امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو، با تأکید بر اینکه هنوز خصوصیسازی واقعی در این صنعت رخ نداده است، گفت: از اواخر بهمن سال گذشته بخش خصوصی توانست بر اساس قانون تجارت مدیریت ایرانخودرو را در دست بگیرد و حدود شش ماه است که هدایت این شرکت را بر عهده دارد. البته این مدت کوتاه، با چالشهای متعددی همراه بوده است؛ از جمله مقاومتهای شدید وزارت صمت در برابر تصمیمات مدیریتی جدید، بحرانهای ناشی از کمبود انرژی مانند قطع برق و گاز، و همچنین محدودیتهای ارزی که نسبت به سال گذشته فشار بیشتری بر صنعت وارد کرده است. بنابراین قضاوت قطعی درباره نتیجه خصوصیسازی در این مقطع زود است و باید زمان بیشتری بگذرد تا آثار آن نمایان شود.
او با اشاره به تفاوت آشکار عملکرد ایرانخودرو و سایپا افزود: در ایرانخودرو، مدیران مطابق قانون تجارت عمل کنند و قیمت محصولات را ۲۵ درصد افزایش دهند. این تصمیم اگرچه با فشار و مخالفتهایی از سوی دولت همراه بود، اما در نهایت موجب شد زیان عملیاتی ایرانخودرو از خرداد کاهش یابد. در مقابل، مدیران سایپا تحت فشار دولت تن به افزایش غیرمنطقی ۱۵ درصدی قیمتها دادند و همین موضوع باعث شد این شرکت همچنان زیانده باقی بماند و مشکلات نقدینگی آن تشدید شود. این تفاوتها نشان میدهد که مدیریت بخش خصوصی و دولتی دو مسیر کاملاً متفاوت را طی میکنند و نتایج آن نیز در عملکرد مالی شرکتها قابل مشاهده است.
کاکایی با بیان اینکه دولت همچنان در برابر مدیریت خصوصی ایرانخودرو مقاومت میکند، تصریح کرد: متأسفانه شاهدیم که دولت با استفاده از قوانین متناقض و رویکردهای دستوری تلاش دارد مدیریت جدید ایرانخودرو را تضعیف کرده و مانع ادامه مسیر خصوصیسازی شود. به بیان دیگر، نوعی تضاد حاکمیتی شکل گرفته است که یکسو مدیران بخش خصوصی قرار دارند که به دنبال اجرای قانون تجارت و جلوگیری از زیاندهی هستند و در سوی دیگر دولت که همچنان با نگاه سنتی و دستوری در مقابل آنها ایستاده است.
وی در پایان درباره آینده صنعت خودرو و خصوصیسازی در این حوزه خاطرنشان کرد: بهزودی سبد محصولات ایرانخودرو تغییر خواهد کرد و آن زمان میتوان با دقت بیشتری درباره نتیجه این روند قضاوت کرد. اما همه چیز بستگی به این دارد که آیا دولت اجازه میدهد مدیریت جدید مسیر خود را ادامه دهد یا اینکه دوباره با ابزارهای مختلف تلاش خواهد کرد کنترل این صنعت بزرگ را به دست بگیرد.
وی گفت: تجربه گذشته نشان داده هر بار دولت مستقیماً در مدیریت خودروسازان دخالت کرده، زیاندهی و مشکلات انباشته بیشتر شده است. بنابراین، آزمون پیشروی ایرانخودرو میتواند تعیینکننده سرنوشت خصوصیسازی واقعی در صنعت خودرو کشور باشد.