بانوانی که هر کدام‌شان آغازگر یک اشتغال‌زایی هستند/ هنرهایی که روی میزهای کوچک رنگی می‌درخشند
خبرگزاری فارس – اردبیل|کبری عزیزی: پله‌هایی که یادآور نماز جمعه برای تک تک ما اردبیلی‌ها هست حالا پُلی برای درآمدزایی بانوان شاغل در خانه شده است؛ بله، مصلای اردبیل در آخرین روزهای پاییز و به لطف یلدا، هنر دست بانوان اردبیلی را به آغوش کشیده و نور امید را در دل تولیدکنندگان خُرد روشن کرده است.
در این روزهای تلخ کرونایی، مصلی و دورهمی بانوانی از جنس کار و تولید دل هر بینده‌ای را شاد می‌کند، تابش نور آفتاب از کنج پنجره‌های نیمه باز و عطر گل‌های کنار سالن زینت خاصی به غرفه‌های بانوانی که دستی در هنر دارند بخشیده است و هر بازدید‌کننده‌ای را وادار به مکث و تماشای اجناس خوش رنگ و لعاب می‌کند.
غرفه‌ها به ترتیب در شش ردیف چیده شده‌اند. هنر دست بانوان هنرمند اردبیل هم با سلیقه هر شخص به میزهای چوبی که زیر پارچه‌های رنگی پنهان شدند خوش‌رنگی بخشیده است؛ البته هر بانو کنار غرفه خود با لبخند پذیرای بازدیدکنندگان بوده و در خصوص اجناس راهنمایی می‌کند.
بانوان فعال حوزه مشاغل خانگی و صنایع دستی که برای گذراندن امرار و معاش به سوی هنر یا تولید محصولات خانگی رفته‌اند اولین مشکل‌شان را نبود بازار فروش مناسب عنوان می‌کنند؛ بازارِ فروشی که اگر نباشد این مشاغل خود به خود با شکست مواجه شده و بنابراین هزاران بانوی کشور عملا از کار بیکار می‌شود.
هرچند در طی سال‌های گذشته فضای مجازی به کمک این مشاغل و بانوان آمده است اما نباید فراموش کرد که فضای مجازی می‌تواند بخشی از فروش محصولات را به عهده بگیرد؛ بنابراین باید برای کمک به این تولیدکنندگان گمنام به اقداماتی نظیر برپایی نمایشگاه‌های مختلف در طول سال در مناطق و محلات دست زد.
نمایشگاه دستاوردهای صنایع دستی و مشاغل خانگی بانوان استان به مناسب یلدا و در ۶۴ غرفه در مصلای اردبیل دایر است. نمایشگاهی که امیدواریم سرآغاز نمایشگاه‌های بیشتری برای حمایت از بانوان فعال در حوزه مشاغل خانگی و صنایع دستی استان‌مان باشد.
بانوان حاضر در این نمایشگاه هر کدام آغازگر یک جریان اشتغال‌زایی هستند و در توسعه فرهنگ کار در خانه و خانواده نقش دارند. بانوانی که دستی در هنر دارند و با میل خود کارگاه‌های کوچک تولیدی راه انداختند و هنر دست خود را به خدمت اقتصاد آوردند.
قدم زدن در مکانی که برای حمایت کسب و کار بانوان ایجاد شده حس خوبی به من می‌دهد، دیدن چهره شاد بانوان در کنار تولیدات بی‌نظیرشان هم خبر از روزهای امید بخش را دارد. در بین غرفه‌های مختلف، بدلیجات با طرح‌های زیبا توجه مرا به خود جلب می‌کند و باعث می‌شود اندکی صبر کنم.
بانویی که از سنگ‌ها درآمدزایی می‌کند
تراش سنگ‌های تزئینی و تولید زیورآلات، صنعتی است که می‌تواند جوانان زیادی را صاحب کار کند. شغلی که نیاز به سرمایه زیاد و‌کارگاه‌های بزرگ ندارد و علاقه‌مندان با خلاقیت و آموزش می‌توانند زیورآلاتی همچون دستبند، انگشتر، گردنبند، گوشواره و… تولید و در بازار عرضه کنند.
فریبا افخمی بانوی اردبیلی چندین سال است که روزمرگی‌اش با سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی عجین شده و محصولات دست‌ساز خود را با ظرافت و خلاقیت تمام تولید و به دست مشتریان خود می‌رساند.
او که دایر شدن نمایشگاه یلدا را فرصتی مناسب برای عرضه هنر دستش می‌داند گفت: این دومین نمایشگاهی است که در آن حضور یافته‌ام، وقتی دوستان از وجود نمایشگاهی برای فروش مشاغل خانگی و صنایع دستی هنرمندان خبر دادند من هم تصمیم گرفتم از این فرصت استفاده کنم.
اینجا علاوه بر اینکه تولیدات خودم را می‌فروشم، به افراد و بانوانی که تازه، وارد تولید شده‌اند کمک می‌کنم؛ به طوری که محصولات تولیدی آن‌ها را هم در غرفه به فروش می‌رسانم این‌کار قطعا باعث تشویق این بانوان می‌شود تا بدون نگرانی از بازار فروش، کارشان را انجام دهند.
از فریبا در مورد چگونگی ورود به این هنر می‌پرسم که جواب می‌دهد: در وهله اول به خاطر درآمدزایی به سراغ مشاغل خانگی رفتم، چون از اول علاقه‌مند به کارهای هنری بودم در اوقات فراغت شروع به مرواریدبافی، قلاب‌بافی و معرق کاری کردم و بعدها اتفاقی با سنگ‌های تزئینی و تولیداتش آشنا شدم و کار با سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی را به صورت حرفه‌ای آغاز کردم.
سنگ‌های تزئینی را از تهران تهیه می‌کنم و تمام کارها و تولیدات را به تنهایی در منزل با خلاقیت و نوآوری خودم انجام می‌دهم. فروش را بیشتر از طریق فضای مجازی دارم، البته امسال برگزاری نمایشگاه‌های مختلف با هدف کمک به کسب و کارهای خانگی هم کمک خوبی برای معرفی و فروش محصولاتم شد.
اینجا، خاطرات کودکی هر دختری تداعی می‌شود/ از کارگاه خانگی تا قبول سفارشات از سراسر ایران
به سمت بالای سالن گام برمی‌دارم و جداً که در هر قدم هزاران بار این بانوان را که حال از طرف من، عنوان «تولیدکنندگان خوش فکر و گمنام» را به خود اختصاص دادند را تحسین می‌کنم. در همین فکر بودم که غرفه دختر جوانی با عروسک‌های دست بافت مرا به سمت خود کشید.
عروسک و عروسک‌سازی حرفه‌ای جذاب و پرطرفدار است؛ مخصوصا عروسک‌های روسی با چهره جذاب و عروسک‌های بافتنی به لحاظ سادگیشان همه را جذب خود می‌کنند. هر چند به لحاظ نبود امکانات کافی تولید عروسک‌های دست‌ساز هیچ‌وقت به تولید انبوه نرسیده ولی همین تولیدات اندک خانگی هم کسب و کاری برای خیلی‌ها محسوب می‌شود.
پرستو جدی با مادرش در ساخت عروسک‌های روسی و دست‌ساز به مهارت رسیدند و سال‌های اخیر به علت متنوع بودن اجناس‌شان بازار فروش خوبی را برای خود ایجاد کردند.
پرستو صحبتش را با این جمله‌ی« از ۵ سال پیش با مادرم در فکر ساخت عروسک و انواع بافتنی بودیم ولی ۲ سال است که به صورت حرفه‌ای شروع کردیم» آغاز کرد و ادامه داد: عروسک‌های روسی را در اندازه‌های مختلف تولید می‌کنیم و در کنار آن انواع بافتنی هم در غرفه داریم.
او از ارسال عروسک‌های دست سازشان به شهرهای دیگر جهت فروش، نیز می‌گوید: در ابتدا تولید را در خانه انجام می‌دادیم ولی بعدها که فروش‌مان رونق گرفت کارگاه کوچکی راه انداختیم و حال تمام تولیدات را در کارگاه انجام می‌دهیم. البته بخاطر کرونا و فضای کوچک با مادرم کار می‌کنیم ولی لباس عروسک‌ها را برای دوخت به خانم‌هایی که تمایل به همکاری دارند می‌سپاریم تا در منزل بدوزند و تحویل دهند.
این هنرمند جوان به فکر گسترش هرچه بیشتر کارش و ایجاد زمینه‌های شغلی برای بانوان دیگر هست و برپایی نمایشگاه‌های مختلف صنایع دستی و مشاغل خانگی را فرصتی مناسب برای هنرمندان و تولیدکنندگان می‌داند و معتقد است: باید نمایشگاه‌های متعددی در طول سال در نقاط مختلف شهر ایجاد شود تا ماها هم نگران بازار فروش نباشم.
او ادامه می‌دهد: این دومین نمایشگاهی است که امسال شرکت کردیم و تا اینجا ضعفی که قابل لمس بود تبلیغات ضعیف و اطلاع‌رسانی کم هست، به طوری که مردم دیر از وجود چنین نمایشگاه‌هایی باخبر می‌شوند و این به تبلیغات و اطلاع رسانی برمی‌گردد.
نمایشگاه‌ها محلی برای معرفی محصولات بانوان است
بین غرفه‌های متعدد آثار چوبی زیادی هم به چشم می‌خورد، کار با چوب هم یکی از هنرهای صنایع دستی محسوب می‌شود، هنری که در آن هنرمند با دستان خود به تکه‌های خشک و زمخت چوب جان می‌دهد و آثاری ناب و ماندگار را خلق می‌کند آثاری که در کنار زنده نگهداشتن هنر به اقتصاد و اشتغال هم کمک می‌کند.
مریم اسدی یکی از ده‌ها هنرمند حوزه‌ی هنرهای چوبی است که به گفته خودش ۱۰ سال از ساخت اولین اثر چوبی‌اش می‌گذرد و اعتقاد دارد هنوز هم باید آموزش را ادامه دهد تا بتواند آثاری ناب و خاص که نشان از فرهنگ و تاریخ را دارد، تولید کند.
این هنرمند می‌گوید: در ابتدا فعالیت خود را با نقاشی شروع کردم و بعدها به سمت معرق، منبت و مشبک روی چوب رفتم، بخاطر علاقه، خیلی زود در این کار راه افتادم و حال به تنهایی تولیدات را انجام می دهم.
او ادامه داد: با وجود اینکه ۱۰ سال است در این حوزه فعالیت می‌کنم ولی همچنان به آموزش مطالب جدید هم ادامه می‌دهم و درواقع هنوز هم در کنار تولید یک کارآموز هستم چرا که به‌نظرم برای موفقیت باید هر روز آماده یادگیری مطالب جدید باشیم.
این هنرمند در خصوص فروش محصولات و نمایشگاه یلدا نیز گفت: فروش محصولاتم از طریق فضای مجازی هست، البته امسال در سه نمایشگاه صنایع دستی هم شرکت کردم که این نمایشگاه‌ها هم به فروش و معرفی محصولاتم خیلی کمک کرد. نمایشگاه را محلی برای فروش نمی‌دانم بلکه وجود چنین محل‌هایی باعث معرفی و شناخته شدن هنرمندان و آثارشان می‌شود که امیدوارم همچنان ادامه داشته باشد.
چرم‌دوزی، هنری شیک و پردرآمد/ افرایش قیمت چرم فعالان این حوزه را نگران می‌کند
با دقت بیشتری به نمایشگاه چشم دوختم. برای من که اینجا حضور فیزیکی دارم انتخاب هم صحبتی جدید سخت هست چرا که هر غرفه‌ای زیبایی خود را دارد اما در بین همه این‌ها در یک گوشه دنج محصولات چرم دست‌دوز هم چشم نوازی می‌کرد برای همین به سراغ تولیدکننده‌اش رفتم.
از چرم‌دوزی به عنوان هنری زیبا و پردرآمد یاد می‌شود، هنرمند این حوزه با ایجاد طرح‌های زیبا بر روی پوستین حیوانات محصولاتی شیک چرمی را تولید می‌کند. محصولاتی که در کنار بادوام بودن و کیفیت بالا در توسعه فرهنگ نقش دارند و پلی برای اشتغال و درآمدزایی هستند.
چرم‌دوزی، هنری که از دل آن کالایی لوکس و هدیه‌ای ارزشمند شکل می‌گیرد و آمیخته‌ای از خلاقیت و نوآوری ذهن سازنده است، در دنیا یکی از حرفه‌های پرسود محسوب می‌شود. هرچند در سال‌های اخیر بالا رفتن قیمت چرم در کشور کمی فعالان این عرصه را نگران کرده است ولی محصولات چرمی هنوز هم در جامعه مخاطبان خاص خود را دارد.
همانطور که گفتم در بین غرفه‌های متعدد و با رنگ و لعاب‌های خاص، غرفه محصولات چرم دست‌دوز چشم‌نوازی می‌کرد. روی میز کوچک خانم سمیه پاک‌نژاد کیف دوشی تا کیف پول، جاکلیدی، دستنبدچرم و … وجود دارد؛ با گفتن خسته نباشید وارد بحث و گفت‌وگو شدم.
با سوال وضعیت محصولات چرم و تولیدات به چه صورت است بحث را شروع کردم و در جواب گفت: بازار چرم‌دوزی قبلا خیلی بهتر بود الان هر روز قیمت‌ها بالا می‌رود و به همین خاطر برای تولیدکننده هم صرفه اقتصادی ندارد، این اواخر خود چرم ۴۰ درصد گران شد و این خودش نگران‌کننده هست چون با افزایش مواد اولیه قطعا قیمت محصول تمام شده بالا می‌رود و در نتیجه مردم رغبتی برای خرید آن پیدا نمی‌کنند.
او ادامه داد: با افزایش قیمت‌ها دولت باید فکری به حال تولیدکنندگان بکند حتی آموزش چرم‌دوزی خود نیاز به هزینه زیاد دارد بنابراین حمایت دولت با تسهیلات ارزان قیمت بیش از پیش احساس می‌شود.
در خصوص نمایشگاه هم باید بگویم قبلا هم در چنین نمایشگاه‌های صنایع دستی حضور داشتم، با حضور در اینجا با سایر هنرمندان آشنا می‌شویم و با معرفی همدیگر به مردم می‌توانیم به بازار فروش یکدیگر کمک کنیم. مراجعه کنندگان حتی اگر خرید هم نکنند باز با ما آشنا می‌شوند و درواقع نمایشگاه نوعی برای ما تبلیغ محسوب می‌شود.
حدود ۲ سالی است که چرم‌دوزی را شروع کرده‌ام و همچنان در خانه تولید می‌کنم ولی خیلی دوست دارم کارگاه تولیدی راه بندازم و برای چند خانم علاقه‌مند دیگر هم فضای اشتغال را ایجاد کنم. البته برای این‌کار نیاز به حمایت و وام دارم که امیدوارم روزی زمینه فراهم شود تا من هم به آرزوی کارآفرینی برسم.
خیاطی به شیوه دیگر/ از کارمندی تا دوخت سرویس آشپرخانه‌های نو عروسان
آخرین مصاحبه‌شونده را هم از انتهای سالن انتخاب کردم، البته محصولات غرفه این بانو از همان ابتدا برای من جالب آمده بود و دوست داشتم بدانم محصولات را خودش می‌دوزد یا صرفا فروشنده هست.
محصولات تولیدی خانگی باعلاقه و کمی خلاقیت شروع می‌شود. مشاغل خانگی می‌تواند در حد خیاطی در خانه هم باشد مثلا دوخت منسوجات آشپزخانه هم جزء مشاغل خانگی خاص برای بانوان علاقه‌مند به خیاطی است چرا که با کمی علاقه به کار دوخت و دوز می‌توان سرویس آشپزخانه و سرویس آشپزخانه عروس تولید کرد.
این کار به ابزار پیچیده‌ای نیاز ندارد؛ یک چرخ خیاطی، پارچه، نخ، طرح و الگو کار شما را راه می‌اندازد و صد البته کمی خلاقیت و ظرافت در کار هم، فروش و مشتریان خوبی را به ارمغان می‌آورد.
رأفت بدلی از دیگر بانوان خوش ذوق اردبیلی هست که دو سال پیش به مشاغل خانگی رو آورده است می‌گوید: در زمینه دوخت سرویس آشپزخانه و سرویس عروس فعالیت می‌کنم به لحاظ کیفیت خوب پارچه، ظرافت در کار و طرح‌های خاص و فانتزی در زمان کم توانستم بازار فروش خوبی را پیدا کنم و خدارا شکر هرکس از من خرید کرده راضی بوده است.
ادامه می‌دهد: کارمند یک شرکت خصوصی بودم ولی به خاطر فرزندانم نتوانستم همکاری را ادامه دهم و چون از اول فرد کاری بودم تصمیم گرفتم در منزل کسب و‌کاری را راه بیندازم، چون به خیاطی علاقه داشتم با کمی تحقیق، دوخت سرویس آشپزخانه را شروع کردم، البته باید بگویم تاکنون در کلاس‌های آموزشی شرکت نکردم و تمام موارد را از فیلم‌های آموزشی موجود در فضای مجازی یاد گرفتم.
پارچه‌های مورد استفاده را از تهران خریداری می‌کنم چون قیمت پارچه در اردبیل بالا است، و بحث فروش را هم از فضای مجازی کمک گرفتم و خدا را شکر الان وضعیت فروشم خوب هست. حضور در نمایشگاه‌های مختلف هم به فروش محصولات بانوان کمک می‌کند. هرچند معمولا روزهای آخر مردم برای بازدید می‌آیند ولی باز همان روز آخر هم خوب هست و در کنار فروش، باعث معرفی تولیداتمان هم می‌شود.
۷ میلیارد تومان تسهیلات به مشاغل خانگی در اردبیل پرداخت شده است
اهمیت و جایگاه مشاغل خانگی و کسب و کارهای خُرد در اشتغال و اقتصاد خانواده و در نهایت جامعه، مسؤولان را بیش از پیش موظف به حمایت و ایجاد زمینه‌های مناسب برای شروع و عرضه محصولات تولیدی می‌کند چرا که همه ما می‌دانیم مشاغل خانگی که ریشه در هنر داشته باشد علاوه بر بحث اقتصاد و اشتغال، به حفظ هنر و در انتقال تاریخ و فرهنگ به نسل‌های آینده هم تاثیرگذار است.
بر اساس اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشاغل خانگی سه درصد از مشاغل کل کشور را به خود اختصاص می‌دهند و به عنوان یک بخش مهمی از اشتغال برای زنان و مردان به ویژه قشر زنان در کارگاه های کوچک خانگی هستند.
پیش از این نیز سرپرست اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اردبیل در خصوص حمایت از مشاغل خانگی گفته بود: از اول سال در حوزه مشاغل خانگی ۷ میلیارد تومان تسهیلات به متقاضیان واجد شرایط پرداخت شده است.
به راستی که ظرفیت‌های نهفته استان اردبیل در بخش مشاغل خانگی و صنایع دستی یکی از راهکارهای ایجاد اشتغال و حذف بیکاری در جامعه است. ولی این ظرفیت به تنهایی نمی‌تواند نقش‌آفرینی کند مگر اینکه مسؤولان در کنار علاقمندان و فعالان این حوزه تلاش کنند.
انتهای پیام/۳۴۶۳/ی
