اصلاح ژنتیک دام توسط بانوی جوان همدانی/ مزرعه‌ای که «آزمایشگاه» شد
خبرگزاری فارس-همدان، همه چیز از یک اشتباه ساده شروع می‌شود، ناگهان قلم اعداد را جابجا می‌نویسد و باغبانی به دامداری تبدیل می‌شود همین اشتباه نقطه عطفی می‌شود برای زندگی‌اش.
نه تنها در زندگی خود بلکه در زندگی دیگران هم تحول ایجاد می‌کند و موفق می‌شود شعار بزرگ تبدیل علم به ثروت را محقق کند و بارها شکست را ناامید.
«نرگس مداحی» در اوج جوانی از آن جمله شیرزنان خطه همدان است که خشم شکست را برانگیخته، گویی به ناامیدی پشت کرد و هیچ یک از «نه»های ادارات و سازمان‌های دولتی او را دلسرد نکرده؛ غمگین شده اما دلسرد هرگز.
او به خوبی ندای «می‌شود» و «خواستن، توانستن» است را از درونش می‌شنود و با توکل به پروردگار گام‌های موفقیت را یکی پس از دیگری طی می‌کند و پلی می‌سازد برای پیروزی؛ حتی خنده‌های تمسخرآمیز پشت میزنشینان هم که متحد تمام و کمال شکست هستند او را از پای درنیاورد.
همان زمان که عده‌ای طرح‌هایش را جدی نمی‌گرفتند، نرگس راهی پیدا می‌کرد تا موفقیت ایده‌هایش را تضمین کند و به یکی از بزرگترین نیازهای کشور، یعنی تأمین غذا پاسخی محکم بدهد. او موفق شد با پشتکار مثال‌زدنی و با حمایت خانواده‌اش اصلاح نژاد دامی را پیش ببرد و بسیاری از طرح‌هایش را کشوری کند تا جایی که نام خود و همدان را پرآوازه سازد.
داستان پرفراز و نشیب غلبه امید و پشتکار به شکست و دلسردی نرگس را از زبان خودش می‌شنویم، نرگس مداحی ۳۱ سال سن دارد و هم اکنون دانشجوی دوره دکتری ژنتیک اصلاح نژاد دانشگاه تهران است و همزمان در دل دامداری‌ها مشغول فعالیت است.
همه چیز از یک اشتباه شروع شد
این بانوی جوان و متخصص همدانی می‌گوید: در کنکور کارشناسی با اشتباه کدنویسی وارد رشته امور دامی شده و با گذشت زمان به این رشته علاقمند شدم تا جایی که در دوره کارشناسی ارشد با پشتکار تحقیق و پژوهش کردم و موفق شدم جزو رتبه‌های برتر کنکور در دوره دکتری باشم.
مداحی به علاقه‌اش در روزهای تعیین رشته و ورود به دانشگاه اشاره می‌کند و می‌افزاید: تصمیم داشتم رشته کشاورزی شاخه باغبانی ادامه تحصیل بدهم تا اینکه این اشتباه سهوا مرا به این سمت و سو هدایت کرد البته رشد، بالندگی و تولید در این رشته با روحیه‌ام کاملاً مطابقت داشت.
او از اولین تجربه تولید در کنار تحصیل سخن به میان می‌آورد و می‌گوید: در ۲۱ سالگی برای اولین بار مزرعه پرورش بلدرچین برپا کردم و سرمایه‌گذاری روی ۷ هزار قطعه بلدرچین را به همراه دو نفر از همکلاسی‌های دوره کارشناسی آغاز کردم اما متاسفانه با شکست مواجه شد البته همین شکست گامی شد برای موفقیت و ایجاد دیدگاه‌های جدید.
این پژوهشگر جوان در ادامه به پیوند علم و تولید در مسیرش تأکید می‌کند و یادآور می‌شود: سال ۹۱ وارد دوره کارشناسی ارشد شدم و با اساتید جوان و با ایده‌های خلاقانه همراه بودم بنابراین ابتدای ورود من به صنعت در این مقطع صورت گرفت و تلاش و تکاپو سرلوحه کارهایم بود به طوری که مدام به تک تک گاوداری‌ها سرکشی می‌کردم و شب‌ها مقالات به روز دنیا را بررسی.
نرگس جوان از روزهای آغازین تحصیل‌اش کمر همت می‌بندد و به تئوری بسنده نمی‌کند و گویی پیوندی می‌شود بین صنعت و دانشگاه، هر آنچه می‌آموزد با تجربه‌های تولید درمی‌آمیزد تا صنعتی‌ترین دامداری‌ها با تولید چشمگیر محقق شود.
مداحی گفت: در سال ۹۳ برای اولین بار مصمم شدم طرح صفات خاص تولید مثل در گاوداری‌های همدان را اجرایی کنم؛ در این مورد مدیریت امور دام وقت جهاد کشاورزی خیلی مجدانه مرا همراهی کرد؛ این طرح جزو طرح‌هایی بود که در نهایت منجر به تولید ثروت می‌شد.
طرح‌های کشوری که از همدان شروع شد
او از دعوت به کار اتحادیه دامداران همدان یاد می‌کند و می‌گوید: پس از ورود به اتحادیه برای نخستین بار در استان بکارگیری نرم‌افزارهای خاص «انتخاب والدین نسل آینده در گاوداری‌ها» در دستور کار قرار گرفت، این پروژه یک قسمت از طرحی است که بعدها به عنوان طرح DHI یعنی بهبود مدیریت گله‌های شیری بر پایه‌های اصلاح نژاد دام نوشتم و در سال ۹۵ مصوبه تهران و رتبه دوم کشور در زمینه علوم دامی را کسب کرد.
این تولیدکننده موفق ادامه می‌دهد: پس از این دوران در سال ۹۶ با رتبه دو کنکور دکتری وارد دانشگاه تهران شدم و روند تحصیلات عالیه همزمان با آمد و شد در مرکز اصلاح نژاد بود، البته ازدواج با همسرم که او هم در همین رشته تحصیل کرده و گوسفندداری ۱۰۰ راسی داشت در همین برهه بود و باعث شد در زمینه اصلاح نژاد گوسفند هم فعالیت داشته داشتم.
مداحی با تأکید بر اینکه درست همان زمان طرح ملی اصلاح نژاد گوسفند بر پایه آمیخته‌گری بر نژاد رومانف کانادایی در مرکز اصلاح نژاد آغاز شد و ما توانستیم برای استان همدان و اجرای این پروژه اعتبار بگیریم یادآور می‌شود: اگرچه این پروژه در ادامه با مشکلات اقتصادی روبرو شد و بسیاری از دام‌های مولد به کشتارگاه منتقل شدند اما آمار قابل توجهی از سنتز نژادی در گله دام سبک همدان موجود است.
او به سنتز نژاد بیش از ۷۰ گله در همدان اشاره می‌کند و می‌افزاید: در این برهه طرحی به استانداری تحویل دادیم به طوری که طی این پروژه در پنج سال آینده گله‌های صنعتی، نژادی با صد درصد دوقلوزایی و صفات خاص خواهیم داشت اما متاسفانه طرح را قبول نکردند و نداشتن اعتبار را بهانه قرار دادند از همین رو ما به عنوان بخش خصوصی با اندک سرمایه خودمان این طرح را جلو بردیم.
قدم‌های استوار نرگس روز به روز بیشتر از قبل بر قامت تولید ردای علم می‌پوشاند و مزرعه کوچک خانوادگی آنها آزمایشگاهی است برای عملی کردن فرمول‌های سخت و درهم پیچیده. گویی این زوج جوان و هم‌رشته هم‌پیمان شدند تا دریچه دانش را بر تولیدات دامی بگشایند و کاری کنند کارستان.
همدان پیشرو در اصلاح نژاد دام
این پژوهشگر امور دامی از تهیه و تدوین طرح هسته باز اصلاح نژادی گوسفند پربازده یاد می‌کند و متذکر می‌شود: این طرح را در اوایل سال ۹۷ نوشتم و با گذشت ۶ ماه دستورالعمل کشوری این طرح ابلاغ شد به نحوی که اصلاح نژاد دام سبک بر اساس این پروژه انجام پذیرد.
مداحی بیان می‌کند: در حال حاضر استان همدان در مرکز اصلاح نژاد به عنوان یکی از استان‌های پیشرو و اصلاح‌گر گوسفند شناخته شده و این مهم جز موهبت خداوند نسبت به دامداران و صنعتگران تلاشگر نیست.
او از اجرای طرح‌ها و ایده‌های به روز در دامداری مشترک خودشان و تبدیل ۱۰۰ راس دام سبک به ۳۵۰ راس دام مولد یاد می‌کند و می‌افزاید: بعد از مدتی تعاونی دام کوچک همدان با ۴۰ عضو را تاسیس کردم و امروز این تعاونی با ۲ هزار عضو و ۳۶۰ هزار راس گوسفند زیر پوشش خدمت رسانی می‌کند.
کارهای بزرگی که از دست کم سن و سالان بر می‌آید
این پژوهشگر خوش‌ذوق در ادامه فراز و نشیب‌های فراوانی که در مسیر تولید به ویژه تولید علمی است را برمی‌شمرد و یادآور می‌شود: در طول این مسیر متوجه شدم جوان‌ترها هم می‌توانند کارهای بزرگ انجام دهند اگر بخواهند.
او می‌گوید: هیچ وقت از یاد نمی‌برم زمانی که طرح انتخاب والدین نسل آینده با استفاده از نرم‌افزارهای خاص صورت گرفت به همدان شوک وارد شد چراکه یک خانم این کار را کرده بود و تا پیش از این در کل کشور فقط دو نفر آن هم از متخصصان آقا قادر به انجام این کار بودند.
مداحی تولید ثروت را هدف جدانشدنی تولید می‌داند و می‌گوید: پس از طی این سال‌ها امروز گله‌هایی در همدان داریم که از لحاظ صفات خوب یک سر و گردن بالاتر از استانداردهای ایران هستند و دست آخر به اهدافی چون ماندگاری بیشتر دام در گله، کاهش هزینه دامپزشکی و تولید گوشت و شیر به میزان کافی رسیدیم.
او به مواقع دلسردی و شاید ناامیدی هم گریزی می‌زند و تأکید می‌کند: گاهی دلسرد و غمگین شدم مثل زمانی که طرح‌هایی نوشتم و به اسم دیگران تمام شد و یا اینکه گاهی انگیزه جوانان با هزینه نکردن و بهانه‌تراشی مسؤولان بی‌نتیجه می‌ماند، اگرچه زمانی نرخ گیرایی در گله‌های تلقیح شده حدود ۲ درصد بود یعنی بین ۶۰۰ راس حدود ۱۲ راس منجر به آبستنی شده بود اما با وجود فعالیت شرکت ما به عنوان پیمانکار اصلاح نژاد دام سبک استان این رقم در اولین گام و گله ۷۰ درصد گیرایی داشت و این بهترین خبر در آن روزها بود و پیام «واقعا می‌شود» را مخابره می‌کرد.
ماندن تا آخرین نفس در میان سیل
این بانوی متخصص از شرایط سخت و آشفتگی در زمان فعالیتش خارج از خانه سخن می‌گوید و اضافه می‌کند: یکی از بحرانی‌ترین اتفاقات کاری ما در روزهای سیل ۹۸ بود تا جایی که در دل سیل بین گله‌ها مشغول بودیم و خانواده‌هایمان نگران و عدم دسترسی و نبود امکان تماس باعث شد نهایتا پلیس را در جریان قرار دهند با این حال همیشه پای قولی که دادیم ایستادیم و شکر خدا همان گله‌های سنتز نژادی میان سیل، گیرایی خوبی داشتند و تلاش در شرایط بحرانی بی‌نتیجه نماند.
مداحی به این قسمت از مصاحبه که می‌رسد با لحن غمگین ادامه می‌دهد: گله‌هایی که با عشق و انگیزه سنتز نژادی شدند متاسفانه به دلیل وضعیت اقتصادی موجود راهی کشتارگاه می‌شوند و شاید دلسردی این ایام بیشتر از هر دوره دیگر بر ما مستولی شده و نگران هستیم چراکه این شرایط ادامه حیات دامداران با سرمایه‌های هنگفت را سخت‌تر از آنچه تصور می‌کنید کرده است.
او در بخش دیگری از سخنانش حمایت‌های بی دریغ پدر و مادر و همسرش را چراغ راه می‌داند و می‌گوید: هدایت به سمت جلو و دلگرمی از سوی همسرم همیشه همراه من است تا جایی که به خوبی به یاد دارم اصلاح نژاد روی گله گوسفند را روی دام‌ها در مزرعه خانوادگی خودمان آغاز کردم و در گام اول ۱۶ راس دام مولد در سال ۹۷ از بین رفت و ایشان آن اتفاق را تجربه می‌داند به همین دلیل بابت این همراهی و همکاری از همسرم قدردانی می‌کنم.
این پژوهشگر امور دامی به چشم انداز دامداری خانوادگی‌شان در سال‌های آینده اشاره می‌کند و یادآور می‌شود: به دنبال این هستیم در ۶ سال آینده برای اولین بار در بخش خصوصی نژاد بومی دام سبک ایرانی را با برترین صفات انتخاب و اصلاح نژاد انجام دهیم.
رجحان تولید ثروت بر کارمند بودن
مداحی با بیان اینکه تحصیلات مشترک با حوزه کاری به ویژه در صنعت مزایای بی‌شماری دارد خاطرنشان می‌کند: وجود مزرعه دامداری در کنار تحصیلات و ایده‌پردازی‌هایم در موفقیتم نقش بسزایی داشت چراکه ایده‌های روی کاغذ و فرمولی در عمل هم به چالش کشیده می‌شود و چه بسیار زمانی که علم در کنار تجربه به هدف نهایی می‌رسد.
او بیان می‌کند: تولید و ثروت‌آفرینی را با تمام سختی‌هایش به کارمند بودن ترجیح می‌دهم به خصوص اینکه تولید منجر به ایجاد اشتغال می‌شود و در دامداری خانوادگی ما هشت نفر به صورت مستقیم مشغول هستند در حالی که اگر کارمند بودم تنها خودم شغل داشتم، خلاصه بگویم از اینکه فرصتی مهیاست تا ایده‌هایم در حد کلام باقی نماند بسیار خرسند هستم.
این بانوی جوان و موفق به خاطراتش گریزی می‌زند و می‌گوید: خاطرات خوب زیادی در این عرصه دارم اما این خاطره همیشه مثل یک تلنگر همراهم است، زمانی که کنکور دوره دکتری قبول شدم بسیار خوشحال بودم و سریع این خبر را به مادر دادم و گفتم مادر «من رتبه دو کنکور شدم» مادرم بدون معطلی گفت رتبه یک چه کسی بود؟ در حقیقت انتظار داشت که من رتبه اول را کسب می‌کردم، بنابراین اعتماد مادر به من انگیزه‌ای برای شدن است.
انتهای پیام/89033/
