا از اینکه به عنوان یک بنا در بحث معماری کالبد و سازه منحصر به فرد هستند در زمینه اتفاقات و مراودات اجتماعی که در آن‌های اتفاق افتاده، نیز حائز اهمیت هستند بیان کرد: کاروانسراها محل دادوستد در شاهراه‌های تجاری مناطق قرار گرفتند که این مولفه کاروانسرا را در این پرونده برای ثبت جهانی حائز اهمیت می‌کند.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان از مزایای جهانی دو کاروانسرا را معرفی این بناها دانست که هدف و مقصد گردشگری قرار می‌گیرد بیان کرد: ضمن اینکه کمک‌های علمی و تخصصی یونسکو نیز به آن‌ها چون اثر بم در کرمان تعلق می‌گیرد.
وی تعلق اعتباراتی از یونسکو به این آثار را از دیگر امتیازات جهانی شدن کاروانسراها برشمرد و با اشاره به اینکه چند روز آینده ارزیابان یونسکو در استان حضور پیدا خواهند کرد افزود: البته مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد و مسوولانی که در شهر و روستا قرار دارند، با میراث فرهنگی در ثبت این آثار بسیار مهم است.
مشاور مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان نیز احداث کاروانسرای شاه‌عباسی شهر فرسفج را طبق شواهد منسوب به دوره صفویه و با هدف اسکان سفرهای بیان راهی مسافران دانست و گفت: ابعاد بیرونی ۶۵ در ۶۵، یک حیاط مرکزی و چهار اصطبل برای چهارپایان از ویژگی‌های کاروانسرا است.
بهرام توتونچی با بیان اینکه این کاروانسرا دارای بالاترین مقاومت به لحاظ آجرست که گویای ساخت و فرآوری محصول خشت خام و پخته است افزود: دقت و توجه در ساخت‌و ساز به لحاظ مقاومت در دوره صفویه زیاد بوده به همین دلیل بیشترین آثار در کشور مربوط به این دوره است.
وی با اشاره به اینکه کاروانسرای شاه عباسی فرسفج در ۴ هزار متر مربع بنا گذاشته شده است خاطرنشان کرد: در حیاط مرکزی کاروانسرا در هر ضلع پنج حجره داریم که حجره وسطی ایوان و به نوعی چهار ایوانی محسوب می‌شود که سه ایوان از این ایوان‌ها شاه نشین است و در پشت لایه این حجره‌ها هم استبل‌ها قرار دارد
مشاور مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان ادامه داد: از ویژگی‌های کاروانسراهای دوره صفویه این بوده که قبل از احداث زیرساخت‌های مورد نیاز که کلیدی‌ترین آن آب بوده را شناسایی و سپس بنا را ایجاد می‌کردند، این موضوع در مورد کاروانسرای فرسفج هم کاملا با توجه به آب جاری در وسط حیاط آن مشهود است
وی با اشاره به دقت ویژه در جانمایی و ساخت کاروانسرای فرسفج افزود: این کاروانسرا بین دو محور ترددی تویسرکان به جاده کرمانشاه و مسیر نهاوند به فیروزان و مجدد به کرمانشاه وصل می‌شود که این کاروانسرا محل زیارت عتبات عالیات و تردد بین شهرها بوده است.
توتونچی با اشاره به اینکه معمولا هر ۳۰ کیلومتر کاروانسراها را جانمایی می‌شده چراکه کاروان‌ها از صبح تا عصر این مسیر را طی می‌کردند گفت: بر همین اساس حدود یک‌هزار کارونسرا در کشور داریم که شهرهای که محور تردد در آن‌ها زیاد بوده چون استان سمنان بیشترین کاروانسراها دارد و انگیزه اصلی هم زیارت امام رضا(ع) بوده است.
وی علاوه بر اهمیت خاص کاروانسرا فرسفج به دو اثر دیگر پل فرسفج متعلق به دوره صفویه و حمام قدیمی هم اشاره کرد و گفت: هنوز زمینه‌ای برای رونمایی و پاکسازی حمام قدیمی فرسفج فراهم نشده که میدواریم با همراهی شهردار فرسفج این اتفاق بیفتد.
مشاور مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان با اشاره به اهمیت وجود این دو اثر در کنار کاروانسرای فرسفج، از سفالگری در حجره‌های این کاروانسرا سخن گفت و یادآور شد: مرمت کاروانسرا از اوایل سال ۷۰ به مدت ۲۵ سال به طور مستمر با اعتبارات ملی و استانی انجام شده است البته مرحله احیای آن هم در دستور کار قرار دارد.
انتهای پیام/89010
