آیا خودشیفتگی درمان می‌شود؟ علم چه می‌گوید؟

خودشیفتگی دو نوع عمده دارد: خودشیفتگی بزرگ‌منش که افراد خود را برتر از دیگران می‌دانند و خودشیفتگی آسیب‌پذیر که فرد به‌شدت به انتقاد حساس است.

به گزارش اخبار زنده و به نقل از  ScienceAlert، پدیده خودشیفتگی مرضی یا «اختلال شخصیت خودشیفته» (NPD)، بیماری مادام‌العمر بوده و «درمان قطعی» ندارد، اما پژوهش‌ها نشان داده‌اند که علائم آن را می‌توان با روش‌های تخصصی مدیریت و تا حدی بهبود بخشید.

درمان‌ها معمولاً با روان‌درمانی شروع می‌شوند. متداول‌ترین شیوه، درمان شناختی-رفتاری (CBT) است که به فرد کمک می‌کند افکار و رفتارهای ناسازگار خود را شناسایی و اصلاح کند.

روش‌های دیگر شامل «روان‌درمانی با محوریت انتقال» (TFP)، «درمان مبتنی بر ذهن» (MBT)، «درمان متمرکز بر طرحواره» (SFT) و «رفتار درمانی دیالکتیک» (DBT) هستند که بر روابط بین فردی، ذهن‌آگاهی، تنظیم هیجانات و بازسازی الگوهای ذهنی ناکارآمد تمرکز دارند.
 

برخی متخصصان معتقدند برای درمان مؤثر این اختلال، باید احساسات و انگیزه‌های بیمار با رویکردی غیرقضاوت‌گرانه و همدلانه کاوش شود؛ چرا که درمان‌جویان مبتلا به NPD غالباً با «ترس از آسیب‌پذیری» و دشواری در اعتماد به درمانگر مواجه می‌شوند.

مانع اصلی در مسیر درمان این است که افراد خودشیفته غالباً متوجه مشکل خود نیستند و مراجعه به درمانگر معمولاً به‌دلیل مشکلات ثانویه مثل بحران شخصی یا افسردگی است. ترک درمان در بیماران NPD شایع است؛ از دلایل آن می‌توان به مقاومت بیمار و دشواری در ایجاد رابطه درمانی مؤثر اشاره کرد.

در موارد خاص، داروهای تثبیت‌کننده خلق یا ضدافسردگی برای کنترل نوسانات خلقی و پرخاشگری تجویز می‌شود. نوآوری‌هایی چون «درمان‌های مبتنی بر مصرف داروهای روان‌گردان» آزمایش می‌شوند ولی هنوز شواهد قوی از اثربخشی این روش‌ها گزارش نشده است.
در مجموع، درمان خودشیفتگی ممکن است به تغییرات مثبت رفتاری و ذهنی بیانجامد، اما موفقیت آن به شدت به همکاری بیمار، مهارت درمانگر و طول دوره درمان وابسته است.