به گزارش خبرگزاری recive، در پی انتشار «بیانیه زنان سینماگر در اعتراض به خشونت علیهشان در این عرصه» از سوی سینماگرانی چون نیکی کریمی، هدیه تهرانی، ترانه علیدوستی، سحر دولتشاهی، پریناز ایزدیار، هانیه توسلی، تهمینه میلانی، ویشکا آسایش، نگار جواهریان و… و سپس تشکیل کمیتهای ۵ نفره از این زنان، جهت رسیدگی به آنچه «آزار و خشونت جنسی در سینما» نام گرفت، کلابهاوس recive محل گفتوگو در مورد حاشیه و متن این اتفاق شد.
از جمله حاضران در این کلابهاوس، نیره توکلی، جامعهشناس، فعال حقوق زنان، مترجم و مدرس دانشگاه بود و از جمله نکات مورد اشاره او در برابر ظن سیاسی بودن بیانیه زنان سینماگر علیه خشونت، این که مدام مطرح کردن این نکته که «فلان قضیه ممکن است سیاسی باشد» موجب خفه شدن آن در نطفه میشود.
بیشتر بخوانید:
اشکِ تمساح دشمنان سینما برای زنان معترض به خشونت
منیژه حکمت: تهیهکنندهای که زنان در پروژهاش آزار میبینند، باید از سینما اخراج شود
کامبیز نوروزی: حتی «یک مورد» آزار جنسی در سینما، زیاد است
محمدمهدی عسگرپور: فرد آسیبدیده اسم آزارگر را نمیگوید چون حس عدم امنیت میکند
مردانی که زنانِ فعال در خارج از چهارچوب خانواده را «باغ بیحصار» میدانند
نیره توکلی صحبتهایش را اینطور آغاز کرد: «فکر میکنم جریان کلابهاوس امشب مانند تعزیه حضرت زینب شد. این زنانِ سینماگر بودند که این بیانیه را امضا و منتشر کردند اما اکنون این آقایان هستند که با غصب کردن نقش آنها، زینبخوان شدهاند. با این تفاوت که زینبخوان تعزیه از حضرت زینب دفاع میکند اما در اینجا، با تاکید بر این نکته که همه آقایان را به یک چوب نمیرانم و معتقدم کمک مردان حساس به مسائل جنسیتی برای رسیدن زنان به خواستههایشان لازم است، این زینبخوانان که جای زینب را گرفتهاند، از او دفاع هم نمیکنند.»
این جامعهشناس ادامه داد: «در اینجا بعضی از صحبتهایی که مطرح شد با نگاه از بالا به پایین و با تعاریف غلط همراه بود. از جمله این که تعریفی غلط از جنسیتزدگی ارائه شد؛ جنسیتزدگی لزوما به معنایی که ارائه شد نیست و وقتی فعالان زن از نگاه جنسیتزده حرف میزنند لزوما آن را امری ذاتی نمیبینند بلکه معتقدند کسانی که با مفاهیم فیزیولوژیک، با تعابیر جنسیتی، سعی بر حفظ جایگاههای نابرابر دارند به ذاتی بودن آنچه در دست دارند معتقدند.»
او افزود: «شائبه دیگر، سیاسی بودن قضیه است. ما در این سرزمین همواره با این بدگمانی و بدبینی موجه روبهرو بودهایم و وقتی میخواهیم اتهامی را راجع به اشخاص مطرح کنیم از آن سوءاستفاده میکنیم. آدمها در مقابل این سوءظن به درستی حساس و آسیبپذیرند و در مقابل آن احساس عدم امنیت میکنند و مدام مطرح کردن این نکته که «فلان قضیه ممکن است سیاسی باشد» موجب خفه شدن آن در نطفه میشود.»
این فعال حقوق زنان گفت: «رسانه سینما، به خصوص در عصری که رسانههای تصویری، قویترین رسانهاند و جای رسانههای مکتوب را هم گرفتهاند، متعلق به همه طبقات و همه اقشار است و به عنوان مثال فقط متعلق به فمینیستهای رادیکال یا طبقه متوسط یا بیدردان نیست. تعرض و آزار جنسی هم فقط محدود به محیط سینمایی نیست و سالهاست چه پیش از انقلاب و چه پس از آن، تقریبا در همه عرصههای کار و فعالیت و حتی در محیطهای دانشگاهی، علمی و آموزشی دستوپاگیر زنان بوده است.»
توکلی ادامه داد: «هر زنی در طول زندگی اجتماعی، شغلی و تحصیلی خود نمونههای فراوانی از انواع آزارهای جنسی را تجربه کرده است. در هر کجا که زنان خارج از چهارچوب خانواده کار و فعالیت میکنند، تحت تاثیر فرهنگی که زنان را فقط در زیر مدیریت خانواده و ناموس کسی بودن در خور شان و منزلت میداند، «باغ بیحصار» به شمار میآیند. سپس بسیاری از مردان به تاثیر از این فرهنگ واپسگرایانه که داشتن شرکای متعدد جنسی برای آنها رواست دچار این گمان باطل میشوند که زنان خارج از چهارچوب خانواده، هدفی آسان و دم دستی برای میل آنها به این ناحقی به شمار میآیند.»
انکار و لاپوشانی خشونت علیه زنها تنها به عمیقتر شدن زخمها میانجامد
او در ادامه گفت: «سسله مراتب قدرت و نابرای جنسی در محیطهای کاری و منابع نابرابر قدرت سیاسی و اجتماعی با ایجاد فرادستی و فرودستی باعث سیستماتیک شدن این تعرضها و تدام و بیجواب ماندن آنها میشود. به ویژه نبود ضوابط و مقرراتی برای جلوگیری از سوءاستفاده از قدرت و موقعیت در این مورد بسیار تاثیرگذار است. به جای تبلیغ فرهنگ بُتی تازه و شراب کهن و یار نوجوان و ۱۴ ساله باید مانند کشورهای دیگر ضوابطی باشد چون برکناری استادی که با دانشجوی خود هر نوع رابطهای حتی رابطه ازدواجی برقرار میکند یا رابطه روانشناس با بیمار یا هر نوع رابطه دیگری از این دست.»
توکلی تصریح کرد: «نادیده گرفتن و انکار مسئله و لاپوشانی آن، فقط به عمیقتر شدن زخمهایی میانجامد که باید منتظر سرباز کردنشان بود حتی اگر برخی فکر میکنند جنبش «میتو» انتقامجویانه است باید بدانند اینها زخمهایی است که متمرکز شده و اکنون سر باز کرده است.»
او افزود: «موضوع دیگر لزوم اجابت درخواست امضاکنندگان مبنی بر تشکیل کمیتههای مستقل است. به عقیده من زنانی که این بیانیه را نوشته و امضاء کردهاند از پیش ظن سیاسی بودن قضیه یا میل کسانی نسبت به بردن آن به بیراهه را میشناختند و میدانستند اما این زنها بلدند این جریان را به گونهای اداره کنند که کمیتهای مستقل برای آن تشکیل شود و میدانند که در غیر این صورت دور باطل بهرهبرداری از قدرت و لاپوشانی ادامه پیدا میکند. تیغ را باید از کف آزارگر مست باده قدرت رها کرد.»
این مدرس دانشگاه گفت: «دست همه کسانی که در این کار پیشقدم شدهاند درد نکند، هر کس با عقدهگشایی غلط، خودمحوری و توهین به این عزیزان یا پیچاندن موضوع و مطرح کردن چیزهایی که اصلا موضوعیت ندارد سنگاندازی کرده است بداند موضوع خیلی ساده است و زنان سینماگر خودشان بلدند آن را اداره کنند اگر دیگران تلاش نکنند تودهنی بزنند و خفه کنند. کسانی که میخواهند تودهنی بزنند و این صدا را خفه کنند، خودشان سزاوار تودهنی هستند.»
او افزود: «البته برخی به درستی احساس خطر میکنند که برخورد مقامات با این بیانیه همان برخورد سنتی سرزنش قربانی یا چشمتان کور و دندتان نرم و میخواستید وارد عرصه سینما نشوید و خارج از چهارچوب خانواده کار و فعالیت نکنید باشد. نه، چنین برخوردی نباید ادامه پیدا کند. زنانی که با چنگ و دندان و تخصصهای علمی و هنری و ورزشی و… خودشان را به جایی رساندهاند بنا نبوده است که گوشهنشین و خانهنشین باشند و مواجه آنها با چنین آزارهایی فشار اعتقادات سنتمداران و جامعه مردسالار را ثابت میکند که نگفتمت بدون ولی و صاحب ناموس و بزرگتر مرو!»
توکلی در پایان گفت: «به سخن دیگر باید سلامت را جایگزین فساد کرد نه این که اساسا کار در سینما یا کار در عرصههای خارج از چهارچوب سنتی خانواده را ذاتا منشا فساد دانست و محدودیتهایی بیش از این که هست بر آنها تحمیل کرد.»
۲۵۹۲۵۹