غزال زیاری: مطالعات قرنهای اخیر حاکی از آن هستند که برخورد صفحات تکتونیکی و حرکت گسلها و شکافهای زیرسطحی، دلیل اصلی ایجاد زمینلرزهها هستند. از همین رو دانشمندان در جستجو درباره علل رخداد زلزله، ابتدا به سراغ سطوح زیرین زمین میروند.
اما حالا دانشمندان دانشگاه MIT متوجه شدهاند که برخی رویدادهای آبوهوایی نیز ممکن است در ایجاد برخی زمینلرزهها نقش داشته باشد. مطالعه اخیر نشان میدهد که دورههای بارش سنگین برف و باران در سالهای اخیر، احتمالاً در وقوع تعدادی از زمینلرزهها در شمال ژاپن تأثیرگذار بوده است.
ویلیام فرانک، نویسنده این مطالعه و استادیار دپارتمان علوم زمین، جو و سیاره (EAPS) دانشگاه MIT گفته: « ما شاهد آن هستیم که بارش برف روی سطح زمین، بر وضعیت تنش زیرزمینی تأثیرگذار است و زمانبندی بارشهای شدید، با شروع ازدحام زمینلرزهها به نحوی در ارتباط است. بدین ترتیب میتوان گفت که آبوهوا بهوضوح بر واکنش زمین جامد تأثیرگذار است و بخشی از این واکنش، زلزله است.»
تاثیر گرمایش زمین بر وقوع زلزله
دانشمندان پیشبینی میکنند که با گرم شدن کره زمین، احتمالاً تأثیر آبوهوا بر زمینلرزهها افزایش خواهد یافت. فرانک دراینباره ادامه داد: « اگر با تغییرات آبوهوایی، شاهد بارشهای شدیدتر و توزیع بیشتر آب در جو، اقیانوسها و قارهها باشیم، این باعث تغییر نحوه بارگیری پوسته زمین خواهد شد و مطمئناً اثراتی را به همراه خواهد داشت که باید مورد بررسی بیشتر قرار بگیرند.»
فرانک ادامه داد: «وقتی باران یا برف میبارد، این وزن اضافه، فشار منافذ را افزایش خواهد داد و همین به امواج لرزهای اجازه میدهد تا آهستهتر حرکت کنند. هنگامیکه تمام این وزن، از طریق تبخیر یا جاری شدن از بین میرود، فشار منفذی بهصورت ناگهانی کاهشیافته و امواج لرزهای سریعتر میشوند.»
او در بخش پایانی صحبتهایش گفت: « وقتی برای اولین بار میخواهیم درک کنیم که زلزلهها چگونه رخ میدهند، به سراغ تکتونیک صفحهای میرویم که اولین دلیل وقوع زلزله هستند؛ اما عوامل دیگری هم میتوانند روی زمان و چگونگی وقوع زلزله تأثیرگذار باشند. اینجاست که به سراغ عوامل کنترلکننده درجه دوم میرویم که طبیعی است که آبوهوا نیز یکی از این عوامل ثانویه به شمار میرود.»
برای مطالعه متن کامل این مقاله، اینجا کلیک کنید.
227227
